Του Γιώργου Λεκάκη
Τα βραχογραφήματα στο Hällristningsområdet i Tanum είναι μια συλλογή πετρογλυφικών κοντά στο Tanumshede του Bohuslän της Σουηδίας, στον 58ο παράλληλο [58°42′4″N 11°20′28″E] τα οποία ανακηρύχθηκαν Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς από την UNESCO το 1994, που καλύπτει περίπου 45 τ.χλμ. συνολικώς! Κάθε μία από τις έξι τοποθεσίες (Vitlycke, Aspeberget/Tegneby, Fossum, Litsleby, Gerum και Kalleby) αποτελείται από μια μεγάλη πλάκα βράχου και έχει έναν ξεχωριστό χαρακτήρα σχεδίων.
Συνολικά, υπάρχουν 3.000 εικόνες, σε περίπου 600 πάνελ, εντός αυτής της περιοχής, κατά μήκος μιας έκτασης 25 χλμ. Και καλύπτουν μια έκταση περίπου 126 στρεμμάτων. Υπάρχουν επίσης, περίπου 170 λάκκοι.
Ενώ η περιοχή αυτή ήταν στην ακτογραμμή, όταν έγιναν τα σχέδια, τώρα ευρίσκεται σε υψόμετρο 25 – 30 μ.!
Οι άνθρωποι της Σκανδιναβικής Εποχής του Χαλκού και του Σιδήρου ήταν «σοφιστικέ» τεχνίτες και πολύ ικανοί ταξιδιώτες. – Ποιοί ήταν αυτοί εκείνη την εποχή;
- ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για την ΣΚΑΝΔΙΝΑΒΙΑ, ΕΔΩ.
Οι χρονολογίες κατά τις οποίες φιλοτεχνήθηκαν είναι περίπου από το 1800 έως το 500 π.Χ. Πολλά από τα γλυφά έργα τέχνης απεικονίζουν σκάφη, από τα οποία μερικά φαίνεται να είναι του τύπου που στην Σκανδιναβία είναι γνωστά ως hjortspring, που μεταφέρουν περίπου 12 επιβάτες. Σε κάποια εικονίζονται επί αυτών σκηνές μάχης ή/και ναυμαχίας.
![]() |
| Σκηνή μάχης επί πλοίου… |
Απεικονίζονται επίσης βαγόνια ή κάρα.
Άλλοι γλύφοι απεικονίζουν ανθρώπους με τόξο, δόρυ ή τσεκούρι, σκηνές κυνηγιού, οπλισμένους αναβάτες επί ίππων, ιππικές παραστάσεις, σκηνή γάμου (με το ζευγάρι να φιλιέται ή/και να κάνει έρωτα)…
![]() |
| Υποδεικνύοντας έναν αστερισμό με 29 άστρα… πιθανόν σεληνιακό ημερολόγιο |
Σε όλες τις περιπτώσεις οι εικόνες δείχνουν ανθρώπους να εκτελούν τελετουργίες. Υπάρχει ένας άνθρωπος σε ένα άροτρο που το τραβούν δύο βόδια, κρατώντας ένα κλαδί. Εικονίζονται γυναίκες, πουλιά, νεκρικά πλοία, φίδια… Επίσης και βραχογραφία άνδρα γίγαντα, ύψους 2,3 – 2,5 μ., με δόρυ – είναι η μεγαλύτερη ανθρώπινη φιγούρα που βρέθηκε σε βραχογραφίες. Κοντά του υπάρχουν ιππείς με δόρατα και ασπίδες.
- ΔΕΙΤΕ τον Sultan Kosen, έναν από τους υψηλότερους ανθρώπους στον κόσμο (ύψος 2,51112 μ.), να περπατά στην Τουρκία, ΕΔΩ.
Ένας από τους μεγαλύτερους βράχους των βραχογραφιών ύψους 22 μ. και πλάτους 6 μ., το Vitlyckehäll, περιέχει σχεδόν 300 βραχοσκαλίσματα με μια ποικιλία σκηνών, ανθρώπων και αντικειμένων. Υπάρχει επίσης ένα μουσείο στο Vitlycke.
Τα βραχογραφήματα κινδυνεύουν από διάβρωση, λόγω της όξινης βροχής και έτσι ορισμένα καλύπτονται είτε μόνιμα είτε κατά τη διάρκεια ορισμένων περιόδων του χρόνου. Τέλος, ορισμένα έχουν… βαφτεί κόκκινα για να γίνουν πιο ορατά στους τουρίστες! Τον αρχαιολογικό χώρο επισκέπτονται περίπου 100.000 άτομα ετησίως!
Οι πρώτες καταγραφές των εικόνων της τοποθεσίας έγιναν το 1627 όταν ο P. Alfsön, ένας Νορβηγός ιατρός και λέκτορας, έκανε σχέδια με μελάνι μερικών από αυτά. Οι πρώτες επαγγελματικές καταγραφές έγιναν το 1792 από τον C. G. G. Hilfeling, ο οποίος στάλθηκε από τον ευγενή Pehr Tham για να τα σχεδιάσει.
ΠΗΓΗ: ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 7.3.2018.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
- Anker L., κ.ά. «Παγκόσμια Κληρονομιά Σουηδίας», Στοκχόλμη, 2002.
- Παγκόσμια Κληρονομιά Σουηδίας, Στοκχόλμη, Εθνικό Γραφείο Αρχαιοτήτων. 2014.


