Σπάνιος χειροπέλεκυς Παλαιολιθικής εποχής βρέθηκε στην Αγγλία! – του Γ. Λεκάκη

Του Γιώργου Λεκάκη

Το Moreton-in-Marsh είναι μια εμπορική πόλη στην κοιλάδα του ποταμού Evenlode, στην περιοχή Cotswolds και στην Περιοχή Εξαιρετικής Φυσικής Ομορφιάς στο Gloucestershire της Αγγλίας, στον 51^ο παράλληλο [51.988°N 1.701°W].

Η ετυμολογία της πόλεως προέρχεται από την λέξη:

• moreton (παλαιά αγγλική) = αγρόκτημα στον βάλτο, ή

και

• in-Marsh, η οποία προέρχεται:
  • Από τον θεό Άρη (> Μαρς) ή
  • Από την λέξη mersh = βάλτος + henne =  χήνα, ή
  • από παραφθορά της λέξης march (= όριο στα πρώιμα αγγλικά).

Μέχρι τώρα έλεγαν πως στην θέση της ήταν ένας οικισμός της Βρετανικής Εποχή του Σιδήρου. Ερείπιά του βρέθηκαν κοντά στο γήπεδο κρίκετ. Αρχαιολογική έρευνα βρήκε εκεί ρωμαϊκής εποχής κεραμική και νομίσματα, άρα παρέμεινε κατοικημένη και μετά την ρωμαϊκή εισβολή στην Βρετανία.

Αλλά νεώτερη έρευνα στην περιοχή έφερε στο φως έναν σπάνιο χειροπέλεκυ της Μέσης Παλαιολιθικής εποχής!

• ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για τους ΧΕΙΡΟΠΕΛΕΚΕΙΣ, ΕΔΩ.

Κατά τ’ άλλα, στην ρωμαϊκή περιοδο, κατασκευάσθηκε η οδός Fosse, μία από τις καλύτερα διατηρημένες ρωμαϊκών χρόνων διαδρομές στην Βρετανία. Αρχικώς κατασκευάσθηκε από τον ρωμαϊκό στρατό, αλλά στην συνέχεια συντηρήθηκε από τους τοπικούς πολίτες (civitas). Η διαδρομή εντοπιζεται σε όλην την κομητεία, από τους σύγχρονους δρόμους οι οποίοι ακολουθούν την πορεία της προς το Stow-on-the-Wold.

Σημαντικά ευρήματα που έχουν καταγραφεί στο Moreton-in-Marsh περιλαμβάνουν έναν οικισμό της Μέσης Εποχής του Χαλκού με 4 κυκλικές κατασκευές που περικλείονται εν μέρει από μια τμηματοποιημένη τάφρο, και μια σειρά από μεσαιωνικά κτήματα και μάντρες με πιθανή κατασκευή στάνης.

Μόλις κυκλοφόρησε ένα βιβλίο που αναφέρει δυο ανασκαφές:

• του 2003, στους οικισμούς Blenheim Farm, Moreton-in-Marsh (από τους J. Hart και M. Alexander). Το Blenheim Farm είναι ένα φυσικό καταφύγιο[1] 2,5 στρ. κοντά στο Charlbury του Oxfordshire και

και

• του 2004 στην οδό Church Road 21 του χωριού Bishop’s Cleeve (από την K. Cullen και την A. Hancocks). Το Bishop’s Cleeve[2], ένα μεγάλο χωριό στον Δήμο του Tewkesbury στην κομητεία του Gloucestershire, στους πρόποδες του λόφου Cleeve, του υψηλότερου στα Cotswolds[3] όπου απεκαλύφθη οικισμός της Μέσης Εποχής του Χαλκού, ερείπια από την Εποχή του Σιδήρου έως και τα μεσαιωνικά χρόνια. Τα ευρήματα προέκυψαν μετά από σωστικές ανασκαφές, περιλαμβάνουν κατασκευές, όπως μια πιθανή μάντρα προβάτων και έναν σπάνιο χειροπέλεκυ της Μέσης Παλαιολιθικής εποχής! Τα ευρήματα προσθέτουν στην κατανόησή μας για τους αρχαιότερους οικισμούς μέσα και γύρω από το χωριό, όπου η εκτεταμένη ανάπτυξη έχει οδηγήσει σε μια σειρά από σημαντικές σωστικές ανασκαφές τα τελευταία χρόνια.

