Ένα ασύλληπτο ολυμπιακό “ρεκόρ” κατείχε για πάνω από δύο χιλιετίες ένας από τους σπουδαιότερους αθλητές της
αρχαιότητος, ο Λεωνίδας ο Ρόδιος, ρεκόρ το οποίο έσπασε μόλις πριν από οκτώ
χρόνια στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο στην Βραζιλία.
Ο Λεωνίδας ο Ρόδιος, που έζησε τον
2ο αι. π.Χ., ήταν ξακουστός δρομέας και θεωρείται από κάποιους μάλιστα, ως ο
κορυφαίος αθλητής όλων των εποχών. Τον χαρακτηρισμό αυτόν δικαιολογούν τα
απίστευτα κατορθώματά του στους Ολυμπιακούς Αγώνες, που πήρε μέρος, με τον
διάσημο αθλητή να διακρίνεται σε τρία αγωνίσματα του δρόμου: το στάδιο, τον δίαυλο και την οπλιτοδρομία[*].
Από την σειρά του καλλιτέχνη Νικομάχου.
Βρέθηκε στην Βεγγάζη Κυρηναϊκής, στην Λιβύη[**]
Συγκεκριμένα, συμμετείχε σε 4
διοργανώσεις (το 164 π.Χ., το 160 π.Χ., το 156 π. Χ. και το 152 π.Χ.) και
κατάφερε να βγει πρώτος σε όλες, και στα τρία αγωνίσματα! Ήταν δηλ. πολυνίκης τριαστής.
Οι 12 συνολικώς νίκες του, μάλιστα,
τον έχουν αναδείξει ως τον πλέον επιτυχημένο αθλητή στην ιστορία των Ολυμπιακών
Αγώνων της αρχαιότητας.
Το ρεκόρ του αυτό (3 χρυσά σε
αγώνες δρόμου επί 4 συνεχόμενες Ολυμπιάδες) είναι ακατάρριπτο έως τώρα.
Ωστόσο, αριθμητικά (όσον αφορά τον αριθμό των νικών) άντεξε για πάνω
από 2.000 χρόνια (2.168 για την ακρίβεια) και το έσπασε ο αντίστοιχα πιο
επιτυχημένος αθλητής των σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων, ο Μάικλ Φελπς.
Ο Αμερικανός κολυμβητής, που κατέκτησε 23 χρυσά μετάλλια σε Ολυμπιακούς Αγώνες και 28 συνολικά, ξεπέρασε στην
Ολυμπιάδα του Ρίο το 2016 τους 12 ατομικούς τίτλους του Λεωνίδα του Ρόδιου και
έγραψε ιστορία. Ο δήμαρχος της Ρόδου, μάλιστα, τον προσκάλεσε να επισκεφτεί το όμορφο
νησί του Ηλίου των Δωδεκανήσων!
Ωστόσο, στην περίπτωση του Φελπς
μιλάμε φυσικά για ένα διαφορετικό άθλημα. Όσον αφορά τον στίβο, κανείς δεν έχει
καταφέρει να κερδίσει κάτι ανάλογο, με την πιο κοντινή επίδοση να είναι αυτή
του σπουδαίου Καρλ Λιούις, ο οποίος κατέκτησε 4 χρυσά στην Ολυμπιάδα του Λος
Άντζελες το 1984, δύο στην Σεούλ το 1988, δύο στην Βαρκελώνη το 1992 και ένα
στην Ατλάντα το 1996, ωστόσο δεν ήταν όλα ατομικά (αξίζει να θυμίσουμε πως ο
αμέσως επόμενος που κατέκτησε συνεχόμενα χρυσά στο μήκος έγινε ο δικός μας
Μίλτος Τεντόγλου πριν λίγες ημέρες στο Παρίσι).
Τα επιτεύγματα του Λεωνίδα του
Ρόδιου βέβαια είναι ακόμη πιο εντυπωσιακά εάν αναλογιστεί κανείς πως κατάφερε
να έχει αυτή την αξιοθαύμαστη συνέπεια για 4 Ολυμπιάδες σε αγωνίσματα αντοχής
και ταχύτητας, χωρίς φυσικά τα μέσα και τους πιο σύγχρονους τρόπους προπόνησης
των μεταγενέστερων αθλητών, ενώ πρέπει εδώ να αναφερθεί πως ιδιαιτέρως η
οπλιτοδρομία ήταν ένα πολύ δύσκολο αγώνισμα, καθώς σε αντίθεση με τα υπόλοιπα,
όπου οι αθλητές έτρεχαν γυμνοί, σε αυτό έτρεχαν με πολεμική εξάρτυση και συχνά
σε αρκετά υψηλές θερμοκρασίες.
