Το Υπουργείο Πολιτισμού ανακοινώνει την εγγραφή στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας, 4 νέων στοιχείων, εφαρμόζοντας, ήδη από το 2006, τη σύμβαση για τη Διαφύλαξη της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Τα Δελτία για τα τέσσερα στοιχεία άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς έτυχαν συστηματικής επεξεργασίας από τη Διεύθυνση Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς και έγκρισης από το Συμβούλιο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς με τη συνεργασία των κοινοτήτων των φορέων, αποσκοπώντας στη διαφύλαξη των παραδόσεων και τη μετάδοσή τους στις νεότερες γενιές. Στο πλαίσιο της εφαρμογής της Σύμβασης της UNESCO, η χώρα μας δημιούργησε και εμπλουτίζει συστηματικά το Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς, στο οποίο κοινότητες φορέων άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς έχουν τη δυνατότητα να αναδείξουν τα στοιχεία που οι ίδιες θεωρούν σημαντικά, για την ταυτότητά τους. Μέχρι σήμερα έχουν εγγραφεί στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς 150 στοιχεία. Η Υπουργος Πολιτισμού Λ. Μενδώνη δήλωσε: «Η εγγραφή των 4 νέων στοιχείων στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς αποτελεί ακόμη μια σημαντική προσθήκη στο πολιτιστικό αποτύπωμα της χώρας μας. Τα στοιχεία που καταγράφονται αποτελούν κομμάτια της παράδοσής μας. Ταυτόχρονα, αναδεικνύουν την εθνική μας ταυτότητα, έτσι όπως πηγάζει από τη δημιουργικότητα και τη συλλογική μνήμη των κοινοτήτων μας. Η άυλη πολιτιστική κληρονομιά είναι η ψυχή του πολιτισμού μας, για αυτό και η διαφύλαξη και ανάδειξή της αποτελεί προτεραιότητα για το Υπουργείο Πολιτισμού. Η έγγραφή των τεσσάρων νέων στοιχείων είναι το αποτέλεσμα συλλογικής προσπάθειας επιστημονικών φορέων, τοπικών κοινοτήτων και πολιτιστικών συλλόγων, που εργάζονται, με μεράκι, αγάπη και γνώση. Αποτελεί την εξέλιξη μιας διαρκούς διαδικασίας για την προστασία, ανάδειξη και μετάδοση της ζωντανής κληρονομιάς μας, στις επόμενες γενιές».
Ανάμεσα στα 4 στοιχεία που εγγράφονται στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας είναι και η…
Μπιμπίλα, δαντέλλα με την βελόνα στην Νέα Μάκρη Αττικής
Αποτελεί τέχνη συνυφασμένη με τη συλλογική μνήμη και την ταυτότητα των απογόνων Μικρασιατών προσφύγων που εγκαταστάθηκαν στη Νέα Μάκρη Αττικής [σ.σ.: από την αρχαία Τελμησσό > Μάκρη > Φετχιγιέ (Fethiye), επαρχία Μογωλάς (> Μούγλων) Λυκίας / Καρίας]. Η μπιμπίλα[1] είναι μια τεχνική δημιουργίας δαντέλλας[2] που πλέκεται στην άκρη του στριφώματος για να διακοσμήσει ασπρόρουχα, εσώρουχα, υφάσματα του σπιτιού κλπ. Γίνεται με βελόνα του ραψίματος και βαμβακερή ή σπανιότερα μεταξωτή κλωστή. Η βασική βελονιά είναι ο κόμπος σε συνδυασμό με θηλιά ή θηλιές στον αέρα. Υπάρχει μια πλούσια ποικιλία παραλλαγών της βασικής βελονιάς. Με τη βελονιά της μπιμπίλας μόνο ή σε συνδυασμό με υφάσματα (λινό, βαμβακερό, μεταξωτό) γίνονται διακοσμητικά εργόχειρα ή χρηστικά υφάσματα του σπιτιού σε διάφορα σχήματα (κυρίως στρογγυλά). Την τεχνική έφεραν πρόσφυγες από την Μ. Ασία στην Ν. Μάκρη Αττικής, αλλά είναι διαδεδομένη και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας, όπως στα Δωδεκάνησα και στην Βόρεια Ελλάδα.
ΠΗΓΗ: ΥΠΠΟΑ, ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 6.5.2025.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ Γ. Λεκακη:
[1] σ.σ.: Ο ειδικευμένος τεχνίτης ελέγετο μπιμπίλας.
[2] δαντέλλα, νταντέλλα, ταντέλλα > εξαπλ. δαντέλα, η = διαφανές πλέγμα από λεπτές κλωστές πλεγμένες σε επαναλαμβανόμενα διακοσμητικά σχέδια. [ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ από το γαλλ. dentelle].
- Δαντελλάς (θηλ. δαντελλού, η) αυτός που πλέκει ή πουλά δαντέλλες.
- Δαντελλάδικο, το εργοστάσιο στο οποίο πλέκονται και το κατάστημα στο οποίο πωλούνται δαντέλλες.
- δαντελλωτός, ο = ο στολισμένος με δαντέλλες ή όποιος μοιάζει με δαντέλλα («δαντελλωτό φόρεμα»). Και όποιος έχει περίγραμμα σαν την οδοντωτή πλευρά της δαντέλλας, κυματοειδής («δαντελλωτά ακρογιάλια»). – ΠΗΓΗ: Γ. Λεκακης “Λεξικο παραδόσεων”.
τεχνη συλλογικη μνημη ταυτοτητα Μικρασιατες προσφυγες Νεα Μακρη Αττικης αρχαια Τελμησσος Φετχιγιε Fethiye επαρχια Μογωλα Μουγλων Μογωλας Μουγλα Λυκιας / Καριας Λυκια Καρια μπιμπιλα τεχνικη δημιουργια δαντελας δαντελλας δαντελα δαντελλα ακρη στριφωμα διακοσμηση ασπρορουχα, ασπρορρουχα εσωρουχα, εσωρρουχα υφασμα σπιτι ραψιμο βαμβακερη μεταξωτη κλωστη βελονια κομπος θηλια θηλιες ποικιλια παραλλαγη μπιμπιλας υφασματα λινο βαμβακερο μεταξι μεταξωτο διακοσμητικο εργοχειρο χρηστικο σχημα στρογγυλο προσφυγας Μικρα Ασια Αττικη Ελλαδας Δωδεκανησα βορειος Βορεια Ελλαδα Εθνικο Ευρετηριο αυλης Πολιτιστικης Κληρονομιας Ελλαδος αυλη Πολιτιστικη Κληρονομια ειδικευμενος τεχνιτης δαντελλα, νταντελλα, ταντελλα διαφανες πλεγμα λεπτη πλεγμενη επαναλαμβανομενο διακοσμητικο σχεδιο ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ γαλλικο dentelle δαντελλας δαντελλου πλεξιμο πωλητης δαντελλες δαντελλαδικο, εργοστασιο καταστημα πωληση δαντελλωτος, στολισμενος περιγραμμα οδοντωτη κυματοειδης νταντελα, ταντελα δαντελας δαντελου δαντελες δαντελαδικο, δαντελωτος κυμα