Του ερευνητού της ιστορίας Ηπείρου και Αλβανίας
και προέδρου της «Κίνησης για την Αναγέννηση της Βορείου Ηπείρου»,
Δημητρίου Περδίκη, perdikis.dim@cyta.gr
Βρισκόμαστε στο 1912. Η Ιταλία ήδη από τις 29 Σεπτεμβρίου 1911 έχει κηρύξει τον πόλεμο στην Τουρκία. Καταλαμβάνει την Λιβύη και εν συνεχεία ο ιταλικός στόλος στρέφεται προς τα νησιά του Αιγαίου, όπου φθάνει πρώτα στην Αστυπάλαια στις 28 Απριλίου 1912. Καταλαμβάνει τα νησιά της Δωδεκανήσου το ένα μετά το άλλο, όλα χωρίς αντίσταση εκτός από την Ρόδο, όπου οι Τούρκοι πρόβαλαν αντίσταση επί δυο εβδομάδες. Η κατάληψις ολοκληρώνεται με τελευταία την Κω στις 20 Μαΐου 1912.
Η Ελλάς, όπως και άλλες βαλκανικές χώρες (Σερβία, Μαυροβούνιο και Βουλγαρία) ετοιμάζεται για τον Βαλκανικό Πόλεμο, με τον οποίο θα απελευθερώσει τα αλύτρωτα εδάφη της. Η Ιταλία μοιάζει να βιάζεται να επιβάλλει την κυριαρχία της, πριν ο ελληνικός στόλος ξεκινήσει. Υπάρχουν φόβοι πως η Ιταλία, βλέποντας την ευκολία του εγχειρήματος, θελήσει να προχωρήσει και να καταλάβει και τα βορειότερα νησιά, που ευρίσκονται κάτω από την τουρκική κυριαρχία. Στις 3 – 5 Ιουνίου συγκαλείται στην Ιερά Μονή της Πάτμου συνέδριο του «Κοινού των Νησιωτών» για την δημιουργία της Αυτόνομης Πολιτείας του Αιγαίου. Όμως η προσπάθεια αυτή συναντά την αντίδραση της ιταλικής διοικήσεως και σταματά. Όμως η αρχή έχει γίνει και τα δυο βορειότερα νησιά, η Σάμος και η Ικαρία προχωρούν τους αγώνες τους.
Ο Ικαρώτης ιατρός Ιωάννης Μαλαχίας συναντάται με τον Θεμιστοκλή Σοφούλη, ο οποίος του μεταφέρει τις οδηγίες που είχε λάβει από την ελληνική κυβέρνηση. Φθάνει στην Ικαρία και ο Κωνσταντίνος Μυριανθόπουλος εκ Κύπρου, απεσταλμένος του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών. Οι δυο άνδρες αρχίζουν αμέσως τις προετοιμασίες της εξεγέρσεως και την εκπαίδευση των ανδρών στην μάχη.
Όταν εκδηλώθηκε η επανάστασις οι Τούρκοι αιφνιδιάσθηκαν. Το μεγαλύτερο μέρος του νησιού ελευθερώθηκε αμέσως. Οι Τούρκοι πρόβαλαν αντίσταση στο χωριό Χρυσόστομος, όπου δόθηκε μάχη με τον έναν και μοναδικό νεκρό του όλου εγχειρήματος, τον Ιωάννη Σπανό. Εν συνεχεία οι Τούρκοι εκλείσθησαν στο τουρκικό διοικητήριο, στον Άγιο Κήρυκο, το οποίο κυκλώθηκε. Οι Τούρκοι τότε αναγκάσθηκαν να παραδοθούν. Οι επαναστάτες τους έβαλαν σε ένα καΐκι με το οποίο ανεχώρησαν για την Έφεσο της «Μικράς Ασίας».
