Η ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΕΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ

14 C
Athens
Παρασκευή, 5 Δεκεμβρίου, 2025

Πώς… επικνάουν το πιπέρι;

Πώς… επικνάουν το πιπέρι;

Του Γιώργου Λεκάκη

Η αρχαία ελληνική μαγειρική / γαστρονομική τέχνη, άρα και γλώσσα, ήταν αιώνες μπροστά…

Σήμερα, όταν λ.χ. ξύνουμε
φλούδα λεμονιού πάνω από ένα έμβαμμα, απλώς λέμε πολυλογώντας… «ξύνουμε λεμόνι
και ρίχνουμε από πάνω»
… 
Ή εάν ρίχνουμε άχνη ζάχαρης, λέμε “πασπαλίζω”… Ή εάν τρίβουμε το πιπέρι στον πιπερόμυλο και ρίχνουμε στο
πιάτο μας, λέμε…
«βάζω / ρίχνω πιπέρι»

Στην αρχαία ελληνική
γραμματεία, όμως, είχαν μια ειδική λέξη, η οποία εκάλυπτε όλα αυτά τα περιφραστικά
σχήματα:

ἐπικνάω = επιβάλλω, επικόπτω,
βάλλω (= ρίχνω), κόπτω / κόβω, ξύνω, τρίβω από πάνω…

> επικνώ = επιτρίβω
(απαρέμφ. επικνήν)

< κνισμός, κνησμός = τρίψιμο, φαγούρα (εκ πάθους),
ερεθισμός… που είχε και θεραπευτική αξία (μάλιστα είχαν και σιδηρούς όνυχες /
σιδερένα νύχια για κάτι τέτοιο)…

Στην αρχαία ελληνική
μαγειρική / γαστρονομική έτριβαν και έριχναν / πασπάλιζαν πάνω από χύτρες με φαγητά, τυρί και σίλφιο[1] / ηδύοσμο
= δυόσμο.

Το ρήμα απαντάται ήδη από τον 5ο
αιώνα πΧ
.

Και υπάρχει 23 φορές στην
αρχαία ελληνική γραμματεία (βλ. Αριστοφάνη «Όρνιθες», Θεόφραστος, Ορειβάσιος, κ.ά.)…

ΠΗΓΗ: TLG. Λεξικό ΣΟΥΔΑΣ. Λεξικό Δημητράκου. ΑΡΧΕΙΟΝ
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
, 9.11.2021.

ΣΗΜΕΙΩΣΙΣ:


[1] Γένος εδώδιμων φυτών, φαρμακευτικών για τους αρχαίους
Έλληνες, που μάζευαν από αγρούς.

Πως το τριβουν το πιπερι, αρχαια ελληνικη μαγειρικη / γαστρονομικη τεχνη, γλωσσα, ξυνω φλουδα λεμονιου εμβαμμα, πολυλογια ξινω λεμονι ριχνω τριβω μυλος πιπερομυλος πιατο πασπαλιζω αχνη ζαχαρης, ζαχαρη, αρχαια ελληνικη γραμματεια, λεξη, επικναω = επιβαλλω, επικοπτω, βαλλω κοπτω / κοβω, επικνω απαρεμφατο επικνην κνισμος, κνησμος = τριψιμο, φαγουρα παθος, ερεθισμος θεραπεια σιδηρους ονυχας / σιδερενιο νυχι, νυχια μαγειρεμα, γαστρονομια χυτρα φαγητο, τυρι σιλφιον σιλφιο ηδυοσμος = δυοσμος, ρημα 5ος αιωνας πΧ, Αριστοφανης Αριστοφανη Ορνιθες, Θεοφραστος, Ορειβασιος, Λεξικο ΣΟΥΔΑΣ, Δημητρακου γενος εδωδιμα φυτα, φαρμακευτικα αγρος
author avatar
ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

Σχετικά Άρθρα

Τι σχέση έχει η Αμφίπολη, με την Ολυμπιάδα, την Ολυμπία και τον Μέγα Αλέξανδρο;

Του συγγραφέα Βασίλη Μακαρίου Την άποψη μου και την μέθη...

Ο ΕΛΛΗΝΑΣ και οι «ΕΝΤΙΜΟΙ» ΕΠΙΚΡΙΤΕΣ του

Του συγγραφέα Σωκράτη Β. Σίσκου Μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής...

Βρέθηκε άγνωστο είδος ανθρώπου, που ζούσε πριν από 3.500.000 χρόνια! – του Γ. Λεκάκη

Του Γιώργου Λεκάκη Ένα δεύτερο είδος αρχανθρωπου έζησε στο Ρήγμα...

Από την αρχαία ελληνική μακαρία, το μελομακάρονο – τι συμβολίζει

Της δρ. Γεωργίας Κατσογριδάκη, διαιτολόγου – διατροφολόγου Το μελομακάρονο αποτελεί...

Σπάνιος χειροπέλεκυς Παλαιολιθικής εποχής βρέθηκε στην Αγγλία! – του Γ. Λεκάκη

Του Γιώργου Λεκάκη Το Moreton-in-Marsh είναι μια εμπορική πόλη στην...