Το ΟΧΙ της Ελλάδας και το ΝΑΙ της Σουηδίας

Του Νότη Μαριά, καθηγητή Θεσμών της ΕΕ στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, τ. ευρωβουλευτή και βουλευτή Ηρακλείου, notismarias@gmail.com

Αύριο, Τρίτη 28 Οκτωβρίου, ο Ελληνικός λαός για άλλη μια χρονιά θα γιορτάσει την επέτειο του ηρωικού ΟΧΙ ενάντια στην φασιστική Ιταλία και στον Μουσολίνι.

Ξεφυλλίζοντας τις ιταλικές εφημερίδες της εποχής έπεσα πάνω σε μια ενδιαφέρουσα είδηση στην σελίδα 5 της La Stampa της 30.10.1940 με τίτλο «βομβαρδισμός σουηδικής πόλης από τους Βρετανούς», με το δημοσίευμα να καταγγέλλει ότι «Βρετανοί αεροπόροι παραβίασαν για άλλη μια φορά την ουδετερότητα της Σουηδίας» καθώς το βράδυ της 29^ης Οκτωβρίου «ένα βρετανικό βομβαρδιστικό έριξε αρκετές βόμβες στη σουηδική παραθαλάσσια πόλη Helsingborg».

Επρόκειτο για το άκρον άωτον της ιταλικής προπαγάνδας περί δήθεν ουδετερότητας της Σουηδίας, την στιγμή που η Στοκχόλμη με την περίφημη Συμφωνία Permittenttrafiken της 8.7.1940 είχε ήδη δώσει άδεια στα γερμανικά στρατεύματα να περνούν transit από την σουηδική επικράτεια με κατεύθυνση την Νορβηγία.

• ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ περι ΣΟΥΗΔΙΑΣ, ΕΔΩ.

Άμεση ήταν τότε η αντίδραση της αγγλικής Κυβέρνησης η οποία διαμαρτυρήθηκε στην σουηδική κυβέρνηση για την απόφασή της να επιτρέψει τη σιδηροδρομική μεταφορά Γερμανών στρατιωτών και πολεμικού υλικού μέσω του εδάφους της επισημαίνοντας ότι έτσι παραβιάζεται η περίφημη σουηδική ουδετερότητα (New York Times 9.7.1940 σελ. 9), την στιγμή μάλιστα που η Σουηδία είχε ήδη αρνηθεί να επιτρέψει την διέλευση βρετανικών στρατιωτικών δυνάμεων με προορισμό την Φινλανδία.

Η σουηδική κυβέρνηση επιχείρησε να δικαιολογηθεί επισημαίνοντας ότι «η συμφωνία για την διέλευση στρατιωτών ισχύει μόνο για άοπλους άνδρες σε άδεια»!!! (The New York Times, 10.7.1940, σελ. 4). Μάλιστα είχε ήδη προηγηθεί στην πόλη Ludvika στις 7.7.1940 σχετική ομιλία του τότε Σουηδού πρωθυπουργού και προέδρου από το 1926 του Σουηδικού Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος, P. A. Hansson, σε μια προσπάθεια να προετοιμαστεί το κλίμα (The Washington Post 8.7.1940 σελ. 5).

Ήδη τον πρώτο ενάμιση χρόνο 670.000 στρατιώτες της Βέρμαχτ πέρασαν transit από την Σουηδία.

Επί πλέον αμέσως μετά την εισβολή του Χίτλερ στην ΕΣΣΔ στις 22.6.1941, ολόκληρη η 163^η μεραρχία πεζικού της Βέρμαχτ που βρισκόταν στην Νορβηγία μεταφέρθηκε transit μέσω Σουηδίας με όλον τον βαρύ οπλισμό της φτάνοντας στην Φινλανδία για ενίσχυση του Ανατολικού Μετώπου.

Ο συνολικός απολογισμός της Permittenttrafiken που ίσχυσε μέχρι 15.8.1943 ήταν η μεταφορά με σχεδόν 100.000 βαγόνια τρένου 2.041.316 στρατιωτών της Βέρμαχτ (εφημ. daily mail, 5.6.2012).

Έτσι την ώρα που η Ενωμένη Εθνική Αντίσταση τη νύχτα της 25^ης προς την 26^η Νοεμβρίου 1942 ανατίναζε την γέφυρα του Γοργοπόταμου αποκόπτοντας προσωρινά τη σιδηροδρομική μεταφορά Γερμανών στρατιωτών και πολεμικού υλικού, την ίδια ώρα οι στρατιές της Βέρμαχτ ταξίδευαν σιδηροδρομικά ανενόχλητες μέσω Σουηδίας και η σουηδική οικονομική ελίτ συνέχιζε να κάνει μπίζνες με τους ναζί.

