Του Γιώργου Λεκάκη
Ο αρχαιολογικός χώρος της Metsamor στην Αρμενία, στον 40ό παράλληλο[1] ευρίσκεται
περίπου 4 χλμ. νοτιοανατολικά του Taronik.
Η τοποθεσία κατοικήθηκε
από την 5η χιλιετία π.Χ. έως τον 18ο αιώνα μ.Χ., με βάση
τις ανασκαφές που διεξήχθησαν το 1965. Βρέθηκαν νεολιθικοί πέτρινοι κύκλοι, φαλλικοί
πυλώνες, που παραπέμπουν σε λατρεία Διονύσου, και όλα χρονολογούνται περίπου από
το 5000 π.Χ.
Οι ανασκαφές διεξήχθησαν από
τον γεωλόγο Koryun Mkrtchyan, που βρήκε σκωρία τήξης χαλκού στην επικράτεια του
οικισμού, και συγκρότημα τήξης χαλκού. Κατά τις ανασκαφές ευρέθη και ένα αρχαίο αστροπαρατηρητήριο.
Ο αστρονόμος E. Parsamyan βρήκε εικόνες που συμβολίζουν ουράνια σώματα σε
σκαλίσματα σε βράχο. Βρέθηκαν επίσης ταφές της Εποχής Χαλκού, μεταξύ των οποίων ήταν θαμμένοι πλούσιοι κύριοι με σκλάβους, άλογα και διάφορα σκεύη.
Το 1968 άνοιξε ένα Ιστορικό
και Αρχαιολογικό Μουσείο στην πολη. Το μουσείο «K. Mkrtchyan» έχει
συγκεντρώσει και αποθηκεύσει 22.000 ευρήματα!
Τώρα σε αυτήν την οχυρωμένη
τοποθεσία, ευρέθη και ένα στρώμα αλευριού 3.000 χρόνων, από ερευνητές από το
Πανεπιστήμιο της Βαρσοβίας και την Υπηρεσία της Αρμενίας για την Προστασία του
Ιστορικού και του Πολιτιστικού Περιβάλλοντος και των Μουσείων.
Το υπόλειμμα βρέθηκε στα
ερείπια μεγάλου κτηρίου, από ξύλινους κίονες, σε πέτρινες βάσεις με καλαμωτή
στέγη.
«Με την πρώτη ματιά, το
αλεύρι έμοιαζε με ελαφρά καμένη στάχτη. Με την επίπλευση αφρού, αποδείξαμε ότι
ήταν αλεύρι, όχι στάχτη», εδήλωσε ο κ. Krzysztof Jakubiak (από το Πανεπιστήμιο
της Βαρσοβίας).
Η κατασκευή πιστεύεται ότι χωρούσε
περίπου 3,5 τόνους αλεύρι όταν κάηκε και κατέρρευσε.
Οι φούρνοι που βρέθηκαν στο
κτήριο μπορεί να χρησιμοποιήθηκαν για το ψήσιμο του ψωμιού.
«Με βάση την ποσότητα του
διατηρημένου υλικού, μπορούμε να συμπεράνουμε ότι ήταν μαζική παραγωγή»,
πρόσθεσε ο κ. Jakubiak.
ΠΗΓΗ: Γ. Λεκάκης «Σύγχρονης
Ελλάδος Περιήγησις». Sz. Zdziebłowski «Armenia / Large amounts of flour
residue discovered in 3,000 years old building», Science in Poland, 21.5.2023. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 22.5.2023.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ:
[1] 40°08′34″N 44°06′59″E.