Του Γιώργου Λεκάκη
Μια μασίφ χάλκινη καρφίτσα (fibula),
από την παλαιότερη Εποχή του Σιδήρου (περίοδος Χάλστατ / Hallstatt period), δηλ.
τον 7ο – 6ο π.Χ. αιώνα, βρέθηκε μέσα σε έναν τάφο, εντός
τεχνητού ταφικού λόφου (τούμπα / τύμβο) στη Vidova-Prijevor / Βίδοβα-Πρίγιεβορ,
κοντά στο Gradac (μετέπειτα Čačak / Κατσάκ, Τσατσάκ), της δυτικής Σερβίας.
Μια πόλη η οποία ιδρύθηκε γύρω
από το μοναστήρι Moravski Gradac (το οποίο εκτίσθη στα τέλη του 12ου μ.Χ. αιώνα)
– ενώ ως Čačak αναφέρεται από τις 18.12.1408 (Δημοκρατία της Ραγκούσας).[1] – ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για την ΣΕΡΒΙΑ, ΕΔΩ.
Η περιοχή έχει αρκετούς
αρχαιολογικούς χώρους, που χρονολογούνται από την «προϊστορία» (από τον 15ο
π.Χ. αιώνα):
– «Προϊστορικοί» τύμβοι έχουν αποκαλυφθεί στο Mrčajevci.
– Οι θρακικές
φυλές των Τριβαλλών / Triballi και των Σκορδίσκων / Scordisci ζούσαν σε αυτήν
την περιοχή έως και την εποχή της ρωμαϊκής κατάκτησης.
– Πριγκηπικοί ελληνικοί τάφοι
«Ιλλυρικού τύπου» (του πολιτισμού Glasinac / Glasinac culture) ευρέθησαν σε δύο
τύμβους της Αθηνίτσας / Atenica – ΔΙΑΒΑΣΤΕ: Αρχαίο περιδέραιο εξ Αθηνών ευρέθη στην Αθηνίτσα Σερβίας – με υαλί από την Ιωνία, μια κεχριμπαρένια
χάντρα που απεικονίζει έναν κύκνο και μια αττική πλάκα με αγριογούρουνο – όλα
χρονολογούνται στα τέλη του 6ου π.Χ. αιώνα.
– Στο Mojsinje ευρέθησαν
περισσότερες χάλκινες ορνιθομορφικές καρφίτσες με κύκνους. Ο κύκνος (του
Υπερβόρειου Απόλλωνα ήταν σύνηθες σύμβολο και εύρημα σε αυτήν την περιοχή των
Βαλκανίων).
Επιστροφή στο εύρημα της καρφίτσας:
Επειδή «το ένα άκρον αυτού του αντικειμένου έχει σχήμα βοιωτικής ασπίδας» (η
οποία, με την σειρά της έχει σχέση με την μινωική – πρόκειται για την γνωστή ως
οκτώσχημη), έκανε τους τοπικούς αρχαιολόγους να αποφανθούν πως «πρόκειται για
αντικείμενο που κάποτε μεταφέρθηκε από πολεμιστές από την αρχαία Ελλάδα. Πολλοί
πολιτισμοί της εποχής του Σιδήρου από τα εσωτερικά των Βαλκανίων επηρεάστηκαν
από την αρχαία ελληνική τέχνη, εισάγοντας τα αντικείμενα τους από αυτήν ή/και
μιμούμενοι τα μοντέλα τους», λένε.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ επίσης:
Γ. Λεκάκης “Οι 88 αρχαίες πόλεις της Βοιωτίας”.
Η καρφίτσα ανήκει στην
Συλλογή του Μουσείου Čačak.
ΠΗΓΕΣ:
Petrova Ekaterina «Archaeologists Discover Pre-Historic Tumuli in Central
Serbia», στο BalkanTravellers,
22.4.2017.
M. Stibbe, Rastko Vasić «Trebenishte: the fortunes of an unusual
excavation»
Cacak, Sehumed, hrcak, ArcheoSerbia, 25.11.2020. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 26.11.2020.
Massive bronze fibula (brooch), older Iron age, Hallstatt period,
7th-6th century BC, found inside a grave inside artificial burial mound at
Vidova-Prijevor graveyard in vicinity of Čačak, western Serbia.
One ending of this fibula is shaped as Boeotian shield, once carried by
warriors in Ancient Greece. Many Iron age cultures from Balkan inlands were
influenced by Ancient Greek art, by importing their artifacts and by imitating
their models.
Collection of Museum in Čačak.
ΣΗΜΕΙΩΣΙΣ:
[1] Βλ. Rodoljub Petrović «Origin and meaning of our town’s
name: Čačak is Serbian word» στο Čačanski
Glas, 26.7.2017. Gvozden Otašević «Six centuries of Čačak», στο Politika, 2.3.2008. Srboljub Đ. Stamenković, Dragica Gatarić, Srboljub
Đ. Stamenković (ed.) «Geographical encyclopedia of the settlements of Serbia», τ. IV, С–Ш, S-Š, σελ 285, University of
Belgrade Faculty of Geography, Belgrade, 2002.
