Του Γιώργου Λεκάκη
Το 6τομο έργο του Πρόκλου με
τίτλο «Platonis theologiam» («Περί της κατά Πλάτωνα θεολογίας»[1]), στα
ελληνικά και στα λατινικά, εκυκλοφόρησε στο Αμβούργο και την Φρανκφούρτη Γερμανίας,
από τον Ruland, το 1618. [«Procli Successoris Platonici in Platonis Theologiam
Libri Sex» (σε ελληνικά–λατινικά) Hamburgi: Apud
Michaelem Heringium, εκδ. Aemilius Portus, 1618].
Παρέμενε για 380 χρόνια η μόνη πλήρης έκδοση του κειμένου στα ελληνικά!
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΠΕΡΙ ΠΡΟΚΛΟΥ, ΕΔΩ.
έργου του Πρόκλου, για την πλατωνική φιλοσοφία (την οποία είδε ως θεολογία).
Το συγκεκριμένο έργο πάνω
στον Πλάτωνα του Πρόκλου, επαινέθηκε από τους Hegel, Samuel Taylor Coleridge,
κ.ά.
Από την α΄ έκδοση του
ελληνικού κειμένου του 1618, το επόμενο σύγχρονο πλήρες ελληνικό κείμενο εξεδόθη
από τους Saffrey & Westerink, και ολοκληρώθηκε το… 1997!
Η μόνη πλήρης αγγλική
μετάφραση του έργου έχει γίνει από τον Τόμας Τέιλορ / Thomas Taylor με τίτλο «The
Six Books of Proclus on the Theology of Plato», και εκδόθηκε το 1816 σε 2
τόμους.
Η έκδοση του ελληνικού
κειμένου σε γαλλική μετάφραση είναι η έκδοση «Proclus: Theologie platonicienne»,
επιμελεία H. D. Saffrey και L. G. Westerink, 1968-1997 σε 6 τόμους! (Χρειάστηκαν
περίπου 30 χρόνια για να ολοκληρωθεί!).
Ο Πρόκλος / Proclus ήταν μια
σημαντική προσωπικότητα του Νεοπλατωνισμού, ονομάσθηκε και έγινε «Διάδοχος» ή
«Πλατωνικός διάδοχος» και επί κεφαλής της Νεοπλατωνικής Ακαδημίας εν Αθήναις,
όπου διαδέχθηκε τον Συριανό.
Εγεννήθη στην Κωνσταντινούπολη
(412 – 485 μΧ), αλλά μεγάλωσε στην Ξάνθο της Λυκίας – βλ. Γ. Λεκάκης «Η άγνωστη Μικρά Ασία» – («Πρόκλος ἐγὼ γενόμην Λύκιος γένος, ὃν Συριανὸς ἐνθάδ’ ἀμοιβὸν ἐῆς
θρέψε διδασκαλίης. Ξυνὸς δ’ ἀμφοτέρων ὅδε σώματα δέξατο τύμβος· αἴθε δὲ καὶ ψυχὰς
χῶρος ἕεις λελάχοι»).
Αυτή η έκδοσις περιελάμβανε
μια βιογραφία του Πρόκλου από τον διάδοχό του στην Ακαδημία, Μαρίνο Νεαπόλεως /
Marinus of Neapolis, ο οποίος περιγράφει τις
πράξεις «μαγείας» και θεραπείας του Πρόκλου, καθώς και τις ασκητικές του
συνήθειες και την διδασκαλία του.
Η έκδοσις ήταν Folio (314 x
204 χλστ.) με Tt6, παράλληλο λατινικό και ελληνικό κείμενο, και διακοσμητικά αρχικά.
ΠΗΓΗ: Hoffmann III: 289.
ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 1.12.2021.
ΣΗΜΕΙΩΣΙΣ:
[1] Θυμίζω ότι ο Πρόκλος / Procli Lycii Diadochi έγραψε
και έργο με τίτλο «Στοιχείωσις θεολογική» / Elementa Theologica, et Physica / Elements
of Theology and Elements of Physics, που εξεδόθη σε λατινική μετάφραση από τον Franciscus
Patricius, το 1583.