Του Γιώργου Λεκάκη
Οι Ιαματικές Πηγές Λουτρακίου – Πόζαρ είναι γνωστές από την απώτατη αρχαιότητα, τουλάχιστον από την εποχή Μ. Αλεξάνδρου (γι’ αυτό και το υδροθεραπευτήριο ονομάσθηκε Αλεξάνδρειο), βάσει ευρημάτων. Ρέουν μέσα στον Θερμοπόταμο ή Ρέμα του Αγίου Νικολάου.
Οι αρχαίοι Άλμωπες Μακεδόνες Έλληνες ήταν μια φυλή γιγάντων, που αποτέλεσαν αργότερα μία από τις 17 επαρχίες του Μακεδονικού Βασιλείου. Τα λουτρά αυτά, λοιπόν, ήταν ο τόπος χαλάρωσης και αποκατάστασης των Μακεδόνων βασιλέων μετά από μάχες! Οι σάρισες (τα περίφημα δόρατα) της Μακεδονικής Φάλαγγας «βράζονταν» στα θερμά αυτά νερά, ίνα γίνουν πιο ανθεκτικά και να αυξηθεί η σκληρότητα και η αντοχή τους! – ΔΙΑΒΑΣΤΕ επίσης: Γ. Λεκακης “Αρχαια ελληνια οπλα”.
Πηγές (37οC) για παθήσεις:
- άγχους, μειώνει τα επίπεδα της ορμόνης του άγχους
- αναπνευστικού,
- αρθριτικά / αρθροπάθειες
- αυχενικού συνδρόμου
- γυναικολογικά,
- δερματικές,
- διαστρέμματα / κατάγματα,
- δισκοπάθεια
- ισχιαλγία
- κυκλοφορικού,
- μυική χαλάρωση / μυοσκελετικά προβλήματα,
- νεύρων (παθήσεις περιφερειακών),
- οσφυαλγία
- ρευματισμούς / ρευματοπάθεια
- συμβάλλει στην καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος / θωράκιση του οργανισμού
Και ποσιθεραπεία για παθήσεις:
- ήπατος,
- νεφρολιθίασης,
- πεπτικού,
- χοληφόρων.
Χαρακτηριστικά του Ιαματικού Νερού του Πόζαρ είναι:
- Υπόθερμο, Χλωρονατριούχο, ασθενώς αλκαλικό, Ραδιούχο και τα θεραπευτικά του οφέλη Ιαματικής Υδροθεραπείας για την απόλυτη ψυχοσωματική ευεξία. Για αντενδείξεις ΕΔΩ.
- Περιέχει: ΚΑΛΙΟ, ΝΑΤΡΙΟ, ΛΙΘΙΟ, ΜΑΓΓΑΝΙΟ, ΜΑΓΝΗΣΙΟ, ΠΥΡΙΤΙΟ, ΦΘΟΡΙΟ, ΣΙΔΗΡΟ.
Στους πρόποδες του όρους Βόρας, σε απόσταση 3 χλμ. από το χωριό Λουτράκι, 13 χλμ. από Αριδαία Πέλλας Μακεδονίας, μόλις 100 χλμ. από την Θεσσαλονίκη, στον 40ό παράλληλο [40°58′14.9″N 21°54′56.9″E] σε μία πανέμορφη τοποθεσία, σε υψόμετρο 420 μ. έκτασης 72 στρ., βρίσκονται τα Λουτρά Λουτρακίου ή Λουτρά Πόζαρ Αλμωπίας, όπως είναι ευρέως γνωστά.
ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ
Η ονομασία τους είναι αμιγώς ελληνική (και όχι “από την σλάβικη λέξη Пожар, που λένε ότι σημαίνει φωτιά, πυρκαγιά, ή θερμότητα) και προέρχεται από τις λέξεις «πο» + «ζα» + ρ.
- από την κατ’ εξοχήν υδάτινη ρίζα πο- (> ποταμός, ποτό, πόση, κλπ.)
