Του Γιώργου Λεκάκη
Το τελευταίο Μέγιστο της Εποχής των Παγετώνων (συντομογραφικώς διεθνώς LGM), που εκτείνεται από 26.500 – 19.000 χρόνια πριν από το παρόν, είναι μια περίοδος ακραίας κλιματικής υποβάθμισης.
Η φωτιά είναι ζωτικής σημασίας για την ανθρώπινη επιβίωση, εδώ και εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια. Χρησιμοποιείται από τους ανθρώπους στην μαγειρική, ως πηγή φωτός ή για την κατασκευή εργαλείων. Ήταν ιδιαιτέρως σημαντική και για την ζέστη, κατά την τελευταία Εποχή των Παγετώνων…
Αλλά οι ειδικοί γνωρίζουν πολύ λίγα για το πώς οι άνθρωποι δημιούργησαν ή έλεγξαν την φωτιά κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, επειδή σώζονται πολύ λίγα αρχαιολογικά στοιχεία.
Ωστόσο, νέα έρευνα εντόπισε προσφάτως τρεις απλές επίπεδες και ανοικτές εστίες φωτιάς, στην τοποθεσία Korman’ 9 στην Ουκρανία, που χρονολογούνται μεταξύ 26.500 και 19.000 χρόνων πριν από σήμερα, δηλ. στην πιο κρύα περίοδο στην Ευρώπη της Εποχής των Παγετώνων.
- Το Korman είναι ένα πολύ μικρό χωριό στην περιοχή του Chernivtsi στην Ουκρανία, που απέχει 320 χλμ. από το Κίεβο. Στην περιοχή γύρω από το Chernivtsi από την νεολιθική εποχή ευρέθησαν ευρήματα του “πολιτισμού Cucuteni-Trypillian” και του “Corded Ware”. Στην πόλη βρέθηκαν επίσης αντικείμενα από την Εποχή του Χαλκού και του Σιδήρου.
Η καινοτόμος γεωαρχαιολογική ανάλυση προσδιόρισε ότι το ξύλο ήταν από έλατο και ήταν η κύρια πηγή καυσίμου, αν και μπορεί να χρησιμοποιήθηκαν και ζωικά οστά ή λίπος. Αυτές οι φλόγες έφτασαν σε θερμοκρασία 600οC, γεγονός που υποδηλώνει μια εκλεπτυσμένη γνώση της πυροτεχνίας, ακόμη και σε ακραίες περιβαλλοντικές συνθήκες. Η έλλειψη διατήρησης στιβάδων τέφρας, χαρακτηριστικών καύσης, αποδεικνύουν τέλεια καύση.
Οι τρεις εστίες / τζάκια είχαν διαφορετικά μεγέθη και φαίνεται ότι χρησιμοποιήθηκαν σε διαφορετικές εποχές.
«Οι άνθρωποι ήλεγχαν τέλεια την φωτιά και ήξεραν πώς να την χρησιμοποιούν με διαφορετικούς τρόπους, ανάλογα με τον σκοπό της πυρκαγιάς», είπε ο αρχαιολόγος Phillip R. Nigst.
ΠΗΓΗ: W. Chase Murphree, κ.ά. «Fire Use During the Last Glacial Maximum: Evidence From the Epigravettian at Korman’ 9, Middle Dniester Valley, Ukraine», https://doi.org/10.1002/gea.70006, Geoarchaeology, ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 1.4.2025.
ΑΡΧΑΙΟΣ ανθρωπος αρχαια ελεγχομενη φωτια κατα βουληση βουλησιν Ουκρανια πριν 26.500 χρονια Λεκακης παλαιολιθικη παλαιολιθικος παλαιολιθικο ανθρωποι ελεγχος 26.000 20.000 θερμοκρασια 600 βαθμοι κελσιου εκλεπτυσμενη γνωση πυροτεχνια ακραιες περιβαλλοντικες συνθηκες τελευταιο Μεγιστο Εποχη Παγετωνων LGM 19.000 χρονων περιοδος ακραια κλιματικη υποβαθμιση ζωτικη σημασια ανθρωπινη επιβιωση, εκατονταδες χιλιαδες μαγειρικη φωτος φως κατασκευη εργαλειων εργαλειο εργαλεια ζεστη, Παγετωνες δημιοιργια ελεγχος φωτιας αρχαιολογιααπλη επιπεδη ανοικτη εστια κορμαν Korman 9 κρυα κρυο γεωαρχαιολογια ξυλο ελατης ελατο καυσιμο ζωικα οστα λιπος φλογα τεφρα καυση τελεια εστιες / τζακι σκοπος πυρκαγια πυρκαια χωριο Chernivtsi σερνιβτσι Ουκρανιας, Κιεβο νεολιθικη εποχη ευρηματα πολιτισμος κουκουτενι τρυπιλλιαν τριπιλλιαν τρυπιλιαν τριπιλιαν Cucuteni Trypillian Corded Ware κορντεντ βαρε πολη αντικειμενα Χαλκου Σιδηρου
