Η Υπουργος Πολιτισμού, Λ. Μενδώνη, βρέθηκε στην Βαρσοβία, για το Άτυπο Συμβούλιο των Υπουργών Πολιτισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πριν από την έναρξη του Συμβουλίου είχε συνάντηση εργασίας με την Υπουργό Πολιτισμού και Εθνικής Κληρονομιάς της Πολωνίας, H. Wróblewska. Η Λ. Μενδώνη, εξέφρασε την ικανοποίησή της για το θετικό και συναδελφικό κλίμα συνεργασίας που έχει αναπτυχθεί ανάμεσα στις δύο χώρες, το οποίο ευνοεί την περαιτέρω σύσφιξη των πολιτιστικών σχέσεων. Εστιάζοντας στο ζήτημα των επαναπατρισμών των παρανόμως εξαχθέντων πολιτιστικών αγαθών, η Υπουργος Πολιτισμού έθεσε το εθνικό αίτημα της Ελλάδας για την επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνος [σ.σ.: Γιατί μόνο του Παρθενώνος;] στην Αθήνα, ευχαριστώντας την Πολωνή ομόλογό της «για τη σταθερή στήριξη της πολωνικής κυβέρνησης στο ελληνικό αίτημα, όπως εκφράστηκε και από τον Πρωθυπουργό σας Ντ. Τουσκ, στην συνάντησή του με τον Πρωθυπουργό μας Κυριάκο Μητσοτάκη, ένα χρόνο πριν, εδώ στην Βαρσοβία».
Η H. Wróblewska επανέλαβε εμφατικά την στήριξη της πολωνικής κυβέρνησης στο ελληνικό αίτημα για την οριστική επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνος, στην Αθήνα. Η Λ. Μενδώνη, έθεσε το θέμα της επιστροφής στο Εβραϊκό Μουσείο της Αθήνας των 76 ελληνοεβραϊκών κειμηλίων. Η Υπουργός Πολιτισμού ανέφερε «αναγνωρίζουμε τις γραφειοκρατικές δυσκολίες που απαιτούνται, στην διαδικασία των επαναπατρισμών. Όμως είναι πολύ σημαντικό για την Ελλάδα και την ελληνική εβραϊκή κοινότητα τα κειμήλια αυτά να επιστρέψουν στον τόπο τους. Η διατήρηση της ιστορικής μνήμης είναι χρέος μας απέναντι στις εβραϊκές ελληνικές κοινότητες, στους συγγενείς εκείνων που δολοφονήθηκαν στα κρεματόρια, αλλά και απέναντι στις μελλοντικές γενιές. Γνωρίζω ότι και η δική σας πλευρά έχει την ίδια προσέγγιση».
Η H. Wrόblewska απάντησε θετικά, αναγνωρίζοντας τη σημασία της επιστροφής των πολιτιστικών θησαυρών στον τόπο προέλευσής τους, ως πράξη ιστορικής και πολιτιστικής δικαιοσύνης. Στόχος είναι η επιστροφή των κειμηλίων να ολοκληρωθεί εντός του 2025. Τα θρησκευτικά εβραϊκά κειμήλια, τα οποία φυλάσσονται σήμερα στο Εβραϊκό Ιστορικό Ινστιτούτο Βαρσοβίας, είχαν βρεθεί στην Κάτω Σιλεσία.
Τις ενέργειες για την τεκμηρίωση των λατρευτικών κειμηλίων, οι οποίες νομιμοποιούν την επιστροφή τους στην Ελλάδα – τόσο αυτές που έχουν ήδη ολοκληρωθεί όσο και εκείνες που βρίσκονται σε εξέλιξη –παρουσίασαν στις δύο Υπουργούς ο Διευθυντής Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Πολωνίας P. Rypson και η Διευθύντρια του Εβραϊκού Μουσείου Ελλάδος Ζ. Μπεττίνου.
Η Λ. Μενδώνη ανέπτυξε τις δυνατότητες των ανταλλαγών και της συνεργασίας σε θέματα κινηματογραφίας, ανταλλαγής εκθέσεων σύγχρονης τέχνης και χειροτεχνίας για τα οποία η Πολωνή Υπουργός δήλωσε εξαιρετικά πρόθυμη.
Στο πλαίσιο του προγράμματός της, η Υπουργός Πολιτισμού επισκέφθηκε το Εβραϊκό Ιστορικό Ινστιτούτο, όπου ξεναγήθηκε από τον Διευθυντή του Ινστιτούτου Dr M. Trębacz στο αρχείο του E. Ringelblum. Στο Ινστιτούτο είχε την ευκαιρία να δει κάποια από τα 76 ελληνοεβραϊκά κειμήλια. Ακολούθως, η Λ. Μενδώνη συναντήθηκε με την Διευθύντρια του Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης της Βαρσοβίας J. Mytkowska, η οποία εξέφρασε τον θαυμασμό και την επιθυμία της για συνεργασία με το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Αθήνας.
Την Υπουργό Πολιτισμού στις συναντήσεις της συνόδευαν η Πρέσβης της Ελλάδας στην Πολωνία Ν. Καμπά, ο Διευθυντής Διεθνών Σχέσεων και Ευρωπαϊκής Ένωσης του Υπουργείου Πολιτισμού Γ. Καλαμαντής, η Διευθύντρια του Εβραϊκού Μουσείου Ελλάδος Ζ. Μπεττίνου και υπηρεσιακοί παράγοντες του ΥΠΠΟ.
ΠΗΓΗ: ΥΠΠΟΑ, ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 9.4.2025.
Μενδωνη ελληνικα εβραικα κειμηλια επιστροφη Εβραικο Μουσειο Ελλαδος ελληνικο εβραικο κειμηλιο επαναπατρισμος Εβραιοι Μουσεια Ελλαδας