- το πρόσφυμα ζα- (πλούσιος: ζάπλουτος, ζάθεος, ζαγορά, κλπ.) και
- την κατάληξη –ρ (= ροή, ρεύμα, κλπ.),
άρα τόπος πολύ πλούσιος σε τερχούμενα νερά…. Και όντως πρόκειται για έναν τόπο πλούσιο σε βλάστηση, φυσική αρμονία και πολλές ξεχωριστές ομορφιές. Το ιδιαίτερο αυτό τοπίο συνδυάζει την μοναδικότητα και το μεγαλείο ενός φυσικού θαύματος: μία χαράδρα σε ένα μεγαλοπρεπές, βραχώδες βουνό που μέσα της ρέει ο Θερμοπόταμος, σχηματίζοντας μικρούς καταρράκτες και ρηχές κοίτες στις όχθες!
Ο Θερμοπόταμος (τ. Τόπλιτσα = τόπος πλούσιος) δημιουργείται από πηγές που αναβλύζουν σε υψόμετρο 360 – 390 μ. και δημιουργούνται από το νερό της βροχής που εισχωρεί στο έδαφος. Φτάνει σε μεγάλο βάθος, και αφού θερμανθεί, ανεβαίνει υψηλότερα εμπλουτισμένο με μέταλλα και άλλα ευεργετικά συστατικά.
Στο φαράγγι υπάρχουν διάσπαρτα 15 σπήλαια-καταφύγια, με σημαντικότερο το σπηλαιοβάραθρο βάθους 50 μ. Στα συγκεκριμένα σπήλαια έχουν βρεθεί απολιθώματα, που μας δίνουν στοιχεία για την ύπαρξη ζωής χιλιάδων χρόνων πριν. Ευρήματα κεραμικής της Νεώτερης Νεολιθικής Περιόδου, ενώ στο βαθύτερο σημείο του βαράθρου ευρέθη και ο σκελετός ενός άνδρα αγνώστου – μέχρι στιγμής – απόλυτης χρονολόγησης αλλά βιολογικής ηλικίας 40 – 50 χρονών(*). Άρα το σπήλαιο έχει και μεγάλο ανθρωπολογικό ενδιαφέρον. Το βάραθρο φωτίζεται από ψηλά από μια οπή στον βράχο. Από ανασκαφές που πραγματοποιήθηκαν από το ΑΠΘ, προέκυψαν ευρήματα, όπως τμήμα απολιθωμένου κρανίου καφέ αρκούδας ηλικίας 10.000 χρόνων.
Από τα ευρηματα: Τρυπημενο δοντι για μενταγιον, οστεινη βελονα, εργαλειο…
Τα σπηλαιοκαταφύγια, συνιστούν το 1ο Σπηλαιολογικό Πάρκο της Ελλάδας. Τα σπήλαια δυστυχώς δεν είναι επισκέψιμα, λόγω επικινδυνότητας, κατόπιν εντολής της Εφορείας Αρχαιοτήτων. Τα ευρήματα αυτά εκτίθενται στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Αλμωπίας στην Αριδαία.
Μέσα στην Λουτρόπολη βρίσκεται το μικρό Λαογραφικό Μουσείο Λουτρών, όπου εκτίθεται λαογραφική συλλογή. Το μουσείο είναι επισκέψιμο κατόπιν συνεννόησης-επικοινωνίας με την επιχείρηση.
Τα Λουτρά επισήμως ανακηρύχθηκαν ιαματικά κατά την δεκαετία του 1920. Το 1985 την διαχείρισή τους ανέλαβε η κοινότητα Λουτρακίου. Το 2015 τα Λουτρά Πόζαρ εντάχθηκαν στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Ιστορικών Λουτροπόλεων (ΕΗΤΤΑ). Η Λουτρόπολη έχει λάβει αδειοδότηση για την λειτουργία της από το Υπουργείο Τουρισμού. Από το 2019 αποτελεί επισήμως πιστοποιημένη Μονάδα Ιαματικής Θεραπείας. Εσωτερικές πισίνες και λουτρά ευρίσκονται στον εσωτερικό χώρο της Λουτρόπολης και οδηγούν τον επισκέπτη να απολαύσει τις ευεργετικές ιδιότητες του θερμαλισμού.
