Του Δημήτρη Συμεωνίδη JP
δημοσιογράφου / ανταποκριτού Ε.Σ.Ε.Μ.Ε.
(Ένωση Συντακτών Ευρωπαϊκών Μέσων Ενημέρωσης)
Ο ποιητής Αχιλλέας Παράσχος μας μιλάει για το τι συνέβαινε το 1904, λες και ήταν προφήτης για την σημερινή κατάντια της κοινωνίας… – ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΠΕΡΙ ΑΧΙΛΛΕΩΣ ΠΑΡΑΣΧΟΥ, ΕΔΩ.
Το ποίημα του Αχιλλέως Παράσχου:
Τοιοῦτος ὁ πολιτισμός, τὸ φῶς τῆς Ἑσπερίας·
καρδίας ἀποκτήνωσις, ψυχῆς καὶ διάνοιας.
Ἐσβέσθη ὅ,τι ἅγιον δεσπόζει τὸ χυδαῖον,
Ὀσμὴ πτωμάτων ἔλαβε τὴν θέσιν των ἀνθέων
Ἦχος χρυσοῦ τὴν ἱερὰν μολπήν των ἀηδόνων
καὶ γέλως, γέλως βάναυσος τοῦ ἔρωτος τὸν στόνον.
Θεὸς καὶ οἰκογένεια, πατρίς, στοργή, φιλία,
Ἀντί θρησκείας, ὁ χρυσὸς ἀντὶ οἰκογένειας
τῆς ’Αφροδίτης ὁ ναός, τὸ αἶσχος τῆς νοθείας.
Ἀντί φιλίας καὶ στοργῆς, χρυσός, χρυσὸς καὶ πάλιν,
Πίνουσιν ὄξος καὶ χολήν, ἀλλ εἰς χρυσῆν φιάλην.
Πᾶν αἴσθημα ἐκάλυψε ἀσήμου τάφου χῶμα,
Νεκροκοιμάται ἡ ψυχὴ κ’ ἐγρηγορεί τὸ πτῶμα.
Κ’ ἔπεσαν, ὅλα ἔπεσαν τὸ πᾶν εἰς τέφραν κεῖται
Ὑψοῦνται μόνον Τράπεζαι καὶ μόνον τραπεζῖται.
Ὡς ἄλλοτε ἀνέφερον τὸ κλέος των Βυρώνων,
Τοῦ Βασσιγκτῶνος τ’ ὄνομα, τὸ φῶς τῶν Μαραθώνων,
Σήμερον ψάλλουν τ’ ὄνομα, τό του Ροσχίλδου[1]· ποῖα
Κατάπτωσις ἀνήκουστος καὶ ὕβρις παγκοσμία!
Δὲν ἄρχουν πλέον, ἢ ἀτμός, τὸ τέρας τοῦ αἰῶνος
Καὶ τὸ χρηματιστήριον ἀντὶ τοῦ Ἐλικῶνος!
Κ’ ἴσως ἴδωμεν τάχιστα νὰ συγγραφῆ καμμία
Ὄμηρου νέα Ἰλιάς, μὲ ἀριθμῶν ψηφία
Πλὴν δι’ αὐτὸ καθ’ ἅπασαν τὴν Ἑσπερίαν ἤδη,
Εἰς τόσα πλήθη, καὶ λαοὺς καὶ τόσας πρωτεύουσας
ΠΗΓΗ: Αχ. Παράσχου «Ανέκδοτα Ποιήματα», Τ. β΄, Αθήνησι, τύποις Π. ΛΕΩΝΗ, 1904.
