Του Γιώργου Λεκάκη
Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι συχνά
έθαβαν τους νεκρούς τους με αντικείμενα, που θα μπορούσαν, κατά την πίστη τους,
να τους βοηθήσουν στο ταξείδι τους στην μετά θάνατον ζωή, όπως φαγητό, κρασί
και κοσμήματα.
Αλλά τώρα, οι αρχαιολόγοι
έχουν βρει μια ομάδα από μούμιες, 2.000 χρόνων, με χρυσές γλώσσες στην Μεγάλη
Ταφόσιρι / Magna Taposiris, στην δυτική Αλεξάνδρεια.
Είχε ως στόχο – λένε – να επιτρέψει
στους νεκρούς να μιλήσουν ενώπιον του δικαστηρίου του θεού Όσιρις, του άρχοντα
του Κάτω Κόσμου και του δικαστή των νεκρών.
Αυτό βέβαια, δεν είναι παρά μια παραλλαγή του αρχαίου ελληνικού έθιμου του χαρώνειου νομίσματος. Ο νεκρός επιδεικνύει στον βαρκάρη την χρυσή γλώσσα του, αντί ένα χρυσό νόμισμα…
Η Magna Taposiris / Μεγάλη
Ταφόσιρις, ή «μεγάλος τάφος του Osiris», ήταν μια πόλη που ιδρύθηκε τον 3ο
π.Χ. αιώνα από τον Μακεδόνα φαραώ Πτολεμαίο Β΄ τον Φιλάδελφο.
Το αιγυπτιακό Υπουργείο
Τουρισμού και Αρχαιοτήτων ανακοίνωσε την ανακάλυψη σε μια ανάρτηση στο… Facebook!
Με επί κεφαλής την K.
Martinez του Πανεπιστημίου του Σάντο Ντομίνγκο, η ομάδα ανακάλυψε 16 ταφές
στους βράχους, που ήταν δημοφιλείς κατά την διάρκεια της ελληνικής και της
ρωμαϊκής εποχής της Αιγύπτου. Ο ίδιος ο Όσιρις εμφανίζεται σε επιχρυσωμένες
διακοσμήσεις στο υλικό που περικλείει μια από τις μούμιες. Ένας άλλος φορά
στέμμα διακοσμημένο με κέρατα και φίδι-κόμπρα στο μέτωπο. Η ανασκαφή έδωσε
επίσης και υπολείμματα των κυλίνδρων παπύρων.
Η κ. Martinez είναι πιο
γνωστή για την επιμελή της αναζήτηση για τον τόπο της ταφής της Μακεδόνισσας Κλεοπάτρας,
η οποία πιστεύει ότι ευρίσκεται στην ίδια θέση της Ταφόσιρις – αν και οι
αρχαιολόγοι συνήθως αναζήτησαν τον τάφο της πιο κοντά στο κέντρο της
Αλεξάνδρειας. Ασχολείται με τον χώρο εδώ και δύο δεκαετίες….
Τα τελευταία 10 χρόνια, το αιγυπτιακό
υπουργείο έχει κάνει πολλές ανακαλύψεις στην Ταφόσιρι, όπως πολλά νομίσματα που
φέρουν το όνομα και την εικόνα της Μακεδόνισσας βασίλισσας Κλεοπάτρας Ζ΄, μέσα
στα τείχη του ναού. Ανακάλυψε επίσης τμήματα πολλών αγαλμάτων και στοιχεία ενός
ναού που χτίστηκε από τον επίσης Μακεδόνα βασιλιά Πτολεμαίο Δ΄.
ΠΗΓΗ: Αrtnet News, ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 3.2.2021.
Αργότερα, μια ομάδα Αιγυπτίων και Δομινικανών αρχαιολόγων, με επί κεφαλής πάλι την κ. K. Martinez (του Εθνικού Πανεπιστημίου P. H. Ureña) αποκάλυψε και θεμελια στη νότια πλευρά του περιβόλου του συγκροτήματος του ναού της πόλης.
Περιείχε μικροσκοπικά αγγεία, λυχνάρια, θραύσματα μαρμάρου και χαλαζίτη, χάλκινα ειδώλια, σιδερένια εργαλεία, χάντρες, γυάλινα αγγεία και έναν σκαραβαίο που έγραφε: «Η δικαιοσύνη του Ρα έχει αναστηθεί».
Βρέθηκε επίσης ένα λευκό μαρμάρινο αγαλματίδιο, βασιλικής γυναίκας, που φορούσε διάδημα. Η κ. Martinez προτείνει ότι αυτή η μορφή μπορεί να απεικονίζει την Μακεδόνισσα Κλεοπάτρα Ζ΄ (εβασίλεψε το 51 – 30 π.Χ.). “Ωστόσο, αυτή η θεωρία έχει πυροδοτήσει επιστημονική συζήτηση”, εδήλωσε ο κ. M. I. Khaled, γενικός γραμματέας του Ανώτατου Συμβουλίου Αρχαιοτήτων Αιγύπτου. «Οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι τα χαρακτηριστικά του προσώπου του μαρμάρινου αγαλματιδίου διαφέρουν σημαντικά από τις γνωστές αναπαραστάσεις της Κλεοπάτρας Ζ΄, θέτοντας αμφιβολίες για αυτήν την ταύτιση», πρόσθεσε.
Βρέθηκε επίσης μια ασβεστολιθική προτομή ενός βασιλιά, που φορούσε το nemes, την χαρακτηριστική ριγέ κόμμωση, που φορούσαν οι φαραώ. Βρέθηκαν περισσότερα από 300 νομίσματα και κεραμικά, που έχουν χρονολογηθεί στην ύστερη πτολεμαϊκή – μακεδονική περίοδο. Η κατασκευή του ναού χρονολογείται στον 1ο αιώνα π.Χ.
ΠΗΓΗ: “New discoveries at Taposiris Magna archaeological site in Alexandria reveal more of its secrets”, Ahram Online, 8.12.2024. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 9.12.2024.
