Το ενεργό ηφαίστειο Αίτνα (> λατινικά: Aetna > Etna) στις ανατολικές ακτές της Σικελίας, στον 37ο παράλληλο [37°45′3.00424″N 14°59′35.59304″E] είναι το μεγαλύτερο και υψηλότερο ενεργό ηφαίστειο στην Ευρώπη (ύψος 3.350 μ.). Καλύπτει έκταση 1.190 τ χλμ. με έχει περιφέρεια βάσης 140 χλμ.
Η ονομασία του προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη αίθω (= καίγομαι), λέξη που έδωσε και την “φοινικική” λέξη attano.[1]
Κατά την ελληνική μυθολογία, ο ταμίας των ανέμων, Αίολος, είχε φυλακίσει τους ανέμους στις σπηλιές κάτω από την Αίτνα. Κάποτε ο Γίγαντας Εγκέλαδος καταπλακώθηκε από το όρος Αίτνα, και αυτή ήταν η αιτία των πρώτων ηφαιστειακών εκρήξεων του βουνού. Αυτό συνέβη γεωλογικώς πριν 1.000.000 – 500.000 χρόνια. Στην ρωμαϊκή μυθολογία, ο θεός Βουλκαν[2], θεός της φωτιάς, είχε το εργαστήριό του κάτω από την Αίτνα. Το 396 π.Χ. μια έκρηξη του ηφαιστείου της Αίτνας ματαίωσε τα σχέδια των Καρχηδονίων για εισβολή στις Συρακούσες κατά τον Α΄ Σικελικό Πόλεμο.
ΠΗΓΗ: Γ. Λεκακης “Συγχρονης Ελλαδος περιηγησις”. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 6.7.2008.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: Αισχύλος, Διόδωρος ο Σικελιώτης.
[1] Οι άραβες ονόμασαν το βουνό Gibel Utlamat = το βουνό της φωτιάς > Mons Gibel > Mongibeddu.
[2] Πρόκειται για παράφραση του θεού Βαλχάνου, ιδία λατρευομένου στην Φαιστό της Κρήτης, ο οποίος έγινε επίθετο / προσωνύμιο στον Ήφαιστο και Βάλχανο / Βάλκανο Δία, εξ ου και Βαλκάνια, ο τόπος ο έμπλεος ηφαιστείων.
- Το 2025 έγινε το 2ο Συνεδριο Σπουδών της Πόλης του Randazzo (Αίτνα / Σικελία) με θέμα “ΙΣΤΟΡΙΑ, ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ, ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ, ΤΕΧΝΗ, ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΑΣ”. Με τίτλο: “Ελληνιστικές, ρωμαϊκές, βυζαντινές και αραβικές μαρτυρίες στην περιοχή Randazzo” μίλησε η αρχαιολόγος κ. M. T. Magro. Ιστορική περίοδος που ερευνήθηκε: Από την ελληνιστική εποχή έως την αραβική κυριαρχία. Στις 29 Μαρτίου 2025 στις 17.00 (18:00 ώρα Ελλάδος) στην αίθουσα συνεδριάσεων του Δήμου Randazzo. – ΠΗΓΗ: @Etna Alcantara.
