Ο Carl Theodor Dreyer(*), ένας από τους σημαντικότερους δημιουργούς όλων των εποχών, το έργο του οποίου ενέπνευσε μεγάλους σκηνοθέτες σε όλο τον κόσμο.
- ΤΟ ΠΑΘΟΣ ΤΗΣ ΖΑΝ ΝΤ’ ΑΡΚ / La passion de Jeanne d’ Arc – 1928
Βασισμένη στα πραγματικά, ιστορικά πρακτικά της δίκης της Ιωάννας της Λωραίνης. Με την εμβληματική η ερμηνεία της R. M. Falconetti, η οποία συχνά αναφέρεται ως μία από τις καλύτερες ερμηνείες όλων των εποχών. Χρησιμοποιεί κοντινά πλάνα για να αποτυπώσει το πνευματικό πάθος της ηρωίδας.
Θεωρείται ορόσημο στην Ιστορία του σινεμά, τόσο λόγω της άρτιας παραγωγής, των εκπληκτικών σκηνικών και των αυθεντικών κοστουμιών, όσο και για την εξαιρετική αμεσότητα και μαεστρία του Dreyer. Ο εξπρεσιονιστικός φωτισμός και τα πολύ κοντινά πλάνα στο πρόσωπο της πρωταγωνίστριας αποτυπώνουν όλη την αγωνία και την έκσταση του μαρτυρίου της.
- ΜΕΡΕΣ ΟΡΓΗΣ Days of Wrath / Vredens dag – 1943
Μια ταινία απαγορευμένη από τους ναζί.
Η πιο φοβερή καταγγελία μισαλλοδοξίας και σκοταδισμού που έδωσε ποτέ το σινεμά.
Μελετά τις ανθρώπινες σχέσεις μέσα σε κυνήγι μαγισσών. Σε μια κοινωνία εμποτισμένη από τον φανατισμό του 17ου αιώνα, μια νεαρή γυναίκα εγκλωβίζεται ανάμεσα στον αυταρχικό σύζυγό της και τον νεαρό γιο του, οδηγούμενη σε ένα απαγορευμένο πάθος.
Ο Dreyer ανατέμνει την σύγκρουση ερωτικής επιθυμίας και θρησκευτικής καταπίεσης, με λιτότητα και έντονο ψυχολογικό βάθος. Ένα υποβλητικό δράμα για την ενοχή, την καταδίκη και την αδυσώπητη σιωπή της εξουσίας.
- O ΛΟΓΟΣ – Ordet, 1955
Μία από τις μεγαλύτερες ταινίες που έχουν γυριστεί ποτέ.
Βασισμένη στο θεατρικό του Κ. Μουνκ.
Μία ταινία με αριστουργηματικές ρεαλιστικές και σουρεαλιστικές σκηνές. Ο Ντράγιερ συνθέτει το απόλυτο πορτραίτο της γυναικείας ηρωίδας.
Μια συγκλονιστική εξερεύνηση της πίστης, της αγάπης και του θαύματος, βασισμένη στο θεατρικό έργο του K. Munk. Σε μια αγροτική κοινότητα της Δανίας, τρεις γενιές μιας οικογένειας συγκρούονται γύρω από τη θρησκεία και τον ορθολογισμό, μέχρι που η πίστη παίρνει σωματική μορφή με ένα θαύμα. Με λιτή αλλά βαθειά σκηνοθεσία, ο Dreyer δημιουργεί ένα από τα πιο στοχαστικά και συγκινητικά έργα του ευρωπαϊκού κινηματογράφου.
- ΒΑΜΠΙΡ / Vampyr – 1932
Ο χειρισμός του μύθου του βαμπίρ με όρους σεξουαλικότητας και ερωτισμού.
Ένα ατμοσφαιρικό αριστούργημα του υπαινικτικού τρόμου, όπου ο Dreyer μπλέκει όνειρο και πραγματικότητα σε μια σουρεαλιστική ιστορία για βαμπίρ και σκοτεινές δυνάμεις.
Ένας νεαρός περιηγητής φτάνει σε ένα απομονωμένο χωριό, όπου σταδιακά βυθίζεται σε έναν εφιαλτικό κόσμο στοιχειωμένων σκιών, μαγισσών και παραίσθησης.
Με πειραματική αισθητική και καινοτόμες τεχνικές, η ταινία θεωρείται σταθμός του φανταστικού σινεμά.