Ο Αχιλλεύς Παράσχος γεννήθηκε στο Ναύπλιο Αργολίδος στις 25 Σεπτεμβρίου 1838 από οικογένεια χιώτικη. Ο πατέρας του Παράσχος Νασάκης ή Νασίκογλου κατέφυγε oικογενειακώς στο Ναύπλιο αμέσως μετά την καταστροφή της Χίου από του Οθωμανούς. Λίγο καιρό αργότερα εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, όπου ο Παράσχος πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του. Οι πληροφορίες για τη μόρφωσή του είναι λίγες και αβέβαιες. Έμαθε τα πρώτα γράμματα κοντά στον μεγαλύτερο αδερφό του Γεώργιο, επίσης ποιητή. Είχε επίσης δύο μεγαλύτερες αδερφές που χάθηκαν στη σφαγή της Χίου και μια αδελφή ακόμη την Αιμιλία, γνωστή για την ομορφιά της, η οποία πέθανε νέα και ενέπνευσε τους ποιητές Γ. Ζαλοκώστα και Ρίλγδεν. Ο Παράσχος πρωτοδημοσίευσε στίχους του στο περιοδικό Αβδηρίτις του Δημ. Βρατσάνου και στην Χρυσαλλίδα. Πολύ γρήγορα έγινε δημοφιλής στους λογοτεχνικούς κύκλους της εποχής. Την ίδια περίοδο εντάχθηκε στην αντιοθωνική οργάνωση Χρυσή Νεολαία, διώχθηκε και φυλακίστηκε. Βγήκε από την φυλακή κατόπιν παρέμβασης του αδερφού του. Εξακολούθησε ωστόσο την ίδια τακτική, γράφοντας ποιήματα κατά του Όθωνα και πήρε μέρος στην εξέγερση του 1862, η οποία οδήγησε στην πτώση του Όθωνα. Μετά τον θάνατο του τέως βασιλιά ωστόσο έγραψε το Ελεγείον εις τον Όθωνα, ποίημα που φανέρωνε μεταμέλεια για την προηγούμενη δράση του και τον κατέστησε ακόμη πιο δημοφιλή. Υπήρξε υπάλληλος στην Βουλή, έπαρχος Θήρας, πρόξενος στο Ταϊγάνι της Ρωσίας και γραμματέας του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, σ’ όλες όμως τις παραπάνω θέσεις ήταν αργόμισθος χάρη στις πολιτικές φιλίες που διατηρούσε με κάθε κυβέρνηση. Στην πραγματικότητα ο Παράσχος ανήκει στους ποιητές οι οποίοι έγραφαν και κατά παραγγελία κερδίζοντας χρήματα από την τέχνη τους. Παράλληλα δημοσίευε ποιήματα σε εφημερίδες και περιοδικά, απήγγειλε ελεγεία και πανηγυρικά ποιήματα, κυρίως όμως ήταν γνωστός για τα ερωτικάτου ποιήματα, τα πρώτα από τα οποία ήταν αφιερωμένα σε κάποια Μαρία. Πίσω από το όνομα αυτό κρυβόταν μια νεαρή ψυχασθενής γυναίκα η οποία νοσηλευόταν σε κάποιο μοναστήρι της Θήρας, από όπου ο Παράσχος, έπαρχος τότε του νησιού κλήθηκε να τη μεταφέρει στο ψυχιατρείο της Κέρκυρας. Η πρώτη έκδοση ποιημάτων του Παράσχου έγινε από τον οίκο Α. Κορομηλά σε τρεις τόμους (τα επικολυρικά, τα πατριωτικά και τα ελεγεία, τα ερωτικά), οι οποίοι έγιναν ανάρπαστοι. Κατόπιν ταξίδεψε στις ελληνικές παροικίες της Ρωσίας, της Γαλλίας, της Ρουμανίας και της Αιγύπτου για να προωθήσει την παραπάνω έκδοση και έγινε παντού δεκτός με ενθουσιασμό. Ο Παράσχος στάθηκε ο πιο δημοφιλής ποιητής της Α΄ Αθηναϊκής Σχολής και ο τελευταίος εκπρόσωπος της αθηναϊκής ρομαντικής ποίησης την περίοδο παρακμής της. Η γλώσσα του είναι άλλοτε καθαρεύουσα και άλλοτε μεικτή. Ενδεικτική της δημοτικότητάς του είναι η συμμετοχή των θαυμαστών του στην κηδεία του, την οποία παρακολούθησε και ο Βασιλιάς, ενώ κατά την διάρκειά της εκφωνήθηκαν πάνω από είκοσι επικήδειοι και ποιήματα. Για το έργο του έγραψαν μεταγενέστεροί του λογοτέχνες όπως ο Κ. Παλαμάς και ο Εμμ. Ροΐδης
ΠΗΓΗ: ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 13.6.2025.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
- Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.
ΣΗΜΕΙΩΣΙΣ:
[1] Την παραμονή Χριστουγέννων του 1913 η Ομοσπονδιακή Αποθεματική Τράπεζα έγινε ιδιωτική και έπεσε στα χέρια ολίγων γνωστών τραπεζιτών. Μάλιστα ο ΡΟΣΧΙΛΔΟΣ έχει στην κατοχή του τις Εθνικές Τράπεζες των Χωρών.
Ανεκδοτο ποιημα προφητικο Παρασχος τραπεζες τραπεζιτες παραμονη Χριστουγεννων Χριστουγεννα 1913 20ος αιωνας μχ Ομοσπονδιακη Αποθεματικη Τραπεζα ιδιωτικη τραπεζιτης ΡΟΣΧΙΛΔΟΣ Ροσχιλδος Ροσχιλδ Ροσχιλντ Εθνικη ροτσιλντ ροθτσιλντ
