Η ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΕΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ

28.5 C
Athens
Σάββατο, 21 Ιουνίου, 2025

Ο κατάλογος αστεριών του αρχαίου Έλληνα αστρονόμου Ιππάρχου, διαβάσθηκε σε παλίμψηστο της ΙΜ Αγ. Αικατερίνης Σινά – του Γ. Λεκάκη

Νέα στοιχεία για τον χαμένο κατάλογο αστεριών του αρχαίου Έλληνα αστρονόμου Ιππάρχου (*), του Ροδίου (190 – 120 π.Χ.) ήρθαν στο φως, χάρις στην πολυφασματική απεικόνιση ενός χειρογράφου παλίμψηστου και την επακόλουθη αποκρυπτογράφηση και ερμηνεία.
Πρόκειται για εννέα σελίδες ενός μεσαιωνικού θρησκευτικού κειμένου, γνωστού ως Codex Climaci Rescriptus.

Αυτά τα νέα στοιχεία είναι τα πιο έγκυρα – μέχρι σήμερα – και επιτρέπουν σημαντική πρόοδο στην ανακατασκευή του καταλόγου των αστεριών του Ιππάρχου. Συγκεκριμένα, επιβεβαιώνεται ότι ο Κατάλογος Αστέρων αρχικώς συντάχθηκε σε ισημερινές συντεταγμένες.
Επιβεβαιώνεται επίσης ότι ο κατάλογος αστεριών του Πτολεμαίου δεν βασίστηκε αποκλειστικά σε δεδομένα από τον Κατάλογο του 
Ιππάρχου.

Τέλος, τα διαθέσιμα αριθμητικά στοιχεία είναι συνεπή με μια ακρίβεια εντός 1° από τις πραγματικές αστρικές συντεταγμένες, γεγονός που θα έκανε τον Κατάλογο του Ιππάρχου σημαντικά πιο ακριβή από αυτόν του διαδόχου του Κλαύδιου Πτολεμαίου.

To χειρόγραφο παλίμψηστο ευρέθη στην ελληνορθόδοξη ΙΜ Αγίας Αικατερίνης του Σινά. Ο αρχαίος Έλλην αστρονόμος Ιππάρχου, έκανε την πρώτη στον κόσμο προσπάθεια πλήρους χαρτογράφησης του νυκτερινού ουρανού, γι’ αυτό και θεωρείται ο πατέρας της Αστρονομίας και της τριγωνομετρίας…

Ο ιστορικός της Αστρονομίας κ. Τζ. Έβανς (Πανεπιστήμιο του Puget Sound στην Τακόμα της Ουάσιγκτον), περιγράφει το εύρημα ως «σπάνιο» και «αξιοσημείωτο». Το εύρημα, λέει, αποδεικνύει ότι ο Ίππαρχος, χαρτογράφησε πραγματικά τον ουρανό αιώνες πριν από άλλες γνωστές προσπάθειες. Φωτίζει επίσης μια κρίσιμη στιγμή στη γέννηση της επιστήμης, όταν οι αστρονόμοι μεταπήδησαν από την απλή περιγραφή των μοτίβων που έβλεπαν στον ουρανό, στην μέτρηση και την πρόβλεψή τους.

ΠΗΓΗ: V. Gysembergh et.al. «New evidence for Hipparchus’ Star Catalogue revealed by multispectral imaging», https://doi.org/10.1177/00218286221128289, Journal for the History of Astronomy, vol. 53, Issue 418.10.2022. NatureΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 18.10.2022.

(*) Χαμένα έργα του Ιππάρχου (μάλλον στον εμπρησμό της Βιβλιοθήκης της Αλεξανδρείας) – αλφαβητική σειρά:

  • «Εις τους Αρίστους»,
  • «Παραλλακτικά – βιβλία δύο»
  • «Περί αστερισμών»
  • «Περί εκλείψεων Ηλίου κατά τα επτά κλίματα».
  • «Περί εμβολίμων μηνών τε και ημερών».
  • «Περί μεγεθών και αποστημάτων Ηλίου και Σελήνης».
  • «Περί μηνιαίου χρόνου».
  • «Περί της κατά πλάτος μηνιαίας της Σελήνης κινήσεως».
  • «Περί της πραγματείας των εν κύκλω ευθειών» (Βιβλία 12).
  • «Περί της των απλανών συντάξεως».
  • «Περί της των συναναστολών πραγματείας».
  • «Περί της των δώδεκα ζωδίων αναφοράς».
  • «Περί της μεταπτώσεως των τροπικών και εαρινών ισημεριών».
  • «Περί του ενιαυσίου μεγέθους».
  • «Περί των δια βάρους κάτω φερομένων».
  • «Περί των Αράτου και Ευδόξου φαινομένων – βιβλία τρία» (διεσώθη μέρος του).
  • «Προς τον Ερατοσθένη και τα εν τη γεωγραφία αυτού λεχθέντα» (κριτική)