ΠΗΓΗ: M. Watts (επίμ.) «Prehistoric and Medieval Occupation at Moreton-in-Marsh and Bishop’s Cleeve, Gloucestershire – Excavations at Blenheim Farm, Moreton-in-Marsh (2003) and Church Road, Bishop’s Cleeve (2004)», Bristol and Gloucestershire Archaeological Report 5. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 21.11.2025.

ΣΗΜΕΙΩΣΙΣ:

[1] Ανήκει και διαχειρίζεται από το Berkshire, Buckinghamshire and Oxfordshire Wildlife Trust, επίσης στον 51^ο παράλληλο [51.8720°N 1.4727°W].

[2] Το όνομα Cleeve, που αναφέρεται για πρώτη φορά τον 8^ο αιώνα μ.Χ. ως Clife (< παλαιά αγγλική λέξη clif = γκρεμός, όχθη, απότομος λόφος). Το Bishop’s προστέθηκε όταν το κτήμα ανήκε στους επισκόπους του Worcester.

[3] Απέχει 20 χλμ. από το Gloucester και 70 χλμ. από την Οξφόρδη.

αρχαιος σπανιος χειροπελεκυς Παλαιολιθικη εποχη Αγγλια Λεκακης σπανια Moreton in Marsh εμποριο πολη κοιλαδα ποταμος εβενλοντ εβενλοουντ Evenlode, κοτσγουολντς Cotswolds περιοχη παρκο Εξαιρετικης Φυσικης Ομορφιας Εξαιρετικη Φυσικη Ομορφια γκλουσεστερσαιρ Gloucestershire Αγγλιας, 51^ος παραλληλος ετυμολογια πολις λεξη μορετον moreton ιν μαρς παλαια αγγλικη αγροκτημα βαλτος, θεος αρης Μαρς mersh ελος + henne χηνα, παραφθορα οριο πρωιμα αγγλικα αρχαιος οικισμος Βρετανικη Εποχη Σιδηρου ερειπια γηπεδο κρικετ αρχαιολογια ρωμαικη κεραμικη νομισμα κατοικηση ρωμαιοι εισβολη κατοχη Βρετανια σπανιο πελεκυς Μεση περιοδος, κατασκευη οδος Fosse Way, καλυτερα διατηρημενη ρωμαικα χρονια διαδρομη ρωμαικος στρατος πολιτης civitas δρομος κομητεια, Stow on the Wold στοου βιβλιο ανασκαφη 2003, οικισμος μπλενχαιμ φαρμ Blenheim Farm, φαρμα φυσικο καταφυγιο τσαρλμπουρυ τσαρλμπουρι Charlbury οξφορντσαιρ Oxfordshire οξφορδη ευρημα Χαλκου κυκλικη κυκλος ταφρος, μεσαιωνικο κτημα μαντρα στανη χωριο Bishop’s Cleeve  μπισοπ κλιβ Δημος τιουκεσμπουρυ τιουκεσμπουρι Tewkesbury λοφος μεσαιωνας ευρηματα προβατο παλαιολιθικος σωστικες ανασκαφες μπερκσαιρ Berkshire, μπακιγχαμσαιρ Buckinghamshire Oxfordshire Wildlife Trust, πρωτη φορα 8^ος αιωνας μΧ Clife clif γκρεμος, οχθη, αποτομος επισκοπη γουορτσεστερ Worcester γκλουσεστερ Gloucester Οξφορδη