Αιγές Αιολίδος Μ. Ασίας: Με μοναδικό στον κόσμο, αρχαίο ελληνικό άγαλμα της θεάς Εστίας – του Γ. Λεκάκη

Του Γιώργου Λεκάκη

Οι Αιγές Αιολίδος ιδρύθηκαν από Έλληνες της Μαγνησίας Θεσσαλίας, τον 8ο αιώνα π.Χ. Ήταν μία από τις 12 πόλεις που ίδρυσαν οι Αιολείς Έλληνες στην δυτική Ανατολία. Ο χώρος είναι διάσημος για τους αρχαίους ελληνικούς ναούς του, του Απόλλωνα και της Αθηνάς.

Αλλά βρέθηκε και το μοναδικό στον κόσμο, άγαλμα της θεάς Εστίας / Hestia των αρχαίων Ελλήνων, ύψους 2,7 μ. που έχει διασωθεί από την Ελληνιστική Περίοδο έως σήμερα, βρέθηκε κατά τις ανασκαφές του κτηρίου του αρχαίου Κοινοβουλίου, στην αρχαία πόλη των Αιγών (νυν Aigai) στο όρος Γκιουν της της οροσειράς Γιουντ Μαγνησίας (παραφρ. τουρκ. Μανίσα), το 2004-2005…

Περιμένει να εκτεθεί στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Μαγνησίας, το οποίο προγραμματίζεται να ανοίξει φέτος.

Ο λέκτωρ και επί κεφαλής Ανασκαφών των Αιγών, αναπλ. δρ. Γιουσούφ Σεζγκίν / Yusuf Sezgin της Σχολής Τεχνών και Επιστημών του Τμήματος Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου «Manisa Celal Bayar» είπε: «Επειδή το άγαλμα της Εστίας που βρήκαμε ήταν φτιαγμένο από μάρμαρο, το βρήκαμε αποσπασματικό…Παρέμενε στα ερείπια του Κοινοβουλίου… Δεν υπάρχει πουθενά στον κόσμο άγαλμα της Εστίας από την Ελληνιστική Περίοδο. Η αποκατάσταση αυτών των γλυπτών, συμπεριλαμβανομένης της Εστίας, θα ξεκινήσει σύντομα και θα εκτεθεί στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Μαγνησίας».

Αλλά αρχαιολογικά, επιγραφικά και νομισματικά δεδομένα δείχνουν ότι ένας από τους σημαντικότερους θεούς της πόλης ήταν ο Απόλλων – ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΠΡΟΣΕΧΩΣ… Υπάρχει και δωρικός ναός της Δήμητρας και της Κόρης, που χτίστηκε στον 3^ο αιώνα π.Χ.

Απόληξη ποδιού, από άλλο αρχαίο ελληνικό άγαλμα, που επίσης ευρέθη στις Αιγαίς Αιολίδος…

Οι Αιγαί ήταν μια από τις 12 πόλεις που ιδρύθηκαν από τους Αιολείς, κατά το 1100 π.Χ. Αρχαιολογικώς η ύπαρξή της επιβεβαιώνεται από τον 8^ο αι. Οι πρώτες αρχαιολογικές έρευνες στην αρχαία πόλη των Αιγών πραγματοποιήθηκαν από Γάλλους ερευνητές το 1881.

Σημειώνεται πως οι Αιγαί Αιολίδος είχαν Βουλευτήριο (γνωστό από την έρευνα της ανασκαφικής ομάδας της Περγάμου ήδη το 1886) όπου ενεπίγραφο τετράγωνο επιστύλιο, που βρέθηκε κοντά στο κτήριο του βουλευτηρίου, δείχνει ότι ήταν αφιερωμένο στον Δία Βολλαίο, την Εστία Βολλαία (< βουλή, βούληση) και τον Δήμο (την κοινότητα των πολιτών), από τον γιο του Αντιφάνη, Απολλωνίδα. Βρέθηκαν 6 κεφάλια αγαλμάτων, και τα σώματά τους, στα ερείπια. Δύο από αυτά τα αγάλματα κατασκευάστηκαν από τον Μενέστρατο τον εκ Περγάμου (έγραφαν: «Μενέστρατος Ιππίου Περγαμηνός εποίει»). Το αρχαίο Βουλευτήριο αντικαταστάθηκε με μεγαλύτερο, κατά την διάρκεια της εκτεταμένης οικοδομικής δραστηριότητας στην πόλη, στα τέλη του 2^ου αιώνα π.Χ. Ο Αντιφάνης και ο Διαφένης, υποστήριξαν την κατασκευή του νέου Βουλευτηρίου, γι’ αυτό και τιμήθηκαν με τον τίτλο του ευεργέτη. Έγιναν γλυπτά έργα – ανδριάντες τους και με άλλα μέλη της οικογένειας τους και στήθηκαν έξω από αυτό.
Το Βουλευτήριο, που χρησιμοποιήθηκε μέχρι τον 3^ο αιώνα μ.Χ. (για πέντε αιώνες!), υπέστη πολλές επισκευές, διότι επλήγη πολλάκις από σεισμούς.

ΠΗΓΗ: ΑΙΓΑΙ, UAV, Arkeolojihaber, Γ. Λεκακης “Η αγνωστη Μικρα Ασία”. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 8.8.2022.

Η συνεχιζόμενη αρχαιολογική έρευνα στον χώρο των Αιγών εξακολουθεί να αποκαλύπτει τμήματα ενός ναού αφιερωμένου στην θεά Δήμητρα. Ιδρυμένες τον όγδοο αιώνα π.Χ., οι Αιγές ήταν μία από τις 12 πόλεις που ίδρυσαν οι Αιολείς Έλληνες στη δυτική Ανατολία. Η ύπαρξη ενός ιερού αφιερωμένου στην Δήμητρα είναι γνωστή από τα τέλη του 19ου αιώνα, όταν βρέθηκε μια επιγραφή που ανέφερε την θεά. Πρόσφατες ανασκαφές με επί κεφαλής τον αρχαιολόγο του Πανεπιστημίου Μαγνησίας “C. Bayar”, Y. Sezgin, αποκάλυψαν δύο μικρά δωμάτια, που σχετίζονται με το ιερό της ελληνιστικής εποχής, στα οποία βρήκαν σχεδόν 1.000 μικροσκοπικές υδρίες, και κανονικές υδρίες (παρακάτω φωτ.).

Ο κ. Sezgin πιστεύει ότι επειδή οι Αιγές είχαν περιορισμένη έκταση καλλιεργήσιμης γεωργικής γης, οι κάτοικοι της πόλης έδιναν ιδιαίτερη σημασία στην Δήμητρα, την θεά της γεωργίας και της γονιμότητας στο ελληνικό πάνθεον. Είναι πιθανόν οι πιστοί να γέμιζαν τα μικρά κεραμικά αγγεία με νερό από φυσικές πηγές και να τα άφηναν στον ναό, ως αναθήματα στην θεότητα – ΔΙΑΒΑΣΤΕ επίσης: Γ. Λεκακης “Ταματα και αναθηματα”. «Το νερό αντιπροσωπεύει στην πραγματικότητα την αφθονία και την γονιμότητα εδώ και, ως η πιο ζωτική ανάγκη για την γεωργία, ήταν εξαιρετικά πολύτιμο», είπε ο κ. Σεζγκίν. – ΠΗΓΗ: “Temple dedicated to Demeter unearthed in Aigai”, Hürriyet Daily News, ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 25.8.2025.