Η Ελευθέρα Πολιτεία της Ικαρίας γεγονός
Στις 17 Ιουλίου, λοιπόν, σε μία ανοιχτή συνέλευση ο ικαριώτικος λαός ομόφωνα ενέκρινε την ίδρυση της Ελευθέρας Πολιτείας της Ικαρίας, εφ’ όσον η άμεση ένωσις με την Ελλάδα δεν ήταν για την ώρα εφικτή. Πρόεδρος ορίσθηκε ο Ιωάννης Μαλαχίας, επί κεφαλής ενός συμβουλίου δημογερόντων. Δημιουργήθηκε τότε χωροφυλακή, ακτοφυλακή, δικαστήρια, ταχυδρομική υπηρεσία και τελωνεία. Γράφηκε και μελοποιήθηκε ο Ύμνος της Πολιτείας. Έγινε έπαρσις της γαλάζιας σημαίας, με τον λευκό σταυρό στην μέση.
Ετοιμάσθηκε και μία σειρά οκτώ γραμματοσήμων της «Ελεύθερης Πολιτείας» με παράσταση στο κέντρο την κεφαλή του θεού Ερμού, σε διάφορα χρώματα και αξίες 2, 5, 10, 25, 50 λεπτών και 1, 2, 5 δραχμών τα οποία παραγγέλθηκαν στο λιθογραφείο Στάγγελ, εν Αθήναις. Τα γραμματόσημα αυτά παραδόθηκαν και κυκλοφόρησαν τον Οκτώβριο.
Τότε έφθασε και το αντιτορπιλλικό «Θύελλα», το οποίο αποβίβασε δύναμη Ικαριωτών εθελοντών.
Στις 4 Νοεμβρίου 1912 σε επίσημη τελετή που έγινε στον Εύδηλο η Ικαρία ενώθηκε με την μητέρα πατρίδα και η Ελεύθερη Πολιτεία έπαψε να υφίσταται.
Μετά από έναν χρόνο η ένωσις αναγνωρίσθηκε στην Συνθήκη του Βουκουρεστίου και έλαβε έτσι διεθνή υπόσταση.
ΠΗΓΗ: stamps-philatelic, ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 4.12.2015.
Ελευθερη Πολιτεια Ικαριας ικαρια Περδικης, Ιταλια 29 Σεπτεμβριου 1911 Σεπτεμβριος κηρυξη πολεμος Τουρκια καταληψη Λιβυη ιταλικος στολος νησια Αιγαιου, Αστυπαλαια 28 Απριλιου 1912. Απριλιος νησι Δωδεκανησος χωρις αντισταση Ροδος, Τουρκοι καταληψις νησος Κως 20 Μαιου μαιος Ελλας, ελλαδα βαλκανια Σερβια, Μαυροβουνιο Βουλγαρια Βαλκανικος Πολεμος, απελευθερωση αλυτρωτα εδαφη ελληνικος τουρκικη κυριαρχια 3 – 5 Ιουνιου Ιουνιος ιμ Ιερα Μονη Πατμου πατμος συνεδριο Κοινο των Νησιωτων Νησιωτες Αυτονομη Πολιτεια Αιγαιο αιγαιο ιταλικη διοικηση Σαμος Ικαρια Ικαριωτης ιατρος Μαλαχιας Σοφουλης, ελληνικη κυβερνηση Μυριανθοπουλος Κυπρος ελληνικο υπουργειο Εξωτερικων προετοιμασια εξεγερση εκπαιδευση μαχη επαναστασις επανασταση αιφνιδιασμος ελευθερια χωριο Χρυσοστομος, νεκρος Σπανος τουρκικο διοικητηριο, αγιος Κηρυκος, παραδοση επαναστατες καικι εφεσος Μικρα Ασια 17 Ιουλιου, Ιουλιος ανοιχτη συνελευση ικαριωτικος λαος ομοφωνια ιδρυση ενωσις ενωση προεδρος συμβουλιο δημογεροντες χωροφυλακη ακτοφυλακη δικαστηριο ταχυδρομικη υπηρεσια τελωνειο εθνικος υμνος της Πολιτειας επαρσις επαρση γαλαζια σημαια λευκος σταυρος γραμματοσημο παρασταση κεφαλη θεος Ερμης δραχμη λιθογραφειο Σταγγελ, Αθηνα γραμματοσημα αντιτορπιλλικο Θυελλα δυναμη Ικαριωτες εθελοντες 4 Νοεμβριου 1912 Νοεμβριος επισημη τελετη Ευδηλος Συνθηκη του Βουκουρεστιου Βουκουρεστι
