Η μικρότερη κοινότητα της Αττικής, Οινόη, ζητεί ένα παλαιό πολεμικό αεροσκάφος – του Γ. Λεκάκη

ΓΙΑ ΝΑ ΤΙΜΗΣΕΙ ΤΟΥΣ ΑΔΙΚΟΧΑΜΕΝΟΥΣ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΟΥΣ ΠΟΥ ΕΠΕΣΑΝ ΜΕ ΤΟ C-130 ΠΑΝΩ ΑΠ’ ΤΟ ΧΩΡΙΟ

Του Γιώργου Λεκάκη

Η Οινόη είναι η μικρότερη κοινότητα της Αττικής, με μόνο 400 περίπου εγγεγραμμένους ψηφοφόρους (από 800 που είχε το 2001)…

Κι όμως, είναι ένας απ’ τους ωραιότερους τόπους της, με ιδανικό κλίμα, κάτω από τον Κιθαιρώνα, μόλις 50 χλμ. από την Αθήνα και με πολλά και ενδιαφέροντα πράγματα να επιδείξει σε αυτόν που θα την προτιμήσει, για να περάσει ένα ήσυχο Σαββατοκύριακο, έξω από το κλεινόν άστυ!

Δεν… «την βάζει το μάτι σας»… Αλλά εκτός από τον αρχαιολογικό χώρο της Οινόης, με:

• λείψανα αρχαίων τειχών (παραπάνω φωτ.), πιθανώς του 7^ου – 8^ου π.Χ. αι.,
• λείψανα παλαιού πύργου-φρυκτωρίας επί της παλαιάς εθνικής οδού Αθηνών-Θηβών – η οποία φρυκτωρία είναι ετοιμόρροπη και εάν δεν γίνουν εργασίες παραχρήμα θα κατεδαφιστεί –

έχει και

• λείψανα μεσαιωνικού πύργου, και
• βυζαντινά εκκλησάκια γύρω της, με σπουδαιότερο το μοναστήρι του Οσίου Μελετίου (του 11^ου αι.), του Αγίου Δημητρίου, του Αγίου Γεωργίου, κ.ά.

Γεμάτο τοιχογραφίες το μικρό εκκλησάκι του Αγιου Δημητρίου, που δυστυχώς κάποιος βάρβαρος τις… ασβέστωσε, περιμένει επισήμως να κάνει επιμνημόσυνη δέηση για τους πεσόντες της Πολεμικης Αεροπορίας μας, αλλά και κάποιον να φέρει στο φως τις τοιχογραφίες του…

Η Οινόη είναι γνωστή από την αρχαιότητα, και επήρε το όνομά της είτε:

• από την μυθική ηρωίδα νύμφη της αρχαίας Αρκαδίας, Οινόη, που έσμιξε με τον Απόλλωνα και έτεκε τον Πάνα, ή
• από την Οινόη, αδελφή του Επόχου (- βλ. Παυσανίας “Ατ.”):