Στο πλαίσιο αυτό πρέπει να τονιστεί ότι η Σουηδία ήδη πωλούσε τόνους σιδηρομετάλλευμα στην Γερμανία που ήταν τόσο απαραίτητο για την χιτλερική πολεμική μηχανή. Ιδίως τρία ορυχεία στην περιοχή Galivare-Kiruna της Βόρειας Σουηδίας προμήθευσαν 10 εκατ. τόνους σιδηρομετάλλευμα, ήτοι το 28,5% των συνολικών προμηθειών της Γερμανίας σε σιδηρομετάλλευμα μόνο το 1940.

Όμως το πιο βασικό μηχανικό εξάρτημα που πωλούσε η Σουηδία στην Γερμανία ήταν τα περίφημα σουηδικά ρουλεμάν. Τα ρουλεμάν ως γνωστόν αποτελούν βασικό εξάρτημα για την λειτουργία σχεδόν όλων των μηχανημάτων αλλά και των αυτοκινήτων και των αεροπλάνων. Μάλιστα το πρωτοποριακό διπλό ρουλεμάν αυτοευθυγράμμισης που είχε εφεύρει ο Σουηδός μηχανικός S. G. Wingqvist και το οποίο κατασκεύαζε αποκλειστικά η σουηδική εταιρία SKF ήταν περιζήτητο. Οι Σύμμαχοι υποστήριζαν ότι αν η Σουηδία σταματούσε να πουλά στην Γερμανία σιδηρομετάλλευμα, ρουλεμάν και μηχανές κατασκευής ρουλεμάν ο πόλεμος θα είχε τελειώσει τουλάχιστον ένα χρόνο νωρίτερα.

Σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες η εξαγωγή σουηδικών ρουλεμάν στη Γερμανία αντιστοιχούσε το έτος 1938 στο 9,1% των συνολικών σουηδικών εξαγωγών ρουλεμάν. Το ποσοστό αυτό έφτασε το 1943 στο 64,9%!!!

Κάνοντας, λοιπόν, χοντρές μπίζνες με τους ναζί αναπτύχθηκε περαιτέρω η σουηδική βιομηχανία αλλά και οι σουηδικές τράπεζες, ενώ η Σουηδία καθ΄ όλην την διάρκεια του πολέμου προμηθευόταν από τους ναζί φτηνό κάρβουνο που όμως προερχόταν από την Σιλεσία της κατακτημένης Πολωνίας, ενώ βέβαια οι κάτοικοι της Σουηδίας και ιδίως της Στοκχόλμης είχαν στην διάθεση τους πληθώρα αγαθών σε αντίθεση με τους κατοίκους της Αθήνας, που τους θέρισε η πείνα τον χειμώνα του 1941-1942.

• ΔΙΑΒΑΣΤΕ τα βιβλία του Γ. Λεκάκη για την ΚΑΤΟΧΗ, ΕΔΩ.

Από τα παραπάνω καταδεικνύεται πώς και γιατί η Σουηδία αναπτύχθηκε οικονομικά στην μεταπολεμική περίοδο καθιερώνοντας μάλιστα και ένα πρωτοποριακό κοινωνικό κράτος, το οποίο προσέφερε τεράστιες κοινωνικές παροχές στους σουηδούς πολίτες.

Αντίθετα, η Ελλάδα λόγω της αντίστασής της στον ναζισμό και στον φασισμό υπέστη τεράστιες καταστροφές θρηνώντας εκατομμύρια θύματα.

Τελικά όπως προκύπτει από μελέτες μετά από πιέσεις των ΗΠΑ και καθώς ο Χίτλερ είχε πλέον αρχίσει να υποχωρεί λόγω της προέλασης του Κόκκινου Στρατού αλλά και της απόβασης των Συμμάχων στην Νορμανδία, η Σουηδία αποφάσισε να διακόψει εντελώς την εξαγωγή ρουλεμάν στην ναζιστική Γερμανία.

Τότε το ημερολόγιο έδειχνε 12.10.1944, ημέρα της απελευθέρωσης της Αθήνας από τα ναζιστικά στρατεύματα κατοχής!!! Δυο μέρες μετά στις 14.10.1944 η εφημερίδα της Στοκχόλμης Svenska Dagbladet δημοσιεύοντας την είδηση της απελευθέρωσης της Αθήνας από τους ναζί στην σελίδα 3 με πηχυαίους τίτλους έγραφε: «Η ελληνική σημαία πάνω από την Αθήνα».