New evidence for ancient Greek astronomer Hipparchus’ lost Star
Catalogue has come to light thanks to multispectral imaging of a palimpsest
manuscript and subsequent decipherment and interpretation. This new evidence is
the most authoritative to date and allows major progress in the reconstruction
of Hipparchus’ Star Catalogue. In particular, it confirms that the Star
Catalogue was originally composed in equatorial coordinates. It also confirms
that Ptolemy’s Star Catalogue was not based solely on data from Hipparchus’
Catalogue. Finally, the available numerical evidence is consistent with an
accuracy within 1° of the real stellar coordinates, which would make
Hipparchus’ Catalogue significantly more accurate than his successor Claudius
Ptolemy’s.

χαμενος καταλογος αστεριων αρχαιος Ελληνας αστρονομος Ιππαρχος, πολυφασματικη απεικονιση χειρογραφο παλιμψηστο αποκρυπτογραφηση και ερμηνεια αστερι Ιππαρχου Αστερων αστρων ισημερινες συντεταγμενες αστρο αστρα ισημερινος, αστρικες ακριβης Κλαυδιος Πτολεμαιος ελληνορθοδοξη ΙΜ μονη Αγιας Αικατερινης Αγια Αικατερινη Σινα αιγυπτου χαρτογραφηση νυκτερινος νυχτερινος ουρανούς πατερας της Αστρονομιας Hipparchus Star Catalogue αιγυπτος τριγωνομετριας τριγωνομετρια ροδιος ροδος 190 – 120 πΧ 2ος αιωνας πΧ Χαμενα εργα εμπρησμος της Βιβλιοθηκης Αλεξανδρειας Βιβλιοθηκη Αριστους Παραλλακτικα Περι αστερισμων εκλειψεων Ηλιου κατα τα επτα κλιματα εκλειψη Ηλιου ηλιος 7 επτα κλιμα εμβολιμων μηνων τε και ημερων εμβολιμοι μηνες εμβολιμοι ημερες μηνας ημερα μεγεθων και αποστηματων Σεληνης μεγεθος και αποστημα Σεληνη μηνιαιου χρονου μηνιαιος χρονος κατα πλατος μηνιαιας της Σεληνης κινησεως μηνιαια κινηση πραγματειας των εν κυκλω ευθειων κυκλος ευθεια απλανων συνταξεως απλανεις συνταξη συναναστολων πραγματεια συναναστολη δωδεκα 12 ζωδιων αναφορας ζωδια αναφορα μεταπτωσεως των τροπικων και εαρινων ισημεριων μεταπτωση τροπικη εαρινη ισημερια, ενιαυσιου μεγεθους ενιαυσιο δια βαρους κατω φερομενων βαρος Αρατου και Ευδοξου φαινομενων Αρατος και Ευδοξος φαινομενα Ερατοσθενη και τα εν τη γεωγραφια Ερατοσθενης ευρημα σπανιο αξιοσημειωτο χαρτογραφια γεννηση της επιστημης, αστρονομοι περιγραφη μοτιβο μετρηση προβλεψη μεσαιωνικο θρησκευτικο κειμενο κωδικας κωδιξ
author avatar
ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

Σχετικά Άρθρα

Τα χαμένα αρχαία ελληνικά βιβλία του Απολλωνίου Περγαίου! – του Γ. Λεκάκη

Του Γιώργου Λεκάκη Ερευνητές του Πανεπιστημίου Leiden "αποκάλυψαν" ένα αραβικό...

Κοινές αρχαιοαστρονομικές γνώσεις ΣΦΑΚΙΩΝ ΚΡΗΤΗΣ και ΘΡΑΚΗΣ, πριν 11.000 χρόνια

Του Απόστολου Τσακρίδη Το σπήλαιο της περιοχής Άσφενδος Σφακίων Χανίων...

«Έφυγε» ο ποιητής ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΟΡΙΔΗΣ

"Έφυγε" από κοντά μας στις 7.6.2025, ο ποιητής, ο...

Η «γαλλική» λέξη minute είναι ελληνική και μάλιστα ομηρική!

Του Δημήτρη Συμεωνίδη JP Δημοσιογράφου / ανταποκριτού Ε.Σ.Ε.Μ.Ε. (Ένωση Συντακτών Ευρωπαϊκών...

Η Εφταμάρτυρος του Κάστρου Σίφνου

Του Αλκιβιάδη Ν. Λεμπέση Αν και Καστριανός στην καταγωγή, κάθε...