[15.1] ἰοῦσι δὲ πρὸς τὴν στοάν, ἣν Ποικίλην ὀνομάζουσιν ἀπὸ τῶν γραφῶν, ἔστιν Ἑρμῆς χαλκοῦς καλούμενος Ἀγοραῖος καὶ πύλη πλησίον· ἔπεστι δέ οἱ τρόπαιον Ἀθηναίων ἱππομαχίᾳ κρατησάντων Πλείσταρχον, ὃς τῆς ἵππου Κασσάνδρου καὶ τοῦ ξενικοῦ τὴν ἀρχὴν ἀδελφὸς ὢν ἐπετέτραπτο. αὕτη δὲ ἡ στοὰ πρῶτα μὲν Ἀθηναίους ἔχει τεταγμένους ἐν Οἰνόῃτῆς Ἀργεία; ἐναντία Λακεδαιμονίων· γέγραπται δὲ οὐκ ἐς ἀκμὴν ἀγῶνος οὐδὲ τολμημάτων ἐς ἐπίδειξιν τὸ ἔργον ἤδη προῆκον, ἀλλὰ ἀρχομένη τε ἡ μάχη καὶ ἐς χεῖρας ἔτι συνιόντες. [33.8] ταῦτα ἀκηκοὼς Φειδίας πεποίηκεν Ἑλένην ὑπὸ Λήδας ἀγομένην παρὰ τὴν Νέμεσιν, πεποίηκε δὲ Τυνδάρεών τε καὶ τοὺς παῖδας καὶ ἄνδρα σὺν ἵππῳ παρεστηκότα Ἱππέα ὄνομα· ἔστι δὲ Ἀγαμέμνων καὶ Μενέλαος καὶ Πύῤῥος ὁ Ἀχιλλέως, πρῶτος οὗτος Ἑρμιόνην τὴν Ἑλένης γυναῖκα λαβών· Ὀρέστης δὲ διὰ τὸ ἐς τὴν μητέρα τόλμημα παρείθη, παραμεινάσης τε ἐς ἅπαν Ἑρμιόνης αὐτῷ καὶ τεκούσης παῖδα. ἑξῆς δὲ ἐπὶ τῷ βάθρῳ καὶ Ἔποχος καλούμενος καὶ νεανίας ἐστὶν ἕτερος· ἐς τούτους ἄλλο μὲν ἤκουσα οὐδέν, ἀδελφοὺς δὲ εἶναι σφᾶς Οἰνόης, ἀφ᾽ ἧς ἐστι τὸ ὄνομα τῷ δήμῳ.[1]

Η Οινόη ευρισκετο κοντά στο Πάνακτον και τις Ελευθερές, στην Πυθία Οδό, η οποία συνέδεε αρχαία Αθήνα – Δελφούς, δίπλα από Πυθείον, δηλαδή ναό του Πυθίου Απόλλωνος – εξ ου και Ιερά Οινόη.

Το 507 π.Χ. η Οινόη και οι Ὑσιαί‎‎, κατελήφθησαν από τους Βοιωτούς, αλλά η Οινόη ξαναπέρασε στους Αθηναίους, που την ενίσχυσαν με τείχη. Το 411 π.Χ. οι Βοιωτοί την ξαναπήραν, αλλά και πάλι οι Αθηναίοι την ανακατέλαβαν, δείχνοντας πόσο σημαντική ήταν η θέση της για την άμυνα των Αθηνών. – ΔΙΑΒΑΣΤΕ επίσης: Γ. Λεκακης “Οι 88 αρχαίες πόλεις της Βοιωτίας”.

Γνωστοί Οιναίοι, ο Βίος, ο Βούταλος, Δηίξενος (του Κυδικλέος), ο βουλευτής Διόζοτος, ο επιμελητής Διονυσόδωρος (του Νικάρχου), ο επιστάτης στο Προεδρείο, Διότιμος κ.α.

Κάποια στιγμή στην μακραίωνη ιστορία της, μετονομάσθηκε στα βυζαντινά χρόνια Μυούπολις / Νυούπολις, είτα Μάζι, όπως και η πεδιάδα, αλλά το αρχαίο όνομα επανήλθε (1919).

Παρ’ όλα αυτά, για την Οινόη της Ιπποθοωντίδος φυλής[1] (του Ιπποθώοντος του Ποσειδώνος) της αρχαίας Αττικής ούτε η επίσημη ιστοσελίδα του υπουργείου Πολιτισμού, ούτε αυτή της ΕΦΑ ΔΥΤΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ, έχουν μια γραμμή γι’ αυτήν!!!

