Η σπάνια Ορχιδέα των Δελφών!
Μοιάζει με τον μινωικό ταύρο!
Του γεωπόνου Ηλία Πέγκου
Η Ορχιδέα των Δελφών (Ophris delphiensis)
είναι μια σπάνια ενδημική ορχιδέα, με γεωγραφική εξάπλωση πέριξ του Κορινθιακού
κόλπου.
είναι μια σπάνια ενδημική ορχιδέα, με γεωγραφική εξάπλωση πέριξ του Κορινθιακού
κόλπου.
Πρόκειται για την πιο ενδιαφέρουσα
ελληνική οφρύ. Συνδυάζει στοιχεία από την Ophrys argolica και από την Ophrys
oestrifera.
ελληνική οφρύ. Συνδυάζει στοιχεία από την Ophrys argolica και από την Ophrys
oestrifera.
 |
| Η ορχιδέα των Δελφών, παραπέμπει στον μινωικό ιερό ταύρο. Είναι δε γνωστό πως Κρήτες ίδρυσαν τους Δελφούς…
Φωτ.: Ηλ. Πέγκος.
|
Οι ορχιδέες γενικά μιμούνται
έντομα σε στάση ζευγαρώματος. Βγάζουν άρωμα που μοιάζει με τις φερορμόνες
κάποιων εντόμων και παραπλανούν τα αρσενικά έντομα για ζευγάρωμα. Βασίζονται
δηλαδή για την διαιώνιση του είδους τους στην μίμηση και την παραπλάνηση.
έντομα σε στάση ζευγαρώματος. Βγάζουν άρωμα που μοιάζει με τις φερορμόνες
κάποιων εντόμων και παραπλανούν τα αρσενικά έντομα για ζευγάρωμα. Βασίζονται
δηλαδή για την διαιώνιση του είδους τους στην μίμηση και την παραπλάνηση.
Η οικογένεια των ορχεοειδών
είναι μια απ τις πολυπληθέστερες των αγγειοσπέρμων και τελευταία εξελικτικά.
Έχουν παγκόσμια εξάπλωση με το 80% των ειδών να βρίσκονται σε τροπικά και
υποτροπικά κλίματα. Οι διαδικασίες εξέλιξής της είναι ακόμα ενεργές και τα μέλη
της έχουν υψηλό βαθμό μεταβλητότητας πράγμα που σημαίνει ότι πολλά είδη
δημιουργούν συνεχώς νέα υποείδη ποικιλίες και μορφές.
είναι μια απ τις πολυπληθέστερες των αγγειοσπέρμων και τελευταία εξελικτικά.
Έχουν παγκόσμια εξάπλωση με το 80% των ειδών να βρίσκονται σε τροπικά και
υποτροπικά κλίματα. Οι διαδικασίες εξέλιξής της είναι ακόμα ενεργές και τα μέλη
της έχουν υψηλό βαθμό μεταβλητότητας πράγμα που σημαίνει ότι πολλά είδη
δημιουργούν συνεχώς νέα υποείδη ποικιλίες και μορφές.
Στην Ευρώπη περιγράφονται
περίπου 600 είδη και υποείδη, εκ των οποίων περισσότερα από 200 αυτοφύονται
στην Ελλάδα.
περίπου 600 είδη και υποείδη, εκ των οποίων περισσότερα από 200 αυτοφύονται
στην Ελλάδα.
Πολλές από τις ελληνικές
ορχιδέες είναι ενδημικές με μικρή γεωγραφική εξάπλωση και απειλούμενες.
ορχιδέες είναι ενδημικές με μικρή γεωγραφική εξάπλωση και απειλούμενες.
Γι’ αυτό πρέπει να προσέχουμε
την χλωρίδα των περιοχών μας. Φωτογραφίζουμε αλλά δεν κόβουμε. Αφήνουμε την
φύση να κάνει τη δουλειά της.
την χλωρίδα των περιοχών μας. Φωτογραφίζουμε αλλά δεν κόβουμε. Αφήνουμε την
φύση να κάνει τη δουλειά της.
 |
| Η ορχιδέα των Δελφών.
Φωτ.: Ηλ. Πέγκος.
|
Οι ορχιδέες οφείλουν το όνομα
τους στο σχήμα των κονδύλων τους, που μοιάζουν με όρχεις. Στην αρχαιότητα ήταν
λουλούδια που σχετίζονταν με τους Σάτυρους και τους Σειληνούς. Έτσι στις
ορχιδέες αποδίδονταν και αφροδισιακές ιδιότητες.
τους στο σχήμα των κονδύλων τους, που μοιάζουν με όρχεις. Στην αρχαιότητα ήταν
λουλούδια που σχετίζονταν με τους Σάτυρους και τους Σειληνούς. Έτσι στις
ορχιδέες αποδίδονταν και αφροδισιακές ιδιότητες.
(σ.σ. όπως και στον ταύρο).
Ο Θεόφραστος ήταν ο πρώτος
από τους αρχαίους συγγραφείς που αναφέρθηκε στις ορχιδέες. Ήταν αυτός που τους
έδωσε την ονομασία όρχις επιστημονικά, ορμώμενος από τον μύθο του Όρχι και αντανακλώντας
την ομοιότητά της διπλοκόνδυλης ρίζας τους με τα ανδρικά γεννητικά όργανα.
από τους αρχαίους συγγραφείς που αναφέρθηκε στις ορχιδέες. Ήταν αυτός που τους
έδωσε την ονομασία όρχις επιστημονικά, ορμώμενος από τον μύθο του Όρχι και αντανακλώντας
την ομοιότητά της διπλοκόνδυλης ρίζας τους με τα ανδρικά γεννητικά όργανα.
Από τους ξηρούς κονδύλους
ορισμένων ειδών ορχιδέας παράγεται το γνωστό σαλέπι.
ορισμένων ειδών ορχιδέας παράγεται το γνωστό σαλέπι.
Στις ορχιδέες αυτές και στις
θεραπευτικές τους ιδιότητες αναφέρονται ο Ιπποκράτης, ο Ασκληπιός, ο Θεόφραστος
και ο Γαληνός.
θεραπευτικές τους ιδιότητες αναφέρονται ο Ιπποκράτης, ο Ασκληπιός, ο Θεόφραστος
και ο Γαληνός.
ΠΗΓΕΣ:
Karel C. A. J. Kreutz «Kompendium der Europäischen Orchideen / Catalogue
of European Orchids».
of European Orchids».
Nikos Petrou, Maria Petrou, Marios Giannakoulias «Orchids of Greece», εκδ Hellenic Society for the Protection of Nature, 2011.
Οι ορχιδέες της Ελλάδας και
οι βιότοποί τους, ΜΑΡΤΙΟΣ 2012, τεύχος 3.
οι βιότοποί τους, ΜΑΡΤΙΟΣ 2012, τεύχος 3.
ΛΕΞΕΙΣ-ΚΛΕΙΔΙΑ: Ορχιδεα, Δελφοι, Πεγκος, Κορινθιακος, οφρυς, μιμηση, εντομο, ζευγαρωμα, αρωμα, φερορμονες, παραπλανηση, ορχεοειδη, αγγειοσπερμα, αυτοφυη, ορχεις, λουλουδι, Σατυρος, Σειληνος, αφροδισια, Θεοφραστος, μυθος, Ορχις, διπλοκονδυλη ριζα, ανδρικα γεννητικα οργανα, κονδυλος, σαλεπι, Ιπποκρατης, Ασκληπιος, Γαληνος, Κρητη, ταυρος
