Τι διασώζει το «Μηλίσσου»,
το παραδοσιακό τραγούδι
της Ανατολικής Ρωμυλίας
Το «Μηλίσσου» (< Μηλίτσα – άρα όχι «Μιλήσσου») ένα παλαιό
παραδοσιακό τραγούδι και ομώνυμος χορός απ’ τα χωριά Μοναστήρια, της επαρχίας Καβακλή της
Ανατολικής Ρωμυλίας!
παραδοσιακό τραγούδι και ομώνυμος χορός απ’ τα χωριά Μοναστήρια, της επαρχίας Καβακλή της
Ανατολικής Ρωμυλίας!
Λέει ο στίχος:
«Μούρ΄ Μηλίσσου, Μηλίσσου,
«Δεν κοιμούμι[3] μαναχή,
έχου άντρα γκαϊντατζή[4],
Πάντως την ίδια απορία έχουν και στην Κρήτη:
«Άσπρα ρόδα στην αυλή σου,
πώς κοιμάσαι μοναχή σου;»
(παραδοσιακό «Φιλεντέμ»).
Θράκη και Κρήτη πολυ-συναντιούνται…
Σχόλιο Γ. Λεκάκη: Η Μηλίτσα
και η Μήλω, γυναικείο όνομα πολύ διαδεδομένο στην ελληνική επαρχία, έχει
τραγουδηθεί σε όλο το μήκος και πλάτος του ελληνισμού. Αγαπημένο όνομα των
Ελλήνων, γιατί «μήλο» εκτός από το γνωστό φρούτο, σημαίνει και το πρόβατο (από
την ομηρική εποχή ακόμη). Έτσι, στο όνομα αυτό και οι γεωργοί, αλλά και οι
κτηνοτρόφοι εύρισκαν κοινό σημείο!
Εντυπωσιακό πώς μια ομηρική λέξις ανιχνεύεται μέσα στο δημοτικό μας τραγούδι!
Είναι εντυπωσιακό, επίσης, πώς το “τσ” της Μηλίτσας, διατηρείται “σσ” στην ανατολικορωμυλιώτικη “Μηλίσσα”.
και η Μήλω, γυναικείο όνομα πολύ διαδεδομένο στην ελληνική επαρχία, έχει
τραγουδηθεί σε όλο το μήκος και πλάτος του ελληνισμού. Αγαπημένο όνομα των
Ελλήνων, γιατί «μήλο» εκτός από το γνωστό φρούτο, σημαίνει και το πρόβατο (από
την ομηρική εποχή ακόμη). Έτσι, στο όνομα αυτό και οι γεωργοί, αλλά και οι
κτηνοτρόφοι εύρισκαν κοινό σημείο!
Εντυπωσιακό πώς μια ομηρική λέξις ανιχνεύεται μέσα στο δημοτικό μας τραγούδι!
Είναι εντυπωσιακό, επίσης, πώς το “τσ” της Μηλίτσας, διατηρείται “σσ” στην ανατολικορωμυλιώτικη “Μηλίσσα”.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
[1] κοιμάσι = κοιμάσαι.
[2] μαναχή = μοναχή.
[3] κοιμούμι = κοιμούμαι, κοιμάμαι.
[4] γκαϊντατζής = μουσικός, που παίζει γκάιντα (τον αρχαίο
ελληνικό άσκαυλο). Από αυτόν βγήκε το επίθετο Γκαϊντατζής, Γκαϊτατζής, κλπ.
ελληνικό άσκαυλο). Από αυτόν βγήκε το επίθετο Γκαϊντατζής, Γκαϊτατζής, κλπ.
[5] μπασιάς (> υποκορ. μπασιάκους) = κουνιάδος. Από
αυτό βγήκε το επίθετο Μπασιάς, Μπασιάκος, κλπ.
αυτό βγήκε το επίθετο Μπασιάς, Μπασιάκος, κλπ.
ΠΗΓΗ: Σύλλογος Ανατολική Ρωμυλία ν. Έβρου.
ΛΕΞΕΙΣ-ΚΛΕΙΔΙΑ: Μιλησσου, Μιλησου, παραδοσιακο τραγουδι, χορος, Μοναστηρια, Μοναστηρι, Καβακλη, Ανατολικη Ρωμυλια, στιχος, υπνος, μοναξια, αντρας, γκαιντα, μπασιακος, φιουρτζης, μουσικος, ασκαυλος, Γκαιντατζης, Γκαιτατζης, μπασιας, κουνιαδος, φιουρζης, φιορα, φλογερα, Θρακη, Εβρος, Κρητη, ασπρο, ροδο, αυλη, Φιλεντεμ, Μηλιτσα, Μηλω, Μηλια, γυναικειο ονομα, μηλο, φρουτο, προβατο, Ομηρος, γεωργος, κτηνοτροφος, γεωργια, κτηνοτροφια
