Η ταινία «ARCADIA 1900
CHAMPAGNE D’ORIENT» του ΚΩΣΤΑ ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΥ σε Α’ ΠΡΟΒΟΛΗ από τις 26.10.2023 ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ στο STUDIO new star art cinema
“Μια ιστορία για το τέλος
του κόσμου… Φαντάζει ως ένα εξαιρετικό δείγμα της
διάσημης φράσης του Αισώπου “είναι δυνατόν να έχεις πάρα πολύ από ένα καλό
πράγμα” – Modern Times Review
«Μια συναρπαστική
οικογενειακή ιστορία και εντεύθεν μια παγκόσμια ιστορία»
Elisabeth
Hulten, former commissioning editor ARTE
«Το εκπληκτικό αρχειακό
υλικό αντανακλά το πάθος του Κώστα Σπυρόπουλου για την ιστορία και τα
ντοκουμέντα» – Tue Steen Muller.
«Αναστήθηκε ο τόπος στον
χρόνο» – ΤΑ ΝΕΑ
«Αστοί και δαίμονες στην
αυγή του ελληνικού καπιταλισμού» – ΤΟ
ΒΗΜΑ
“Μια εξαιρετική ταινία
αφηγείται ένα άγνωστο ελληνικό οινικό κατόρθωμα από το 1885!” – LIFO
ARCADIA 1900
CHAMPAGNE D’ORIENT
Σκηνοθεσία: Κώστας Σπυρόπουλος
Σενάριο: Κώστας Σπυρόπουλος
Πρωταγωνιστούν: Γιώργος Μιχαλακόπουλος, Ισίδωρος Σταμούλης,
Σοφία Σειρλή, Οδυσσέας Σταμούλης.
Πρωτότυπη
μουσική: Ευανθία Ρεμπούτσικα
Την άρια «Ο Νέος Κόσμος» ερμηνεύει ο Μάριος Φραγκούλης
Διευθυντής Φωτογραφίας: Στάθης Γαλαζούλας
Ηχολήπτης: Βασίλης Βασιλάκης
Mοντέρ: Ιωάννης Ξηρός
Συμπαραγωγή: ΕΡΤ, ΕΚΚ με την υποστήριξη Περιφέρειας
Πελοποννήσου,
Δημου Τριπολης, Ιδρυματος Βιοχαλκο και επιμελητηριου
Αρκαδιας
Έτος Παραγωγής: 2022 Διάρκεια: 79 λεπτά
ΣΥΝΟΨΗ
Καλωσορίσατε στο
Οινοποιείο Αδελφών Σπ. Παπανικολάου. Γνωρίστε τον πατέρα- αφέντη, τον
οραματιστή γιο Βασίλη, τον τυχοδιώκτη αδελφό του Νίκο και μια μητέρα σωστή
Κέρβερο. Με αφρώδη οίνο Τεγέας, από το 1885, ονειρεύονται να μεταμορφώσουν την Αρκαδία
σε Καμπανία της Ανατολής. Έξω δρέπουν βραβεία. Μέσα, οι συγκρούσεις στην
οικογένεια και οι διαπλεκόμενοι ανταγωνιστές θα τους οδηγήσουν σε τραγικό
τέλος.
Μια ιστορία για το κρασί και την απληστία.
Η υπόθεση
της ταινίας είναι η άνοδος, ο θρίαμβος και η πτώση της οικογενειακής Οινοποιίας
Αδελφών Παπανικολάου από την Αρκαδία. Ήθελαν να μετατρέψουν το οροπέδιο της
Τρίπολης σε μια Καμπανία της Ανατολής. Το όραμά τους δεν ήταν μια υπερφίαλη
επιδίωξη, καθώς βασιζόταν στην απόλυτη ταύτιση – ομοιότητα της επαρχίας
Καμπανία της Γαλλίας(*) με το οροπέδιο της Μαντινείας σε ό,τι αφορά τη σύσταση του
εδάφους, το μικροκλίμα, το υψόμετρο και, ιδίως, την καλλιέργεια της αρωματικής
ποικιλίας φιλέρι.
Ο σκηνοθέτης
ανακάλυψε πρωτότυπο κινηματογραφικό υλικό γυρισμένο στην Ελλάδα από το 1916 έως
το 1927, από Μαγυάρους, Γάλλους και Έλληνες οπερατέρ, το οποίο προβάλλεται για
πρώτη φορά στη χώρα μας.
