Του Γιώργου Λεκάκη
Μια συνδυασμένη γεωλογική / στρωματογραφική
και αρχαιολογική έρευνα πραγματοποιήθηκε τον Ιούνιο του 1991, στη λεκάνη της
Λάρισας της Θεσσαλίας, στην Ελλάδα, ως η τελευταία σε μια σειρά ερευνών που
ξεκίνησαν το 1987.
Συγκροτήματα βότσαλων χαλαζία
και εργαλείων – λεπίδων της ύστερης Κατώτερης Παλαιολιθικής ανακαλύφθηκαν σε
τοποθεσία κοντά στην Ροδιά[1], βόρεια
της Λάρισας, και σε 6 θέσεις στην περιοχή Μεγάλο Μοναστήρι[2], στο
νότιο τμήμα της λεκάνης της Λάρισας. Τα νέα σύνολα χρονολογούνται περίπου 400.000
– 200.000 χρόνια πριν από σήμερα και καταδεικνύουν ότι οι «βιομηχανίες» «κοπτικών»
εργαλείων και λεπίδων της Κατώτερης Παλαιολιθικής (που είναι κοινές στην
ανατολική και ΝΑ. Ευρώπη) επεκτείνονται και στην Ελλάδα. Πιθανόν στην περιοχή να υπήρχε εργαστήριο παραγωγής
τέτοιων εργαλείων!
Ένα ηλικιακό εύρος 60.000 – 30.000
χρόνων βεβαιώθηκε επίσης για in situ θέσεις της Μέσης Παλαιολιθικής, που
εκτέθηκαν από την κατάβαση της κοιλάδας του Πηνειού ποταμού μεταξύ του
φαραγγιού του Καλαμακίου και της Λαρίσης. Τα περιβάλλοντα σε αυτές τις
τοποθεσίες «ανακατασκευάσθηκαν» με γεωλογικές / εδαφολογικές στρωματογραφικές
μελέτες και έτσι προτείνεται ότι οι θέσεις της Μέσης Παλαιολιθικής είναι
τοποθεσίες θανάτου / νεκροταφεία ή «στρατόπεδα» σε μια ευρεία πεδιάδα, από
πλεγμένα ρεμάτων.
ΠΗΓΗ: C. Runnels και Tj. H. van Andel «The Lower and Middle Paleolithic of
Thessaly, Greece», στο Journal of
Field Archaeology, https://doi.org/10.1179/jfa.1993.20.3.299
Volume 20, 1993 – Issue 3, σελ. 299-317, 18.6.2013.
Γ. Λεκάκης «Σύγχρονης Ελλάδος περιήγησις».
ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 19.6.2013.
[1] Στην αρχαία πόλη Κονδαία Πελασγιώτιδος, όπου ευρέθη η
γνωστή επιτύμβια στήλη (του 425 π.Χ.), η οποία εικονίζει μια γυναίκα να
θηλάζει!
Η Ροδιά του Δήμου Τυρνάβου απέχει 20 χλμ.από την Λάρισα. Στην συμβολή
των ποταμών Μάτι και Τιταρήσιου με τον Πηνειό. Γνωστή για το «ενεργό ρήγμα της
Ροδιάς», που προκαλεί καταβύθιση στην περιοχή της θεσσαλικής πεδιάδος και όταν
ενεργοποιείται, μπορεί να εμποδίζει προσωρινώς την ροή του Πηνειού. Επί
οθωμανοκρατίας ελέγετο Μουσαλάρ.
[2] Επί οθωμανοκρατίας ελέγετο Σαρασλάρ.