(*) Ο Δανός σκηνοθέτης Καρλ Ντράγιερ (1889 – 1968) γεννήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 1889 στην Κοπεγχάγη, με το όνομα Καρλ Νίλσεν, νόθος γιος της οικονόμου Ζόζεφιν Νίλσεν. Σε ηλικία δυο ετών υιοθετήθηκε από το ζεύγος Ντράγιερ. Ο πατριός του ήταν τυπογράφος, γι’ αυτό και ξεκίνησε ως δημοσιογράφος. Εργάσθηκε στις δυο παλαιότερες δανέζικες εφημερίδες, ως ρεπόρτερ, μέχρι που στα 21 του, μαζί με άλλους ιδεαλιστές δημοσιογράφους, εξέδωσε την βραχύβια εφημερίδα «Riget» (1910). Συνεργάζεται με την εφημερίδα Ekstra Badet, και η σουηδική βιομηχανία κινηματογράφου, του δίνει την ευκαιρία να γράψει μερικά σενάρια, κατά παραγγελία, για διάφορα στούντιο, ώσπου υπογράφει αποκλειστικό συμβόλαιο συνεργασίας με την Nordisk (1913).
Είναι γνωστός για τις ταινίες του που εστιάζουν στο πάθος, την συμπόνοια και τις μοίρες των γυναικών σε ανδροκρατούμενες κοινωνίες. Χαρακτηρίζεται από έναν ιδιαίτερο ρεαλισμό, όπου οι μικρές εκφράσεις προσώπου έχουν μεγάλη σημασία. Ενδιαφερόταν κυρίως για τις εκφράσεις, που εμφανίζονταν ως αποτέλεσμα πνευματικής διαμάχης. Γύρισε 14 μεγάλου μήκους και 8 μικρού μήκους ταινίες στην Δανία και την Γαλλία. Οι ηρωίδες του, συχνά καταπιεσμένες γυναίκες, εκφράζουν πνευματική δύναμη και πίστη. Ξεχωρίζει για την σχολαστική προετοιμασία κάθε πλάνου και το τολμηρό κινηματογραφικό στυλ. Το εικαστικό ύφος του Ντράγιερ χαρακτηρίζεται από την συνεχή και προσεκτική χρήση των κοντινών πλάνων. Οι ταινίες του είναι γεμάτες πρόσωπα. Μ’ αυτόν τον τρόπο κατόρθωνε να αφήνει τους χαρακτήρες του να ξεδιπλώνονται. Ασχολείται με την κοινωνική προκατάληψη.
ΦΙΛΜΟΓΡΑΦΙΑ
Ταινίες Μεγάλου Μήκους
- Ο πρόεδρος / Praesidenten / The President (Δανία, 1918)
- Σελίδες από το ημερολόγιο του Σατανά / Blade af Satans bog / Leaves from Satan’s Book (Δανία, 1919)
- Η χήρα του πάστορα / Prastankan / The Parson’s Widow (Σουηδία, 1921)
- Οι στιγματισμένοι / Die Gezeichneten / Love One Another (Γερμανία, 1921)
- Μια φορά κι έναν καιρό… / Der var engang / Once Upon a Time (Δανία, 1922)
- Μίκαελ / Mikael (Γερμανία, 1924)
- Ο αφέντης του σπιτιού / Du skal aere din hustru / Master of the House (Δανία, 1925)
- Η νύφη του Γκλόμνταλ / Glomdalsbruden / The Bride of Glomdal (Νορβηγία, 1925)
- Το πάθος της Ζαν Ντ’ Αρκ / La passion de Jeanne D’Arc / The Passion of Joan of Arc (Γαλλία, 1927)
- Βαμπίρ / Vampyr (Γαλλία-Γερμανία, 1931)
- Μέρες οργής / Vredens dag / Dies Irae / Day of Wrath (Δανία, 1943)
- Δύο ανθρώπινες υπάρξεις / Tvaa Manniskor / Two People (Σουηδία, 1944)
- Ο Λόγος / Ordet / The Word (Δανία, 1954)
- Γερτρούδη / Gertrud (Δανία, 1964). Η τελευταία του ταινία. Εξερευνά την σημασία των μεγάλων συναισθημάτων στην ατομική ζωή.