Η σύνθεση
αρχειακού υλικού με σύγχρονες αναπαραστατικές σκηνές και οι ερμηνείες των
ηθοποιών έφεραν διακρίσεις στην ταινία σε 27 διεθνή Φεστιβάλ στην Ελλάδα και
στο εξωτερικό. Χαρακτηριστικά η κριτική επιτροπή του DUBAI International Film Festival,
απονέμοντας ειδική μνεία στην ταινία σημείωσε:
«Μια πρωτότυπη κινηματογραφική πρόταση
έρχεται από την Ελλάδα. Μια ταινία τεκμηρίωσης με στυλ μυθοπλασίας, που δεν
είναι το κλασσικό docudrama, αλλά ένα υβριδικό docufiction, όπου η μυθοπλαστική
αναπαράσταση δημιουργεί μετα-documents και η κλασσική προβολή αρχείων
λειτουργεί ως μυθοπλασία».
«Είναι προϊόν πρωτογενούς έρευνας σε αρχεία και πηγές
για μια ιστορία που ήταν άγνωστη. Στις περισσότερες τέτοιες περιπτώσεις, η
αφορμή είναι τυχαία. Έτσι συνέβη κι εδώ, όταν έπεσε μπροστά μου ένα φύλλο
εφημερίδας από την εποχή εκείνη, μετά μία ξεχασμένη φιάλη, το ένα έφερε το άλλο
και το νήμα άρχισε να ξεδιπλώνεται. Η συνύπαρξη των αρχειακών εικόνων με τη
δραματοποίηση ήταν ένα πολύ δύσκολο εγχείρημα αλλά πιστεύω ότι με αυτό τον
τρόπο μεταφέρεται με τον πιο ρεαλιστικό τρόπο η ατμόσφαιρα της εποχής αλλά και
η ιστορία των αδελφών Παπανικολάου» – Κώστας Σπυρόπουλος
Η κριτική
επιτροπή του Doc Fest Χαλκίδας, βράβευσε την ταινία με το δεύτερο βραβείο ταινίας
μεγάλου μήκους, «για την ποιότητα της δραματοποιημένης αφήγησης και την άρτια
αναπαράσταση εποχής». Στην Κύπρο η επιτροπή του διεθνούς Φεστιβάλ ΑΕΙ, απένειμε
ειδική μνεία στην ταινία «για την πρωτότυπη ανάδειξη ενός άγνωστου έως τώρα
αρχειακού κινηματογραφικού υλικού».
TRAILERARCADIA 1900 CHAMPAGNE D’ORIEN NEW STAR
FLICKR για
ΑΦΙΣΑ / ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ / BANNER
Οι
πρωταγωνιστές της ιστορίας είναι τα μέλη της οικογένειας Παπανικολάου,
ιδιοκτήτες ενός επιτυχημένου οινοποιείου και αμπελώνων στην Τεγέα Αρκαδίας, που
ιδρύθηκε το 1885. Τα αφρώδη κρασιά τους έχουν κερδίσει βραβεία σε όλες τις
μεγάλες παγκόσμιες εκθέσεις, Παρίσι, Σικάγο, Λιέγη, Σαν Φρανσίσκο. Είχαν
εφεύρει μια πατέντα οινοποίησης, χωρίς να προσθέτουν θείο, το φυσικό κρασί στις ημέρες μας. Αλλά ήθελαν περισσότερα. Ήθελαν να μεταμορφώσουν την Αρκαδία στη
Καμπανία της Ανατολής. Προκάλεσαν την αντίθεση του πολιτικού και τραπεζικού
κατεστημένου στις αρχές του 20ού αιώνα, που ήθελε να ελέγξει κάθε νέα πολλά
υποσχόμενη εταιρεία. Το 1924 η πολιτική αλλαγή στην Ελλάδα – εκθρόνιση του
Βασιλιά και η άνοδος στην εξουσία των Φιλελεύθερων – πρόσφερε στην οικογένεια
Παπανικολάου την ευκαιρία να χρηματοδοτήσει μόνη της τα σχέδιά της. Όμως
ενεπλάκησαν σε ένα σκάνδαλο και αυτό ήταν η αιτία της χρεωκοπίας τους.