Στο χωριό προβλεπόταν σιδηροδρομική στάση το 1883, στην προμελέτη της Γαλλικής Αποστολής για τον σχεδιαζόμενο σιδηρόδρομο Πειραιώς – Δεμερλί – Συνόρων, αλλά ατύχησε…

Εκτός αυτών, η Οινόη είναι τερψιλαρύγγιος προορισμός, δεδομένου ότι φημίζεται για τις πολλές και καλές ψησταριές της, τα καλά γαλακτοκομικά προϊόντα της, αυγά, κρασί(*), κλπ.

Αυτή η μικρή κοινότητα, λοιπόν, προσφάτως απέκτησε και Πολιτιστικό – Λαογραφικό και Μορφωτικό Κέντρο (ΦΕΚ 1114/Β/26.8.2002)!

Ο δραστήριος σύλλογος, ενώ κάνει ενέργειες για την ίδρυση Λαογραφικού Μουσείου στην περιοχή, προσφάτως (31.12.2002) απέστειλε στον υπουργό Εθνικής Αμύνης, Γ. Παπαντωνίου, επιστολή, με την οποία ζητεί ένα από τα παλαιά πολεμικά αεροσκάφη της Πολεμικής μας Αεροπορίας, αυτά τα οποία είναι ήδη εν αχρηστία, ή αυτά τα οποία πρόκειται να οδηγηθούν στα διαλυτήρια, για να κοσμίσουν το χωριό!

• ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ περι ΚΙΘΑΑΙΡΩΝΟΣ, ΕΔΩ.

Γιατί; Μα επειδή στις πλαγιές του Κιθαιρώνος, ψηλά στην κορυφή Πάστρα, πάνω απ’ το χωριό, κατέπεσε το C-130, στις 20 Δεκεμβρίου 1997, μεσούσης σφοδρής κακοκαιρίας, με αποτέλεσμα η ελληνική Πολεμική Αεροπορία – και η Ελλάς ολόκληρη – να θρηνήσει 5 αδικοχαμένους Έλληνες αξιωματικούς, οι οποίοι δεν έκαναν «ταξειδάκι αναψυχής», αλλά επήγαιναν διατεταγμένοι από το καθήκον, να διενεργήσουν έρευνες, να το χαμένο «Γιάκοβλεφ», το οποίο είχε καταπέσει λίγες ημέρες ενωρίτερα.

Το Μορφωτικό Κέντρο Οινόης ζητεί να στηθεί σε περίοπτη θέση του χωριού, αυτό το «άχρηστο» πια αεροπλάνο, και το ρύγχος του θα «σημαδεύει» την κορυφή Πάστρα, η οποία επήρε στο χώμα της τους:

• Γεώργιο Παπαγιαννόπουλο (αντισμήναρχο)
• Θεόφιλο Γεωργακόπουλο (αντισμήναρχο)
• Σαράντο Μουτσάτσο (αντισμήναρχο)
• Παναγιώτη Γκολφινόπουλο (σμηναγό) και
• Παναγιώτη Αλεξίου (ανθυπασπιστή)

Έτσι, το αεροσκάφος θα προσφέρει άλλη μια υπηρεσία στην Πολεμική Αεροπορία, ως σιωπηλός μάρτυς των νεκρών της πια, και θα είναι εμφανές απ’ όλους, όσοι περιδιαβαίνουν – και είναι πολλοί- την πολυσύχναστη παλαιά εθνική οδό.

«Πιστεύουμε και ελπίζουμε ότι το αίτημά μας θα γίνει αποδεκτό και ότι ο χώρος που θα βρίσκεται το αεροσκάφος θα αποτελεί τόπο σιωπηλού προσκυνήματος, για τους χαμένους αξιωματικούς της Πολεμικής μας Αεροπορίας και πηγή θάρρους, ελπίδος και εθνικών ιδανικών, για όλους τους νέους μας», λέει ο πρόεδρος του Κέντρου, Ελ. Καμινάκης.