Ταινίες Μικρού Μήκους
- Βοήθεια στις μητέρες / Modrehjaelpen (Δανία, 1942)
- Ο γέρος / De gamle (Δανία, 1946)
- Το νερό στην επαρχία / Vandet pas Iandet (Δανία, 1946)
- Η εκκλησία στην εξοχή / Landsbykirken (Δανία, 1947)
- Η μάχη κατά του καρκίνου / Kampen mod kraeften (Δανία, 1947)
- Πρόλαβαν το πλοίο / De naaede faergen (Δανία, 1948)
- Thorvaldsen (Δανία, 1949)
- Τα παιδικά χρόνια του ραδιοφώνου / Radioens barndom (Δανία, 1949)
- Η γέφυρα του Στόρστρεμ / Storstromsbroen (Δανία, 1950)
- Σαίξπηρ και Κρονμποργκ / Shakespeare og Kronborg (Δανία, 1950)
- Πύργος μέσα σε πύργο / Et stol i et slot / Krogen og kronborg (Δανία, 1954)
- Η ανοικοδόμηση της Ρενέ και της Νέξος / Ronnes og Nexos genopbygning (Δανία, 1954)
- Για την κοινότητα του βορρά / Noget om Nordet (Δανία, 1956)
Οι ΚΟΡΥΦΑΙΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ ΑΠΙΣΤΕΥΤΗΣ ΟΜΟΡΦΙΑΣ και ΔΥΝΑΜΗΣ σε Restoration 4K Re-Issue Release. Με αρχή με την εμβληματική ταινία «Tο Πάθος της Ζαν Ντ’ Αρκ» σε διανομή ATHENEE art cinema από τις 10.7.2025 ξεκινά ένα καλοκαίρι γεμάτο από το σινεμά του C. Th. Dreyer, σε διανομή New Star.
ΠΗΓΗ: New Star, ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 25.6.2025.
DREYER, ΑΠΟΛΥΤΟΣ ΔΑΣΚΑΛΟΣ ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΛΙΤΟΤΗΤΑ, ΥΠΕΡΒΑΤΙΚΟΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΣ ΜΕΓΑΛΗ ΟΘΟΝΗ βρικολακας λογοκρισια ναζι ναζισμος γερμανοι γερμανια δανια σουηδια δημιουργος εργο σκηνοθετης ιστορια πρακτικα δικης δικη Ιωαννα της Λωραινη δικαστηριο καλυτερη ερμηνεια κοντινο πλανο πνευματικο παθος ηρωιδα κινηματογραφικη ταινια οροσημο σινεμα παραγωγη σκηνικα κοστουμια αμεσοτητα εξπρεσιονισμος φωτισμος κοντινα πλανα προσωπο πρωταγωνιστρια αγωνια εκσταση μαρτυριο ΟΡΓΗ απαγορευμενη λογοκριμενη καταγγελια μισαλλοδοξια σκοταδισμος ανθρωπινες σχεσεις κυνηγι μαγισσων κοινωνια φανατισμος 17ος αιωνας μχ νεαρη γυναικα αυταρχικος συζυγος νεαρος γιος απαγορευμενο ερωτικο συγκρουση ερωτικη επιθυμια θρησκευτικη καταπιεση θρησκεια λιτοτητα ψυχολογια υποβλητικο δραμα ενοχη καταδικη αδυσωπητη σιωπη εξουσια μεγαλυτερη θεατρικο Μουνκ αριστουργημα ρεαλισμος σουρεαλισμος σκηνη πορτραιτο γυναικεια ηρωας πιστη αγαπη θαυμα θεατρο Munk αγροτικη κοινοτητα Δανια γενια οικογενεια ορθολογισμος σωματικη μορφη λιτη βαθια σκηνοθεσια, στοχαστικο συγκινητικο ευρωπαικος δανικος δανεζικος κινηματογραφος μυθος βαμπιρ σεξ σεξουαλικοτητα ερωτισμος ατμοσφαιρικο τρομος ονειρο πραγματικοτητα σουρρεαλισμος σκοτεινες δυναμεις περιηγητης χωριο εφιαλτικος κοσμος στοιχειωμενη σκια μαγισσα παραισθηση πειραματικη αισθητικη καινοτομια τεχνικη φανταστικο Δανος Ντραγιερ Κοπεγχαγη, Νιλσεν, νοθος οικονομος υιοθεσια τυπογραφια δημοσιογραφος δανεζικη εφημεριδα ρεπορτερ, ιδεαλιστης σουηδικη βιομηχανια κινηματογραφου, σεναριο κατα παραγγελια, στουντιο, συμβολαιο συνεργασια κινηματογραφος κινηματογραφικη συμπονοια μοιρα ανδροκρατουμενη κοινωνια εκφραση προσωπου σημασια εκφρασεις, πνευματικη διαμαχη μεγαλου μηκους μικρου Δανια Γαλλια καταπιεσμενη δυναμη προετοιμασια πλανο τολμηρο κινηματογραφικο στυλ Γερτρουδη συναισθημα ατομικη ζωη εικαστικο υφος Ντραιερ κοινωνικη προκαταληψη προεδρος ημερολογιο του Σατανα σατανας χηρα παστορας στιγματισμενος αφεντης σπιτι νυφη ανθρωπινη υπαρξη μητερα γερος νερο επαρχια εκκλησια εξοχη καρκινος πλοιο ραδιοφωνο γεφυρα του Στορστρεμ Σαιξπηρ και Κρονμποργκ πυργος ανοικοδομηση Ρενε Νεξος κοινοτητα βορρας
