Της Ελευθερίας Ανδρειωμένου-Κωνσταντίνου
Η οικία τού «Φιλάργυρου» οφείλει την ονομασία
της στους ιδιοκτήτες της, οι οποίοι την ημέρα τού καταστροφικού σεισμού,
σπεύδουν στο υπόγειο, για να διασώσουν τρεις θησαυρούς νομισμάτων και
καταπλακώνονται από το κτήριο που καταρρέει.
Ο πολυτιμότερος θησαυρός
βρέθηκε μέσα σε πουγκί που είχε αποκρυφτεί από τους προγόνους τους, μετά το 268
μ.Χ. Στο υπόγειο εντοπίστηκε πλούσια οικοσκευή µε αγγεία, καθώς και πολλά
μικροαντικείµενα και λίθινα εργαλεία. Στο εσωτερικό χάλκινης χύτρας διασώθηκαν
κατάλοιπα από το τελευταίο δείπνο τους µε θαλασσινά.
Από τον σεισμό αυτό ανυψώθηκαν
οι δυτικές ακτές της Κρήτης, ενώ καταστράφηκε η αρχαία πόλη τής Κισσάμου. Τα
στρώματα καταστροφής τεσσάρων σπιτιών έκρυβαν τον τραγικό θάνατο έξι ανθρώπων.
Έντονα ίχνη φωτιάς,η οποία προκλήθηκε, προφανώς, από αναμμένα λυχνάρια, βρέθηκαν
πάνω στα δάπεδα.
«Η ΗΜΕΡΑ ΤΟΥ ΤΡΟΜΟΥ – DIES
TERRORIS»
Με αυτόν τον τίτλο αναφερόταν
έως και τα τέλη του 6ου αι. η ημέρα της 21ης Ιουλίου του 365 (Έτος
των Υπάτων Αυγούστου και Ουάλη ή, λιγότερο γνωστό, το Έτος 1118 από Κτήσεως
Κόσμου), ενός ισχυρότατου σεισμού που υπολογίστηκε στα 8,3 – 8,7 R. και
κατατάσσεται ως ο ισχυρότερος γνωστός σεισμός της Μεσογείου.
Ο σεισμός προκάλεσε
εκτεταμένες καταστροφές στην κεντρική και νότια Ελλάδα, την Λιβύη, την Μικρά
Ασία και την Αίγυπτο. Τον σεισμό ακολούθησε ένα ΤΣΟΥΝΑΜΙ, που προξένησε καταστροφές
σε ολόκληρη την Ανατολική Μεσόγειο, ιδίως στο Δέλτα του Νείλου και την
Αλεξάνδρεια, όπου σκότωσε χιλιάδες και έφτασε σχεδόν 3 χλμ. μέσα στην ενδοχώρα.
Στην νοτιοδυτική Κρήτη τα
κύματα από τον σεισμό υπολογίζεται ότι είχαν ύψος 12 μ. Το ύψος των κυμάτων
ήταν επίσης μεγάλο και στο Δέλτα του Νείλου, όπου υπολογίζεται ότι στην
Αλεξάνδρεια έφτασε τα 9,5 μ., ενώ σε γειτονικές πόλεις 7,1, 4,9 και 2 μ.
ΟΙ ΑΝΑΦΟΡΕΣ ΤΟΥ ΑΜΜΙΑΝΟΥ
ΜΑΡΚΕΛΛΙΝΟΥ
Οπως αναφέρει ο ιστορικός,
Αμμιανός Μαρκελίνος – Ammianus Marcellinus, Ελλην Αντιοχεύς – νέος, 35 ετών
τότε, στο έργο του Res gestæ:
«Τρομερή καταστροφή ξέσπασε
ξαφνικά σε ολόκληρον τον κόσμο, παρόμοια της οποίας δεν βρίσκει κανείς πουθενά,
ούτε στους θρύλους ούτε στα αληθινά ιστορικά γεγονότα.
Λίγο μετά το πρώτο φως της
αυγής, αφού προηγήθηκαν βροντές και αστραπές, ολόκληρη η Γη συνταράχθηκε. Η
θάλασσα αποσύρθηκε και τα νερά της τραβήχτηκαν σε τέτοια έκταση ώστε ο βυθός
της αποκαλύφθηκε. Μπορούσε, έτσι, κανείς να δει χωμένα βαθειά στην λάσπη πολλά
θαλάσσια όντα και πολλές οροσειρές και κοιλάδες που, ενώ ήταν πάντοτε
σκεπασμένες με νερό, έγιναν ορατές καθώς έπεφταν πάνω τους για πρώτη φορά οι
ακτίνες του ήλιου.
Πολλά πλοία εξώκειλαν και
πολλοί άνθρωποι περιπλανώνταν στα λίγα νερά που έμειναν μαζεύοντας ψάρια και
άλλα θαλάσσια όντα, αλλά τα θαλάσσια κύματα επανήλθαν υπερυψωμένα και όρμησαν
πάνω στα αβαθή νερά, στα νησιά και σε εκτεταμένες στεριές ισοπεδώνοντας πολλά
κτήρια ή οτιδήποτε συναντούσαν στον δρόμο τους. Τεράστιες ποσότητες νερού
φόνευσαν, κατά την επιστροφή τους, πολλές χιλιάδες ανθρώπων. Όταν η μανία των
νερών κόπασε, φάνηκαν μερικά κατεστραμμένα πλοία και πτώματα ναυαγών. Μερικά
μεγάλα πλοία είχαν εκσφενδονιστεί από το κύμα στις στέγες σπιτιών, όπως συνέβη
στην Αλεξάνδρεια, και άλλα σε απόσταση μέχρι δύο μίλια μέσα στην ξηρά».
ΠΗΓΗ: ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 18.1.2025.
