Του Γιώργου Λεκάκη
Η όασις του Φαγιούμ ήταν
ο 21ος νομός της Άνω Αιγύπτου.
Η αρχαία ελληνική Βόρεια Συκομορέα / Atef-Pehu, με πρωτεύουσα την Λυκόπολι[1]. Γύρω
από την ελληνοκρατούμενη όαση ευρίσκονται τα ερείπια πολλών αρχαίων χωριών. (Σε
κοντινή απόσταση βρίσκεται η αρχαία Κροκοδειλόπολις / Αρσινόη, η οποία ήταν
αφιερωμένη στον κροκόδειλο–θεό Sobek).
Οι αρχαιολόγοι από το CEI RAS
ανασκάπτουν μια νεκρόπολη στο Φαγιούμ εδώ και αρκετά χρόνια, αποκαλύπτοντας
ταφές που χρονολογούνται από τον 4ο αιώνα π.Χ. έως τον 7ο
αιώνα μ.Χ.
Τώρα εκεί ευρέθησαν λείψανα
ενός παιδιού και 142 σκύλων έχουν βρεθεί σε μία μόνο ταφή, κοντά στο Κάιρο, που
χρονολογείται κάπου μεταξύ του 1ου αιώνα π.Χ. και του 1ου
αιώνα μ.Χ. από ερευνητές της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών.
Τα περισσότερα (87%) ήταν
κουτάβια.
Οι αρχαιολόγοι δεν βρήκαν
σημάδια τραυμάτων στα σκυλιά, τα οποία φαίνεται ότι πέθαναν όλα ταυτόχρονα.
Ο μπλε πηλός στα υπολείμματα
πιστεύεται ότι προήλθε από δεξαμενές, ίσως επειδή τα σκυλιά πέθαναν σε
πλημμύρα. Το παιδί, που πιστεύεται ότι ήταν ο φύλακας των σκύλων, πιθανότατα
πέθανε μαζί τους.
Παρά το γεγονός ότι οι
αρχαίοι Αιγύπτιοι ελάτρευαν πολλά ζώα, τα σκυλιά δεν θεωρούνταν γενικώς ιερά.
Χρησιμοποιούνταν ως κατοικίδια και για εργασία. Ωστόσο, μερικά σκυλιά
μουμιοποιήθηκαν και θάφτηκαν μαζί με τους ιδιοκτήτες τους. Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι
επίστευαν ότι οι θεοί Anubis και Όφις(*) ήταν κυνοκέφαλοι, και συνόδευαν τις
ψυχές των νεκρών στην μετά θάνατον ζωή. Τέλος, στην Αίγυπτο έχουν ευρεθεί και σκυλιά
που θυσιάστηκαν, για να παίξουν τον ρόλο του φυλακτού σε μια ταφή!
Είναι απίθανο το αγόρι και τα
σκυλιά του να εκτελέστηκαν. Τα παιδιά στην αρχαία Αίγυπτο είχαν καλή
μεταχείριση, πρόσβαση στην εκπαίδευση και απαγορευόταν η παιδική εργασία.
Επιτείνοντας το μυστήριο, το
αγόρι βρέθηκε με μια λινή τσάντα επάνω από το κεφάλι του. Την μόνη άλλη φορά
που βρέθηκε πτώμα με λινό σάκκο, που κάλυπτε το κεφάλι, ήταν άτομο που είχε
εκτελεστεί με βέλος.
Η μέση διάρκεια ζωής στην
αρχαία Αίγυπτο, σύμφωνα με την American Society of Research Overseas, είναι
22,5-25 χρόνια για τους άνδρες και 35-37 χρόνια για τις γυναίκες.
ΠΗΓΗ: Egypt Today και « CHILD
BURIED WITH 142 DOGS IN ANCIENT EGYPTIAN NECROPOLIS», Heritage Daily,
16.1.2023. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 17.1.2023.
ΣΗΜΕΙΩΣΙΣ:
[1] Ή Λύκων πόλις, Λύκων, Λύκος > Zawty, Səyáwt, Syowt. Και νεώτερη πρωτεύουσα (3100 π.Χ.) την Asyut. Κύριες
θεότητες ο Όφις(*), ο Anubis.
Η αρχαία ελληνική
Λυκόπολις – παραπέμπει σε Αρκάδες – δεν έχει αξιόλογα ερείπια. Αλλά στους ανασκαμμένους θαλάμους των
παρακείμενων βράχων έχουν βρεθεί μούμιες λύκων, που επιβεβαιώνουν την προέλευση
του ονόματός της. Όταν ο αιθιοπικός στρατός, εισέβαλε στην Αίγυπτο, απωθήθηκε
πέρα από την πόλη Ελεφαντίνη από αγέλες λύκων. Ο Όσιρις λατρευόταν με το
σύμβολο του λύκου στην Λυκόπολι. Είχε έλθει «από τον κόσμο των σκιών» ως λύκος,
ίνα βοηθήσει την Ίσιδα και τον Ώρο στην μάχη τους με τον Τυφώνα.
(*) Όφις (> Ophois,
Apuat, Upuaut / Upuat, Wep-wawet, Wepawet) πολεμική θεότητα, που συχνά απεικονίζεται ως
λύκος που στέκεται στην πλώρη ενός ηλιακού σκάφους, ανιχνευτής-ιχνευτής, που
έβγαινε ίνα καθαρίσει διαδρομές για να προχωρήσει ο στρατός. Μια επιγραφή από
το Σινά αναφέρει ότι «ανοίγει τον δρόμο» στην νίκη του βασιλιά Κρόνου /
Sekhemkhet.
ΠΗΓΗ: Διόδωρος Σικελιώτης
ii.88, Αιλ. «Ποικ. Ιστ.», x.28. Και Champollion
«Descript. de l’Egypte», vol. i., Jollois, Egypte, vol. ii. Pat Remler
«Egyptian Mythology A to Z: A Young Readers Companion», εκδ. Facts on File, 2000.