Ήδη, προς την κατεύθυνση αυτή, ο προαύλειος χώρος του ξωκκλησιού του Αγ. Δημητρίου έχει διαμορφωθεί καταλλήλως και έχει μετονομασθεί σε «Πλατεία Ηρώων C-130», για να τελείται εκεί κάθε 20ή Δεκεμβρίου επιμνημόσυνη δέηση στην μνήμη τους.

Η Ελλάς έχει αποδείξει πολλές φορές πως ξέρει να τιμά τους πεσόντες γι’ αυτήν. Ας το ξαναπράξει, λοιπόν, και άλλη μια φορά και στην μικρότερη κοινότητα του πολυπληθέστερου νομού της χώρας…

Ας κλείσω με τις γιορτές στον κυκλο του χρόνου στην Οινόη:

• Ιούνιος, ανήμερα του Αγίου Πνεύματος το πανηγύρι της Αγίας Τριάδος,
• Αύγουστος, η γιορτή του Κρασιού(*)– τι Οινόη θα ήταν άλλωστε…
• Δεκαπενταύγουστο, λαϊκό πανηγύρι στο ξωκκλήσι της Παναγίας,
• 26 Οκτωβρίου τιμάται ο άγιος Δημήτριος, στην παλαιά προαναφερομένη εκκλησία, ως προστάτης του χωριού, επειδή ο αρχαίος δήμος δόθηκε στην «μακεδονική» Δημητριάδα φυλή στην Βουλή των Αθηνών – τι επιβίωση, αλήθεια!

ΠΗΓΗ: Γ. Λεκάκης “Συγχρονης Ελλαδος περιηγησις”. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 22.5.2015.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:

• Ηρόδοτος «Ιστορίαι», Ε,74.1-2.
• Θουκυδίδης «Ιστορία Πελοποννησιακού Πολέμου», Β,18, Η,98.
• Παυσανίας «Ελλάδος περιήγησις», «Αττικά», 33.7-8.
• Στράβων «Γεωγραφικά», Θ,1.6.
• Ελληνικές επιγραφές – IG Οιν Attica (IG I-III).

ΣΗΜΕΙΩΣΙΣ:

[1] Υπάρχει και Οινόη της Αιαντίδος φυλής (του Σαλαμινίου Αίαντος του Τελαμωνίου), στην Ανατολική Αττική. Ίσως η αναφορά αυτή του Παυσανίου να αναφέρεται σε αυτήν, λόγω της Νεμέσεως, σπουδαίος ναός της οποίας υπήρχε στον Ραμνούντα Ανατ. Αττικής.