Ξεχωριστή ομορφιά στον τόπο προσδίδουν οι φυσικοί καταρράκτες κατά μήκος του ποταμού, με ιαματικό νερό, όπου μπορεί ο επισκέπτης να κάνει το μπάνιο του τόσο για λόγους υγείας όσο και για λόγους αναψυχής. Επίσης, ειδυλλιακά καφέ προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στην καρδιά της καταπράσινης φύσης.
Τα Λουτρά Πόζαρ αποτελούν προορισμό τεσσάρων εποχών καθώς λειτουργούν όλον τον χρόνο. Είναι ευκολοπροσβάσιμα οδικώς. Οι επισκέπτες εκτός από λούσεις μπορούν να κάνουν ιππασία, πεζοπορία, επίσκεψη σε τοπικά οινοποιεία, υπηρεσίες μαλάξεως / μασάζ, σκι (κατά τους χειμερινούς μήνες), κ.ά. Κατά την διάρκεια του έτους διοργανώνονται διάφορα φεστιβάλ, όπως:
- το Μουσικό Φεστιβάλ Πόζαρ ή «Ποζαρίτικα», του Συλλόγου Νέων Λουτρακίου (κάθε Ιούλιο), διαρκεί τριήμερο και είναι ένα από τα μεγαλύτερα της Ελλάδος!
- το Φεστιβάλ Οίνου (κάθε Μάιο),
- εορταστικές εκδηλώσεις (Χριστούγεννα, Απόκριες), αλλά και
- διάφορες αθλητικές δραστηριότητες, όπως αγώνες δρόμου και ημιμαραθώνιος (κάθε Σεπτέμβριο) κ.ά.
Ειδικώς κατά την χειμερινή περίοδο υπάρχουν πολλές εκδηλώσεις τοπικών προϊόντων στην ευρύτερη περιοχή, οι οποίες διοργανώνονται από τοπικούς συλλόγους και έχουν στόχο να φέρουν σε επαφή τους επισκέπτες με τα τοπικά έθιμα και προϊόντα όπως:
- η Γιορτή κάστανου,
- η Γιορτή τσίπουρου,
- η Γιορτή της καρατζοβίτικης πιπεριάς,
- η χριστουγεννιάτικη σούρβα και πολλές άλλες παραδοσιακές και πολιτιστικές εκδηλώσεις.
ΠΗΓΗ: Λουτρα Ποζαρ. Γ. Λεκακης “Συγχρονης Ελλαδος περιηγησις”. Γ. Λεκακης “Οι 755 ως τώρα γνωστές ιαματικες πηγες της Ελλαδος”, 2016. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 5.1.2017.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
- (*) Πιτσιος Θ. “Ο ανθρώπινος σκελετός στο Σπηλαιοβάραθρο των Λουτρών Λουτρακίου Αριδαίας”, 5ο Διεθνές Συνέδριο, Αθήνα-Κρήτη, 7-11.11.1994, Ανάπτυξη, εξέλιξη και περιβάλλον σπηλαίων, Υπουργείο Πολιτισμού.
