Του Γιώργου Λεκάκη
Προσανατρέχω (προς + ανά + τρέχω) θα πει… «τρέχω πίσω, να παρακολουθήσω
ξανά τα γεγονότα του παρελθόντος»… Μια εργασία που κάνει ο ιστορικός («prosanatrέcwmen toιj
crόnoij perί tωn εpifanest£twn politeumάtwn», Πολυβίου
«Ιστορίες»), ο ιατρός, κ.ά. αλλά και όργανα του ανθρωπίνου σώματος, αντικείμενα και υλικά, όπως ο μάγνης λίθος (μαγνήτης), – θυμηθείτε τον ρόλο του μαγνήτη στην ιερή νήσο Σαμοθράκη και στα καβείρια μυστήρια – βλ. Γ. Λεκάκης “Σαμοθράκη, ιερά νήσος”, κλπ.
Η ελληνική λέξις πρωτοαναφέρθηκε
από τον 3ο π.Χ. αιώνα… Και απαντάται 22 φορές στην αρχαία ελληνική γραμματεία…
Δεν απαντάται στην νεοελληνική. Η λέξις χάθηκε!
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ θέματα ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑΣ, ΕΔΩ.
Αλλά…
από το ρήμα τρέχω (τροχάζω
> τροχός), κλπ.
> λατ. traho =
σύρω, έλκω, κλπ.
> travaille, trabaja = η εργασία (κυρίως η κοπιαστική του να κουβαλάς πράγματα). Ακόμη και σήμερα λέμε: Τι κάνεις; – Τραβιέμαι… (δηλ. κουράζομαι πολύ)…
> training, trainer = τραβώ, γυμνάζω, και στην υπερένταση παθαίνω “τράβηγμα”, κλπ.
> train, τραίνο, τρακτέρ, τράκτωρ, τραμ (το κατ’ εξοχήν δυνατό
όχημα, ικανό να τραβάει και να σύρει), κλπ.
> τράτα (το κατ’ εξοχήν αλιευτικό σκάφος / αλιευτική εργασία, που θέλει τράβηγμα), κλπ.
Μια Sliding Box Stereo Camera, του 1860… |
> αλλά και το portrait (= τραβώ γραμμές > πορτραίτο).
Από αυτό μας… έμεινε η έκφραση «τραβάω φωτογραφίες», «τράβα μου μία φωτογραφία»!
Διότι η φωτογραφία «τρέχει πίσω, για να παρακολουθήσουμε
ξανά τα γεγονότα του παρελθόντος»…
ΠΗΓΗ: TLG. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 8.11.2021.