Του Γιώργου Λεκάκη
Τα μπούμερανγκ σήμερα συνδέονται συνήθως με τον πολιτισμό των Αβορίγινων της Αυστραλίας και τα αρχαιότερα δείγματα που έχουν βρεθεί στην ήπειρο είναι 10.000 χρόνων… και σε βραχογραφίες 17.000 χρόνων…
Ωστόσο, το αρχαιότερο μπούμερανγκ στον κόσμο στην πραγματικότητα προέρχεται από την… Πολωνία. Το 1985, αρχαιολόγοι ανακάλυψαν ένα ημισεληνοειδές τεχνούργημα, βαθειά μέσα στο Στρώμα VIII στο Σπήλαιο Ομπλάζοβα[1] στον 49ο παράλληλο [49°25′43.27″Β 20°7′32.71″Α] το οποίο έχει κατοίκηση από την Πρώιμη Ανώτερη Παλαιολιθική (42.810 – 38.550 χρόνων) και βρίσκεται στην νότια Πολωνία!!!
Οι ερευνητές πιστεύουν ότι ήταν κατασκευασμένο από χαυλιόδοντα μαμούθ και, παρ’ όλο που θα πετούσε όταν πετιόταν, δεν θα επέστρεφε στον ρίπτη, όπως τα τυπικά μπούμερανγκ.
Νέα χρονολόγηση με ραδιενεργό άνθρακα και ανάλυση DNA ανθρώπινων και ζωικών οστών, που βρέθηκαν δίπλα στο αντικείμενο, δείχνουν ότι κατασκευάστηκε πριν από 40.000 χρόνια (42.290 – 39.280 – αρχικώς έλεγαν ότι είναι 23.000 χρόνων), καθιστώντας το όχι μόνον το αρχαιότερο μπούμερανγκ του είδους του, αλλά και ένα από τα αρχαιότερα γνωστά πολύπλοκα εργαλεία, που έχουν βρεθεί ποτέ στην Ευρώπη. Έχει μήκος 71 εκατ., ζυγίζει 800 γραμμ. Οι ερευνητές δεν είναι σίγουροι, ωστόσο, εάν το μπούμερανγκ χρησιμοποιήθηκε για κυνήγι. Αντίθετα, υποδηλώνουν ότι μπορεί να ήταν μέρος μιας παλαιολιθικής σαμανιστικής τελετουργίας.
ΠΗΓΗ: S. Talamo, κ.ά. «Boomerang and bones: Refining the chronology of the Early Upper Paleolithic at Obłazowa Cave, Poland», https://doi.org/10.1371/journal.pone.0324911, PLOS ONE, ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 25.6.2025. Courthouse News Service.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
- Valde-Nowak P. “Obłazowa Cave: Human Activity, Stratigraphy and Palaeoenvironmen”, Institute of archeology and Ethnology Polish Academy of Sciences, 2003.
- Valde- Nowak P. “Obłazowa and Hłomcza: Two Paleolithic sites in the North Carparthians province of Southern Poland”, στο Lithic Materials and Palolithic Societies, εκδ. Wiley-Blackwell, 2009.
[1] Το σπήλαιο είναι μονοθάλαμο, και έχει μήκος 9 μ. Βρίσκεται στην λεκάνη Orava Nowy Targ, στο χωριό Nowa Biała, κοντά στην Białka Tatrzańska στο φυσικό καταφύγιο Przełom Białki pod Krempachy στο Βοϊβοδάτο της Μικράς Πολωνίας. Στο σπήλαιο έχουν βρεθεί 30.000 χρόνων οστά Homo sapiens (τα αρχαιότερα στην Πολωνία – δύο οστά δακτύλων), σφήνες κέρατος ελαφιού, μενταγιόν από διάτρητα δόντια κυνοδόντων αλεπούς ή αρκτικής αλεπούς, οστέινες χάντρες, ένα μενταγιόν άγνωστης χρήσης, πιθανώς μια σφυρίχτρα, κατασκευασμένη από διάτρητο κωνικό κέλυφος σαλιγκαριού στο οποίο βρέθηκαν και ίχνη ώχρας, εργαλεία από πυριτόλιθο εισαγόμενο από βόρειες περιοχές, ραδιολαρίτη και ορεία κρύσταλλο (πιθανώς από την βόρεια Σλοβακία). Μερικά από τα λίθινα εργαλεία ήταν κατασκευασμένα από πρώτες ύλες που εισήχθησαν από μεγάλη απόσταση. Το μπούμερανγκ και τα ανθρώπινα οστά, εντοπίστηκαν σε έναν κύκλο από γρανιτένια και χαλαζιακά βότσαλα. Λόγω της διάταξης των αντικειμένων και της μεγάλης τους αξίας, ερμηνεύεται ως χώρος λατρείας ή τελετουργίας. Η παρουσία ανθρώπινων οστών μπορεί να υποδηλώνει μερική ή συμβολική ταφή ή κάποιο είδος θυσίας.
Βρέθηκαν λείψανα, ύαινας των σπηλαίων, μαλλιαρού ρινόκερου, λιονταριού των σπηλαίων, ταράνδου, κ.ά.
Oblazowa Cave αρχαιο μπουμερανγκ αρχαια Πολωνια, αρχαιοτερο 40.000 χρονων μπουμεραγκ πολιτισμος Αβοριγινες Αυστραλια αρχαιοτερα 10.000 χρονια πριν 1985, αρχαιολογια ημισεληνοειδες τεχνουργημα, ημισεληνος Σπηλαιο Ομπλαζοβα νοτια κατασκευη χαυλιοδοντας μαμουθ ριπτης, ραδιενεργος ανθρακας αναλυση DNA ανθρωπινα ζωικα οστα αντικειμενο, 40.000 ειδος πολυπλοκο εργαλειο Ευρωπη κυνηγι κυνηγητικο οπλο κυνηγητικα οπλα παλαιολιθικη σαμανιστικη τελετουργια σαμανος σαμανοι μονοθαλαμο, λεκανη οραβα νοβι ταργκ Orava Nowy Targ, χωριο νοβα μπιαλα Nowa Biala, μπιαλκα ταρτρζανσκα Bialka Tatrzanska φυσικο καταφυγιο Przelom Bialki pod Krempachy 30.000 οστο χομο σαπιενς Homo sapiens οστουν δακτυλο σφηνα κερατο ελαφι μενταγιον διατρητα δοντι κυνοδοντας αλεπου αρκτικη οστεινη χαντρα αγνωστη χρηση σφυριχτρα, διατρητο κωνικο κελυφος σαλιγκαρι ωχρα εργαλειο πυριτολιθος εισαγωγη ραδιολαριτης ορεια κρυσταλλος βορεια Σλοβακια λιθινα εργαλεια πρωτη υλη ανθρωπος κυκλος γρανιτης χαλαζιας βοτσαλο διαταξη αντικειμενα λατρεια τελετουργια συμβολικη ταφη θυσια λειψανα, υαινα των σπηλαιων, μαλλιαρος ρινοκερως, λιονταρι σπηλαιου ταρανδος 49ος παραλληλος κατοικηση Πρωιμη Ανωτερη Παλαιολιθικη εποχη 42.810 – 38.550 42.290 – 39.280 38.000 39.000 42.000 23.000 Βοιβοδατο Μικρα μικρη