Του Γιώργου Λεκάκη
Ένα πολύ σπάνιο αρχαίο νόμισμα της Εφέσου, του 7ου αι. π.Χ. με το ιερό ελάφι της Αρτέμιδος, επωλήθη δυστυχώς, στην 19η δημοπρασία νομισμάτων της Nomos (17.11.2019), στην Ζυρίχη Ελβετίας, εν τέλει στα 44.000 ελβετικά φράγκα (περίπου 40.000 ευρώ)[1] και κανείς δεν θα το ξαναδεί πια…
Η αξία του ήταν ένα τρίτο (1/3, trite) στατήρος. Φιλοτεχνημένο από ήλεκτρον (14 Χ 10,5 χλστ., 4,71 γραμμ.). στο όνομα του Φανεού (με γραφή από δεξιά προς τ’ αριστερά, με αρχαϊκά γράμματα αλφαβήτου – που δείχνει τι γραφή και τι αλφαβητικά γράμματα χρησιμοποιούσαν στην Έφεσο τον 7ο αι. π.Χ.!)…
Το πολύ σπάνιο αυτό νόμισμα της αρχαίας ελληνικής ΙΩΝΙΑΣ, του 625-600 π.Χ. ανήκει στην πρώτη σειρά νομισμάτων του κόσμου, η οποία έφερε πάντα ένα προσωπικό όνομα – εδώ το άγνωστο Φανεός (< Φάνης, των ορφικών – Φάνης / Φάνητας Διόνυσος – βλ. Γ. Λεκακης: “Διονυσος, ο θεος που τα εχει 400”). Το ελάφι ως γνωστό ήταν το ιερό ζώον της θεάς Αρτέμιδος, της μεγάλης θεάς της Εφέσου.
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για την ΕΦΕΣΟ, ΕΔΩ.
Αλλά ποιος ήταν ο Φανεός;
- Ήταν πραγματικός υπάλληλος του ιερού;
- Ένας άρχοντας, διάσημος έμπορος ή τραπεζίτης, που ήταν υπεύθυνος για τα νομίσματα του νομισματοκοπείου;
- Ένα ιερατικό αξίωμα του ιερατείου της Εφέσου; Σχετιζόμενο με τα Φανά στην Χίο και τον Φενεό της Κορινθίας, αμφότερα σχετιζόμενα με τον αδελφό της Αρτέμιδος, Απόλλωνα;
-Τι κρύβει η “γραμμή” του 37,5ου Β παραλλήλου;;;
Φενεος Κορινθίας – 37ο57΄
Ναος Απόλλωνος Κορίνθου – 37ο54΄
ΙΝ Παναγιάς Φανερωμένης Σαλαμίνας – 37ο59΄
Ναος Μουνυχίας Αρτέμιδος Πειραιώς – 37ο56΄
Ναος Απόλλωνος Ζωστήρος – 37ο48΄
Ναος Απόλλωνος Κορίνθου – 37ο54΄
ΙΝ Παναγιάς Φανερωμένης Σαλαμίνας – 37ο59΄
Ναος Μουνυχίας Αρτέμιδος Πειραιώς – 37ο56΄
Ναος Απόλλωνος Ζωστήρος – 37ο48΄
Α΄ Νεκροταφείου Αθηνών – 37°57′
Ναος Βραυρωνίας Αρτέμιδος – 37ο55΄
Εφέσου – 37ο56΄
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για τον ΝΑΟ ΑΠΟΛΛΩΝΟΣ ΖΩΣΤΗΡΟΣ, ΕΔΩ.
- Είμαστε ενώπιον της σχέσεως Φαναίου – Φανερού – Φανερωμένου (Φανερωμένης θεότητος); Ποιος, ποιοι ή τι φανερωνόταν εκεί; Άλλωστε Έφεσος < ευ + φάση (= φανέρωση / θεοφάνεια / επιφάνεια).
- Τι συμβολίζουν τα δύο ακανόνιστα τετράγωνα έγκοιλα, καθ’ ένα διακοσμημένο με διάφορα γραμμικά σχέδια / πλέγματα;
Άγνωστον…
Και θα παραμείνει άγνωστον, όσο οι δημοπρασίες ξεπλένουν αρχαιοκαπηλίες, που εξαφανίζουν λοιπά στοιχεία της ταυτότητος των ευρημάτων… Κι έτσι εξαφανίζεται η ιστορία και αφανίζεται ο πολιτισμός…
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για ΑΡΧΑΙΟΚΑΠΗΛΙΕΣ, ΕΔΩ.
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για ΝΟΜΙΣΜΑΤΑ, ΕΔΩ.
Το εν λόγω νόμισμα – πλην της 19ης Nomos – είναι γνωστό από:
- ACGC 54.
- Kraay & Hirmer 585.
- SNG Μονάχου 14.
- Weidauer 40.
- Ο S. Schmidt έχει πει πως το έχει δει μία φορά στην «συλλογή» ενός… «ειδήμονα» από το Σικάγο…
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ: Γ. Λεκάκης «Αρχαία νομίσματα της Μικράς Ασίας», ημερολόγιο 2018, έκδ. Σύλλογος Μικρασιατών Ελευσίνας, 2017.
Η Έφεσος δεν κάηκε μια φορά… συνεχίζει να καίγεται επί των πολιτισμένων ημερών μας…
ΠΗΓΗ: Γ. Λεκακης “Συγχρονης Ελλαδος περιηγησις”. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 18.11.2019.
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για ΔΗΜΟΠΡΑΣΙΕΣ, ΕΔΩ.
ιερο ελαφι, θεα Αρτεμη, Εφεσος, 37ος παραλληλος, Φανεος, Φανα Χιου, Φενεος Κορινθιας, Κορινθια Κορινθος νομισμα, Αρτεμις, δημοπρασια νομισματων, Ζυριχη Ελβετιας, στατηρας, στατηρ ηλεκτρον, ηλεκτρο, ηλεκτρον γραφη, αρχαικα γραμματα, γραμμα, αλφαβητο, ΙΩΝΙΑ, ονομα, ευ φαση φασις Φανης, φανητας διονυσος επιφανεια θεοφανεια ζωο, ιερον, εμπορος, τραπεζιτης, αρχαιο νομισματοκοπειο, ιερατικο αξιωμα, ιερατειο, Φαναιος Απολλων, Φανερωμενη, φανα φαναιος χιου Χιος, Κορινθια, Απολλωνας, τετραγωνο εγκοιλο, διακοσμηση, γραμμικο σχεδιο, πλεγμα, αρχαιοκαπηλια, ιστορια, πολιτισμος, Σμιντ, Σμιτ, συλλογη, Σικαγο, Απολλων Ζωστηρ Βουλιαγμενης Βουλιαγμενη, Απολλωνας Ζωστηρας, ναος Απολλωνος Ζωστηρος, ναος Απολλωνα Ζωστηρα, ΙΜ ιερα μονη Παναγιας Φανερωμενης, Παναγια Φανερωμενη Σαλαμινα, Σαλαμις Παναγια Φανερωμενη Σαλαμινας, Κορινθος feneos, fana, ephessos, salamis pheneos, phana chios 625 600 7ος αιωνας πΧ πρωτο νομισμα αρχαιοτερο – Φανερος – Φανερωμενος Φανερωμενη θεοτητα