Καταλαβαίνει, λοιπόν, κανείς πόσο
σπουδαίος αθλητής υπήρξε ο Λεωνίδας από την Ρόδο, τόσο ώστε το όνομά του να
μνημονεύεται ακόμη έπειτα από δύο και πλέον χιλιετίες και να έχει μείνει
χαραγμένο στην ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων.
[*] Η λέξις και ο αγών εξακολουθεί αμετάφραστος: hoplitodromos / hoplitodromia, hoplitódromo, oplitodromia, Hoplite Run, κλπ.
[**] Παραστάσεις – απεικονίσεις με οπλιτοδρομία και οπλιτοδρόμους (ένοπλους αθλητές) υπάρχουν και:
– του 540 π.Χ. σε αττικό αμφορέα, με μαύρες φιγούρες. Βρέθηκε στο Βούλτσι Ετρουρίας. Ευρίσκεται στο Μουσείο Antikensammlungen Μονάχου Βαυαρίας Γερμανίας.
– του α΄ μισού του 6ου αιώνα π.Χ. σε αττικό πήλινο αμφορέα με μαύρες φιγούρες. Ευρέθη στην Ετρουρία. Διαστάσεις: Ύψος: 47,5 εκατ. – Μέγιστη διάμετρος: 29 εκατ. – Διάμετρος βάσης: 14,7 εκατ. – Αρχαιολογικό Μουσείο της Μπολόνιας.
– του 525 – 475 π.Χ. στο Μουσείο της Ακροπόλεως Αθηνών.
– του 480 π.Χ. σε αττικό κύπελλο (κύλιξ) με κόκκινες φιγούρες (εξωτερικά) και ερωτική σκηνή εσωτερικά (ως επιβράβευση του νικητή). Διαμέτρου 22,6 εκατ. – Πιθανόν από Vulci Ετρουρίας. Αποδίδεται στον ζωγράφο Δοκιμασία. Ευρίσκεται στο Βρετανικό Μουσείο στο Λονδίνο, το οποίο το “απόκτησε” το 1836.
– του 480 – 470 π.Χ. σε αττικό ερυθρόμορφο αμφορέα του λεγομένου “Ζωγράφου του Βερολίνου”. Ευρίσκεται επίσης στο Μουσείο του Λούβρου (αρ. CA 214).
και
– σε αττικό χάλκινο αγαλματίδιο – ύψους 16,35 εκατ. – περίπου του 485 π.Χ. Ευρίσκεται στο Μουσείο Alte Kulturen (Αρχαίων Πολιτισμών) στο Πανεπιστήμιο της Tubingen Γερμανίας.
– Θυμίζω πως ο αγών εισήχθη στα Ολύμπια το 520 π.Χ. με πρώτο νικητή τον ολυμπιοδρόμο Δαμάρετο από την Ηραία Αρκαδίας.
Επίσης:
> ρ. ὁπλιτοδρομέω / οπλιτοδρομώ = αγωνίζομαι τον αγώνα του δρόμου φορών την πανοπλίαν μου – βλ. Συλλ. Ἐπιγρ. 2758, Παυσ. 1. 23, 11. > ὁπλιτοπάλης (δωρ. ὁπλιτοπάλας) = ὁ βαρέως ὡπλισμένος πολεμιστής – βλ. Αἰσχύλ. Ἀποσπ. 447.
Του Γιώργου Λεκάκη
Το 1885, ο Γερμανός αρχαιολόγος M. Ohnefalsch-Richter...
Χρησιμοποιούμε cookies για να σας προσφέρουμε την καλύτερη δυνατή εμπειρία στη σελίδα μας. Εάν συνεχίσετε να χρησιμοποιείτε τη σελίδα, θα υποθέσουμε πως είστε ικανοποιημένοι με αυτό.Εντάξει