Κλείνοντας θα πρέπει να τονιστεί ότι η στάση της Σουηδίας στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και η συνεργασία της με τους ναζί αποτέλεσε στο πρόσφατο παρελθόν σημείο σύγκρουσης ανάμεσα στον πρώην πρωθυπουργό της Σουηδίας C. Bildt και σε κορυφαίους πολιτικούς της Νορβηγίας, αλλά και στον Νορβηγό ποδοσφαιριστή J. A. Fjortoft που κατήγγειλαν την φιλοναζιστική στάση της Σουηδίας (euronews, 12.4.2021).

ΠΗΓΗ: ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 27.10.2025.

ΟΧΙ Ελλαδας Μουσολινι ΝΑΙ Σουηδιας Χιτλερ ελευθερη διελευση ναζιστικα στρατευματα Μαριας 28η 28 Οκτωβριου ελληνικος λαος γιορτη επετειος ηρωικο φασιστικη Ιταλια ιταλικη εφημεριδα λα σταμπα La Stampa 30^η 30 Οκτωβριος 1940 βομβαρδισμος σουηδικη πολη Βρετανοι δημοσιευμα καταγγελια βρετανοι αεροποροι παραβιαση Σουηδια 29 29^η βρετανικο βομβαρδιστικο βομβα παραθαλασσια πολις Helsingborg χελσινγκμποργκ ιταλικη προπαγανδα ΜΜΕ Στοκχολμη συμφωνια Permittenttrafiken  περμιτεχντραφικεν 8 8^η Ιουλιου ιουλιος αδεια γερμανικα στρατευμα τρανζιτ transit Νορβηγια αντιδραση αγγλια αγγλικη Κυβερνηση διαμαρτυρια σιδηροδρομος Γερμανοι στρατιωτες πολεμικο υλικο σουηδικη ουδετεροτητα 9 9η αρνηση διελευση βρετανικες στρατιωτικες δυναμεις Φινλανδια αοπλοι ανδρες 10 1οη λουντβικα Ludvika 7 7η ομιλια σουηδος πρωθυπουργος προεδρος 1926 Σουηδικο Σοσιαλδημοκρατικο Κομμα χανσον Hansson Βερμαχτ εισβολη ΕΣΣΔ ρωσια 22η 22α 22 Ιουνιου ιουνιος 1941, 163^η μεραρχια πεζικου πεζικο βαρυς οπλισμος Ανατολικο Μετωπο 15 Αυγουστου 1943 αυγουστος μεταφορα βαγονι τρενο τραινο Ενωμενη Εθνικη Αντισταση 25^ης 25 26^η 26 Νοεμβριου 1942 νοεμβριος ανατιναξη γεφυρα Γοργοποταμος πολεμικο στρατια οικονομικη ελιτ μπιζνες με τους ναζι ναζισμος πωληση τονοι σιδηρομεταλλευμα Γερμανια χιτλερικη πολεμικη μηχανη ορυχειο γκαλιβαρε κιρουνα Galivare Kiruna Βορεια σιδηρος μεταλλευμα, προμηθεια εξαρτημα σουηδικο ρουλεμαν ρουλμαν λειτουργια μηχανημα αυτοκινητο αεροπλανο πρωτοποριακο διπλο ρουλεμαν αυτοευθυγραμμιση εφευρεση μηχανικος βινγκβιστ Wingqvist κατασκευη αποκλειστικοτητα εταιρια SKF συμμαχοι εξαγωγη σουηδικα 1938 εξαγωγες βιομηχανια τραπεζα καρβουνο Σιλεσια κατακτημενη Πολωνια κατοικοι Αθηνα πεινα χειμωνας οικονομια μεταπολεμικη περιοδος εποχη κοινωνικο κρατος κοινωνικες παροχες σουηδοι πολιτες Ελλας φασισμος καταστροφη ΗΠΑ υποχωρηση προελαση κοκκινος στρατος ρωσια αποβαση Νορμανδια, 12η 12 1944, απελευθερωση Αθηνας 14η 14 ελληνικη σημαια μπιλντ Bildt πολιτικος νορβηγος ποδοσφαιριστης ποδοσφαιρο φγιορτοφτ Fjortoft καταγγελια φιλοναζιστικη σταση φιλοναζιστες φιλοναζι β παγκοσμιος πολεμος