Του Γιώργου Λεκάκη
Μια πύλη πόλεως,
που χρονολογείται στην Πρώιμη Εποχή του Χαλκού, ανακαλύφθηκε στο Tel Erani(*), στην
έκταση που κατέχει νυν το νότιο Ισραήλ, από μια ομάδα ερευνητών με επί κεφαλής
την Em. Bischoff (της Αρχής Αρχαιοτήτων του Ισραήλ).
Η πύλη
αποτελεί από ένα πέρασμα 5.500 χρόνων, από μεγάλες, εισαγόμενες πέτρες και
χιλιάδες λασπότουβλα.
Η παρουσία της
στον χώρο υποδηλώνει ότι η διαδικασία αστικοποίησης ξεκίνησε ενωρίτερα από ό,τι
επίστευαν έως τώρα οι αρχαιολόγοι.
«Είναι η
πρώτη φορά που οι άνθρωποι μεταβαίνουν από την ζωή στην ύπαιθρο, στην ζωή μέσα
στα τείχη της πόλεως», είπε η κ. Bischoff.
Η πύλη της Tel
Erani είναι περίπου 300 χρόνια αρχαιότερη από μια πύλη που ευρέθη στο Tel Arad,
μια άλλη τοποθεσία στην ίδια περιοχή.
(*) Το Tel
Erani / Tell esh-Sheikh Ahmed el-Areini στον 31ο παράλληλο [31°36′22″N
34°46′18″E] είναι ένας αρχαιολογικός χώρος – αιγυπτιακός εμπορικός σταθμός, από
την Χαλκολιθική περίοδο, στα περίχωρα του Kiryat Gat στο νυν νότιο Ισραήλ. Είναι
επίσης γνωστό ως Irâq el-Menshiyeh / Menshiyet es-Sahalin. Ο ιστορικός γεωγράφος, M. D. Press, κατέληξε στο
συμπέρασμα ότι το Tel Erani, ήταν η ιδουμαϊκή πόλις Σάλλις / Sallis / Shiḥlayim,
του 1ου αιώνα, που αναφέρεται από τον εβραίο ιστορικό Ιώσηππο / Josephus
(«The Jewish War», 3.2.2.), με στρατιωτική ακρόπολη στον δρόμο από την Ασκαλώνη
προς την Ιερουσαλήμ.
Πολωνοί
αρχαιολόγοι (από το Πανεπιστήμιο Jagiellonian της Κρακοβίας) ανασκάπτουν στην
περιοχή από το 2013. Τα αρχαιότερα τεχνουργήματα που βρήκαν χρονολογούνται στον
πολιτισμό των Αμρατίων (Amratian culture / Naqada I) – περίπου 6.000 χρόνων. Το 2018 απεδείχθη ότι
οι κάτοικοι της Κάτω Αιγύπτου διατηρούσαν σχέσεις με το νότιο Λεβάντε, όπου
βρίσκεται το Τελ Εράνι. Οι δύο περιοχές συνεργάζονταν στενά μεταξύ τους το
4000 π.Χ. Ο χαλκός και το ελαιόλαδο εξάγονταν στην Αίγυπτο και κρέας ζώων και
ψαριών προς την Εράνι». Ανακαλύφθηκε επίσης ένα τείχος της Πρώιμης Εποχής του
Χαλκού Ι, το οποίο ίσως χρονολογείται σε ηλικία άνω των 5.300 χρόνων, άρα το αρχαιότερο
αμυντικό τείχος στην νυν έκταση του Ισραήλ.
ΠΗΓΗ: i24 News, 15.8.2023. Γ. Λεκάκης
«Σύγχρονης Ελλάδος περιήγησις». ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 16.8.2023.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
– «Egyptian trading post at Tel Erani in Israel older
than previously thought», Archaeology news, 9.9.2019.
– Lidman M. «Discovery of Israel’s oldest gate resets
clock on local urbanization by centuries», The Times of Israel, 15.8.2023.
– Milevski I. κ.ά. «New Excavations at Tel Erani: The Early Bronze Age
I Fortification Walls and Early Urbanisation in the Southern Levant», Antiquity,
vol. 96, αρ. 385, σελ. 194-200, 2022.