Του Γιώργου Λεκάκη
Το περίφημο αυτό μνημείο
αποκαλύφθηκε το 1834 κατά την έρευνα που έκαναν οι αδερφοί Καμπανάρη, στην περιοχή
Val Vidone, της Tuscania.
Ελληνικό έργο τέχνης του 250-200 π.Χ.
Από πολύχρωμη τερακότα.
Μέγιστο ύψος 62 εκατ., μήκος 89 εκατ. πλάτος 40,5 εκατ.
Εικονίζεται ο Άδωνις,
τραυματισμένος στον αριστερό μηρό, ξαπλωμένος σε κλίνη… Είναι γυμνός, εκτός από
τα υποδήματά του (σήμερα θα τα λέγαμε μπότες) και την κάπα του, που καλύπτει το
κεφάλι του. Ο νεαρός θεοποιημένος ήρωας, αντικείμενο διαγωνισμού μεταξύ της
Αφροδίτης και της Περσεφόνης, πεθαίνει από τον τραυματισμό που του προκάλεσε
ένα αγριογούρουνο, του οποίου την όψη, ίσως, είχε πάρει ο ζηλιάρης θεός Άρης.
Ο Άδωνις – στους Βαβυλώνιους γίνεται
θεός Ταμούζ / Tammuz, στους φοίνικες Adon – στις περιοδικές του ερωτικές εναλλαγές,
μεταξύ Αφροδίτης και Περσεφόνης, ενσαρκώνει ταυτόχρονα τις παραγωγικές δυνάμεις
της φύσεως, που συνδέονται με εποχικούς κύκλους.
Στις εορτές του, τα Αδώνια στην
Αθήνα, με αφορμή το θερινό ηλιοστάσιο, κυριαρχούσε ο χαρακτήρας του ταφικού πένθους,
δίπλα στην εικόνα του Θεού, που στη συνέχεια μεταφερόταν στον τάφο – δρώμενο που
είναι ο σημερινός Επιτάφιος των χριστιανών.
Αυτό το μνημείο, πιθανότατα ήταν
προορισμένο για ταφικούς σκοπούς… Κάνει μια υποβλητική συμβολική αναφορά στον
Άδωνι, του οποίου ο θάνατος και η επακόλουθη Ανάσταση και επιστροφή στην ζωή,
ήταν θέματα επίσημων εορτασμών στην πόλη Βύβλο, και αλλαχού στον αρχαίο ελληνικό
κόσμο.
Η εύρεσή του στην Ετρουρία, μαρτυρεί
επίσης την υιοθέτηση της λατρείας του από τους Ετρούσκους Έλληνες, οι οποίοι είχαν,
ως γνωστόν, μια περίπλοκη θρησκευτική πίστη για την μετά θάνατον ζωή…
Σήμερα το έργο ανήκει στο Μουσείο του
Βατικανού (cat. 14147).
ΠΗΓΗ: ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 20.4.2020.
