Του Γιώργου Λεκάκη
Σε όλες τις άνυδρες χώρες,
της Αφρικής και της Ευρασίας, οι καμήλες ήταν το μέσον που διευκόλυνε την
επέκταση των ανθρώπινων πληθυσμών. Οι περιοχές αυτές πιθανώς δεν θα ήταν κατοικήσιμες
χωρίς τις μεταφορικές ικανότητες αυτού του ζώου! Ένα ζώο που παρέχει πολλούς οργανικούς
πόρους (κοπριά, κρέας, γάλα, δέρμα, μαλλί, και οστά).
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για την ΚΑΜΗΛΑ, ΕΔΩ.
Αλλά η άγρια βακτριανή καμήλα
(Camelus C. ferus) και η εξημερωμένη καμήλα bactrianus είναι ελάχιστα γνωστές
στην προϊστορική αρχαιολογία, από ό,τι η συγγενής της δρομάς (C. dromedarius), η οποία
έχει μία καμπούρα.
Η καμήλα Camelus knoblochi, είναι
ένα είδος γιγάντιας καμήλας με δύο καμπούρες, η οποία ζούσε στην έκταση της Μογγολίας μαζί με τους σύγχρονους ανθρώπους / Homo Sapiens και, ίσως, τους Νεάντερταλ και τους Ντενίσοβανς, μέχρι
περίπου πριν από 27.000 χρόνια. Επέζησε στην έρημο Γκόμπι / Gobi μέχρι τον
τελευταίο μέγιστο παγετώνα (δηλ. περίπου 26.500 – 19.000 χρόνια πριν).
Απολιθωμένα λειψανα αυτής της
γιγάντιας καμήλας έχουν βρεθεί στο σπήλαιο Τσαγκααν Αγκουι / Tsagaan Agui, μαζί
με αντικείμενα που άφησαν πίσω τους οι παλαιολιθικοί άνθρωποι: Ένα μετακάρπιο
οστούν, που χρονολογείται μεταξύ 59.000 και 44.000 χρόνια, φέρει σημάδια σφαγής
και σημάδια από ύαινες, που μετά το ροκάνισαν, είπε η κ. Arina M. Khatsenovich
της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών.
Οι άνθρωποι ίσως κυνηγούσαν ή
να παγίδευαν αυτές τις γιγάντιες καμήλες, εξήγησε ο κ. John W. Olsen (Πανεπιστήμιο
της Αριζόνα) και πρόσθεσε ότι η ξηρασία του κλίματος, το κυνήγι από τον άνθρωπο
και ο ανταγωνισμός με την Camelus ferus, την άγρια βακτριανή καμήλα, μπορεί να
συνέβαλαν στην εξαφάνιση του είδους.
Η καμήλα knoblochi Nehring ταυτοποιήθηκε για
πρώτη φορά το 1901 και η ferus
Przewalski το 1878. Απολιθώματά τους ευρίσκονται για πρώτη φορά
στην Μογγολία.
ΠΗΓΗ: Al. M. Klementiev et. al. «First Documented Camelus knoblochi Nehring (1901) and Fossil Camelus ferus Przewalski(1878) From Late Pleistocene Archaeological Contexts in Mongolia», https://doi.org/10.3389/feart.2022.861163,
στο Front. Earth Sci., 14.3.2022. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 15.3.2022.
 |
| Proximal metacarpal (MC III + IV) fragment of Camelus knoblochi from Tsagaan Agui Cave, Mongolia: 1 – proximal view, 2 – dorsal view, 3 – plantar view. |
Throughout the arid lands of Africa and Eurasia, camelids facilitated
the expansion of human populations into areas that would not likely have been
habitable without the transportation abilities of this animal along with the
organic resources it provides, including dung, meat, milk, leather, wool, and
bones. The two-humped, Bactrian, species of Camelus, C. ferus in its wild state
and C. bactrianus when domesticated, is much more poorly known in prehistoric
archaeological contexts than its single-humped congeneric, C. dromedarius. Our
research uses a convergence of evidence approach to analyze reports and remains
of Plio-Pleistocene camelids in Central and Northern Asia and trace the
latest-known fossil Bactrian relative, Camelus knoblochi, that seems to have
survived in the Gobi Desert until the Last Glacial Maximum (ca. 26.5–19 ka).
Rock art depictions, some of which may be of Pleistocene age, record the
complexity of nascent human-camel interactions and provide the impetus for
further archaeological studies of both the origins of C. bactrianus and its
increasingly complex relationships with the highly mobile prehistoric peoples
of Central and Northern Asia.
