Της Ιωάννας Μάστορα,
δρ. Φιλοσοφίας ΕΚΠΑ,
συγγραφέως, ερευνήτρια
Η περίπτωση του
Λιβάνου είναι ένα παράδειγμα προς αποφυγή για την Ελλάδα. Ναι μεν είμαστε
ανθρωπιστές, αλλά να μην υποπέσουμε στα ίδια σφάλματα και την ίδια παγίδα, όπως
ο Λίβανος. Οι πρόσφυγες στο Λίβανο ενεπλάκησαν στα επεισόδια προκαλώντας
εμφύλιες διαμάχες, οι οποίες κράτησαν 15 χρόνια και ακόμα ταλανίζουν τον
εξαίρετο λαό του Λιβάνου, προκαλώντας και την ανάμειξη γειτονικών χωρών και
εμφύλιες διαμάχες. Λαμβάνοντας τα διεθνή μηνύματα ως υποδείγματα καλής και επί
του προκειμένου κακής πρακτικής, ας είμαστε προμηθείς κι όχι επιμηθείς.
Ο Λίβανος υπήρξε η Ελβετία της Μέσης Ανατολής και η Βηρυτός το Παρίσι
αντίστοιχα. Είχε τα καλύτερα Πανεπιστήμια, μία αρχοντιά και γαλλική κουλτούρα,
που ξεχώριζε από όλη τη Μέση Ανατολή. Δεχόμενοι όμως πρόσφυγες, κυρίως Παλαιστίνιους
μουσουλμάνους, στη χώρα άρχισαν να κυριαρχούν οι ανισότητες και οι συγκρούσεις
ανάμεσα στις διάφορες σέχτες, που ενεπλάκησαν σε έναν εμφύλιο πόλεμο, που
ξέσπασε το 1975 και κράτησε πάνω από 15 χρόνια.
Πριν από τον πόλεμο, ο Λίβανος αποτελείτο από πολλές σέχτες, με Σουνίτες
να κυριαρχούν στις ακτές, Σιίτες στο νότο, ενώ στην κυβέρνηση της χώρας
κυριαρχούσαν οι Χριστιανοί Μαρωνίτες. Η χώρα είχε μεγάλο ποσοστό μουσουλμάνων,
και πολλές παναραβικές και αριστερές ομάδες που αντιτίθονταν στη φιλοδυτική κυβέρνηση.
Η ίδρυση του κράτους του Ισραήλ τo 1948 και η μετατόπιση των 100.000
Παλαιστίνιων προσφύγων στο Λίβανο, άλλαξε τη δημογραφική ισορροπία υπέρ του
μουσουλμανικού πληθυσμού.
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για τον ΛΙΒΑΝΟ, ΕΔΩ
και για την ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ, ΕΔΩ.
Η ειρήνη πλέον φαντάζει σχεδόν αδύνατη, οι αρχικές μάχες ανάμεσα στους
φαλαγγίτες Καταέμπ και στους αριστεριστές, οι οποίοι βρέθηκαν να στηρίζουν τους
Παλαιστίνιους που κατέφυγαν στο Λίβανο, δεν άργησαν να επεκταθούν στην εμπλοκή
του Ισραήλ και της Συρίας. Το παράδοξο είναι ότι οι Σύριοι, που ήταν κυρίαρχοι
στο Λίβανο, λόγω της επέμβασης του Μπασάρ αλ Άσαντ στην περιοχή, τώρα
επιστρέφουν ως πρόσφυγες.
Επί πλέον, η Παλαιστινιακή Οργάνωση Απελευθέρωσης (Palestine Liberation
Organization – PLO), που κάποτε είχε παίξει καθοριστικό ρόλο, υποχώρησε ειδικά
μετά τις σφαγές στα προσφυγικά στρατόπεδα Σάμπρα και Σατίλα, αφήνοντας στην
εξτρεμιστική οργάνωση Χεζμπολάχ (σιιτική στρατιωτική και πολιτική οργάνωση με
βάση το Λίβανο), που υποστηρίζεται από τους Σιίτες του Ιράν, τον έλεγχο της
περιοχής με το πρόσχημα της προστασίας των φτωχών. Η Χεζμπολάχ έφτασε να
ελέγχει το μεγαλύτερο μέρος του Νοτίου Λιβάνου, παίζοντας καθοριστικό ρόλο στη
διαμόρφωση του πολιτεύματος. Να σημειωθεί ότι τον Μάρτιο του 2016, ο Αραβικός
Σύνδεσμος κατέταξε την Χεζμπολάχ στην λίστα με τις τρομοκρατικές οργανώσεις.
ΠΗΓΗ: ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 6.3.2021.