μικροτερη κοινοτητα Αττικης Οινοη παλαιο πολεμικο αεροσκαφος ΠΑ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΟΙ C 130 ΧΩΡΙΟ ΛΕΚΑΚΗΣ λεκακης Αττικη κατοικοι ωραιοτερος τοπος ιδανικο κλιμα, ορος Κιθαιρωνας αρχαια Αθηνα αρχαιολογικος χωρος Οινοης, αρχαια τειχη 7ος – 8ος πΧ αιωνας παλαιος πυργος φρυκτωρια παλαια εθνικη οδος ΕΟ Αθηνων Θηβων θηβας ετοιμορροπη μεσαιωνικος μεσαιωνας βυζαντινο εκκλησακι μοναστηρι ΙΜ Οσιου Μελετιου 11ος μχ Αγιου Δημητριου, αγιος Γεωργιος βυζαντιο εκκλησια μοναστηρια ΙΝ Οσιος Μελετιος Δημητριος Γεωργιου τοιχογραφια Πολεμικη Αεροπορια αγιογραφια αρχαιοτητα, ονομα μυθικη ηρωιδα νυμφη Αρκαδια ετυμολογια Οινοης, θεος Απολλωνας Πανας, Απολλων Παν Εποχος Παυσανια Αττικα στοα Ποικιλη γραφη ερμης χαλκους χαλκινος αγοραιος επιθετα ερμη ερμου πυλη τροπαιον τροπαιο αθηναιων ιππομαχια Πλεισταρχος ιππος Κασσανδρος ξενικος αθηναιοι αργεια Λακεδαιμονιοι λακωνες ακμη αγωνος αγωνας τολμη εργον εργο προηκον, μαχη χερι συνιοντες ακηκοως Φειδιας ωραια ελενη Ληδα Νεμεσις Τυνδαρεως παιδας παιδια ανδρα ιππεας αλογο ιππευς αγαμεμνων Μενελαος Πυρρος Αχιλλεως, αχιλλευς αχιλλεας ερμιονη γυναικα ορεστης μητερα τολμημα παρειθη, παραμεινασης απαν γεννα γεννηση βαθρο νεανιας δημος Πανακτον Πανακτο Ελευθερες, Ελευθεραι Πυθια Οδος Δελφοι Πυθειον, Πυθειο Πυθιος Απολλωνος Απολλωνα ιερη Ιερα Οινοη 6ος 507 υσιαι υσιες καταληψη Βοιωτοι αρχαιοι Αθηναιοι 5ος 411 Βοιωτοι στρατηγικη θεση αμυνα Αθηναι Οιναιοι, οιναιος Βιος, Βουταλος, Δηιξενος Κυδικλευς αρχαιος βουλευτης αρχαιι βουλευτες αθηνων Διοζοτος, επιμελητης Διονυσοδωρος Νικαρχος επιστατης Προεδρειο, Διοτιμος μετονομασια βυζαντινα χρονια Μυουπολις / Νυουπολις, Μυουπολη Νυουπολη Μαζι, πεδιαδα μαζιου Ιπποθοωντιδα φυλη Ιπποθωον Ποσειδωνας Ιπποθοωντις φυλες Αττικης Ιπποθωοντας Ποσειδων υπουργειο Πολιτισμου 19ος μΧ 1883, Γαλλια σιδηροδρομος Πειραιως – Δεμερλι – Συνορων, Πειραιευς Συνορα πειραιας τερψιλαρυγγιος προορισμος, ψησταρια ταβερνα γαλακτοκομικα προιοντα αυγα κρασι οινος Πολιτιστικο Λαογραφικο Μορφωτικο Κεντρο συλλογος, ιδρυση Λαογραφικο Μουσειο υπουργος Εθνικης Αμυνης, αμυνας Παπαντωνιου, επιστολη ΚΙΘΑΙΡΩΝ Κιθαιρων κορυφη Παστρα, 20 Δεκεμβριου 1997, Δεκεμβριος κακοκαιρια Ελλας ελληνες αξιωματικος, καθηκον, αεροπλανο Γιακοβλεφ αχρηστο Παπαγιαννοπουλος αντισμηναρχος Γεωργακοπουλος Μουτσατσος Γκολφινοπουλος σμηναγος Αλεξιου ανθυπασπιστης νεκρος αιτημα προσκυνημα χαμενοι αξιωματικοι εθνικα ιδανικα Καμινακης ξωκκλησι Πλατεια Ηρωων C-130 20ή επιμνημοσυνη δεηση μνημη ηρωες πεσοντες γιορτες πανηγυρια εορτες γιορτη πανηγυρι εορτη κυκλος του χρονου Ιουνιος, Αγιου Πνευματος Αγιας Τριαδος, Ιουνιου Αγιο Πνευμα αγια Τριαδας, τριαδα τριας αυγουστος, γιορτη του Κρασιου αυγουστου δεκαπενταυγουστος, 15αυγουστος λαικο Παναγιας, παναγια 26 Οκτωβριου Οκτωβριος αγιος Δημητρης, προστατης αρχαιος δημος μακεδονικη Δημητριαδα φυλη Βουλη Αθηνων  Ηροδοτος Θουκυδιδης Παυσανια Στραβων ελληνικη επιγραφη Αιαντιδος αιαντις αιαντιδα Αιας αιαντας Τελαμωνιος Ανατολικη Αττικη επιβιωση