Ιαματικες Πηγες Λουτρακιου Ποζαρ Αριδαιας Πελλας Λεκακης πελλα λουτρακι αρχαιοτητα, εποχη Μεγας Αλεξανδρος ευρημα Θερμοποταμος Ρεμα του Αγιου Νικολαου Αγιος Νικολαος παθησεις παθηση θεραπεία αναπνευστικο, αρθριτικα, γυναικολογικα, δερματικα, δερμα διαστρεμμα, καταγμα κυκλοφορικο νευρα περιφερειακες ρευματισμοι ποσιθεραπεια ηπαρ συκωτι νεφρολιθιαση πεπτικο, χοληφορα αγγεια ορος Βορας, Αριδαια Θεσσαλονικη, Αλμωπιας, ονομα ελληνικο λεξη πο ζα ρ υδατινη ριζα ποταμος, προσφυμα καταληξη ρεμα, νερα βλαστηση, φυσικη αρμονια μοναδικο φυσικο θαυμα χαραδρα βραχος καταρρακτης κοιτη στις οχθη θερμος παταμι νερο βροχη εδαφος μεταλλα συστατικα φαραγγι σπηλαιο καταφυγια, σπηλαιοβαραθρο σπηλαια απολιθωμα ανασκαφη ΑΠΘ, ευρηματα, απολιθωμενο κρανιο καφε αρκουδα 10.000 χρονων χρονια πριν σπηλαιοκαταφυγιο Σπηλαιολογικο Παρκο Ελλαδας Εφορεια Αρχαιοτητων Μουσειο Φυσικης Ιστοριας Αλμωπιας almopia λουτροπολη Λαογραφικο Λουτρων, λαογραφικη συλλογη λαογραφια Ευρωπαικο Δικτυο Ιστορικων Λουτροπολεων ΕΗΤΤΑ λουτροπολις Υπουργειο Τουρισμου Μοναδα Ιαματικης Θεραπειας πισινα λουτρο ευεργετικες ιδιοτητες θερμαλισμος φυσικοι καταρρακτες ιαματικο μπανιο υγεια αναψυχη φυση λουση ιππασια, πεζοπορια, οινοποιειο μαλαξη μασαζ, σκι φεστιβαλ Μουσικο Συλλογος Νεων Ιουλιος Οινου οινος κρασι Μαιος εορτη Χριστουγεννα, Αποκριες αθλητισμος αγωνας δρομου ημιμαραθωνιος Σεπτεμβριος εκδηλωση προιοντα εθιμα προιον Γιορτη καστανου τσιπουρου, καρατζοβιτικη πιπερια καστανο τσιπουρο, καρατζοβα χριστουγεννιατικη σουρβα παραδοση αγχος, ορμονη αγχους αρθροπαθειες αυχενικο συνδρομο δερματικες, δισκοπαθεια ισχιαλγια μυικη χαλαρωση / μυοσκελετικα προβληματα, νευρο οσφυαλγια ρευματοπαθεια ανοσοποιητικο συσταματος οργανισμος χαρακτηριστικα υποθερμο, Χλωρονατριουχο, αλκαλικο Ραδιουχο θεραπευτικα οφελη Υδροθεραπεια ψυχοσωματικη ευεξια καλιο, νατριο ΝΑΤΡΙΟ, λιθιο ΛΙΘΙΟ, μαγγανιο ΜΑΓΓΑΝΙΟ, μαγνησιο ΜΑΓΝΗΣΙΟ, πυριτιο ΠΥΡΙΤΙΟ, φθοριο ΦΘΟΡΙΟ, σιδηρος ΣΙΔΗΡΟ αρχαιοι αλμωπες Μακεδονες ελληνες φυλη γιγαντων, γιγαντες γιγαντας γιγας επαρχια Μακεδονικο Βασιλειο χαλαρωση αποκατασταση Μακεδονια βασιλιας μαχη σαρισα δορυ μακεδονικη φαλαγγα βρασιμο θερμα ανθεκτικο σκληροτητα αντοχη υδροθεραπευτηριο Αλεξανδρειο Τοπλιτσα ετυμολογια κεραμικη Νεωτερη Νεολιθικη Περιοδος βαραθρο σκελετος ανδρας αγνωστη 40χρονος – 50χρονος ανθρωπολογια οπη 40ος παραλληλος σλαβικη σλαβοι