Στην
Κορινθία η οικογένεια επεκτάθηκε επιχειρηματικά σε δύο φάσεις. Η πρώτη, στις
αρχές του 20ού αιώνα, ήταν η συνεργασία με δύο ποτοπωλεία στην Κόρινθο κι ένα
ξενοδοχείο στο Λουτράκι, τα οποία διέθεταν τα εμφιαλωμένα κρασιά και τη
σαμπάνια. Η δεύτερη ήταν μετά το μεγάλο σεισμό της Κορίνθου, όταν ο μηχανικός
της οικογένειας επιχείρησε να αναλάβει εργολαβικά μεγάλο μέρος της
ανοικοδόμησης, αλλά προσέκρουσε στη σθεναρή αντίσταση του μητροπολίτη
Δαμασκηνού. Στην ταινία προβάλλονται για πρώτη φορά μετά την κινηματογράφησή
τους το 1927 – 1928 ανέκδοτα κινηματογραφικά αρχεία από την αστική και αρχοντική
Κόρινθο, την διώρυγα της Κορίνθου, τη γέφυρα του Ισθμού, καθώς επίσης και από τα
ερείπια του σεισμού και τους καταυλισμούς για τους σεισμοπαθείς. Προβάλλονται,
επίσης για πρώτη φορά στην Ελλάδα, πλάνα από το Ναύπλιο, την Αρκαδία (Τρίπολη,
Στεμνίτσα, Τεγέα, Λεβίδι, Βυτίνα, Δημητσάνα, Νεστάνη), τα Καλάβρυτα, την
γαλλική κατοχή σε Αθήνα και Πειραιά του 1916 – 1917 και την αστική Αθήνα του 1925.
ΠΗΓΗ.
Η Μαντινεία, πατρίδα του
Μοσχοφίλερου είναι μία οινική περιοχή με πολλές ιδιαιτερότητες. Η ζώνη έγινε
ΠΟΠ το 1971 αλλά η παραγωγή κρασιού συνεχίζεται αδιάκοπα από τα αρχαία χρόνια
μέχρι σήμερα. Τα οινοποιεία αυξάνονται διαρκώς όπως και τα στυλ κρασιού που
κάνει ο κάθε παραγωγός προσπαθώντας να δώσει τη δική του εκδοχή της ποικιλίας
που είναι ταυτισμένη με την περιοχή. Αν κάποιος δει τις ετικέτες που
κυκλοφορούν στην αγορά από το Κτήμα Τσέλεπου και το Κτήμα
Σπυρόπουλου θα βρει (ήσυχα) κρασιά από Μοσχοφίλερο, λευκά ή ροζέ, όπως
κάνουν (σχεδόν) όλοι οι παραγωγοί της ζώνης.
Κοινή συνισταμένη στην
οινική προσπάθεια των δύο οινοποιείων είναι τα αφρώδη. Η σειρά Ωδή Πανός του
Σπυρόπουλου και η σειρά Αμαλία του Τσέλεπου αν και δεν φτιάχνονται με την ίδια
μέθοδο, είναι αφρώδη κρασιά από Μοσχοφίλερο (σε λευκές και ροζέ εκδοχές).
Σχεδόν 140 χρόνια μετά την πρώτη προσπάθεια των αδελφών Παπανικολάου στην
Τεγέα, η Μαντινεία συνεχίζει να βγάζει εξαιρετικά κρασιά που αποσπούν μετάλλια
και διακρίσεις σε διεθνείς διαγωνισμούς και συγκρίνονται με άλλα από όλο τον
κόσμο.
Οι άνθρωποι των δύο
οινοποιείων οργάνωσαν την κοινή δράση τους «Δρόμοι του Αφρού της Αρκαδίας» το
Σάββατο 28 Μαΐου. Με την προβολή της ταινίας σε κινηματογράφο της Τρίπολης, την
ανοιχτή συζήτηση με τον σκηνοθέτη αμέσως μετά και μια βραδιά με τα αφρώδη
κρασιά των δύο οινοποιείων στο εστιατόριο “Villa Incognito” στο κέντρο της
πόλης, έδειξαν ότι οι συνέργειες, κάτι καθόλου αυτονόητο και συνηθισμένο στο
χώρο του κρασιού, ανοίγουν νέους δρόμους.
Η Ντίνα Σπυροπούλου για αυτή την κοινή πορεία στέκεται στο κομμάτι της
συνεργασίας:
«Τόσο το κτήμα Σπυρόπουλος
όσο και το Κτήμα Τσέλεπου, ήταν εξ αρχής συμπαραστάτες του Κώστα Σπυρόπουλου,
σκηνοθέτη και σεναριογράφου της ταινίας.
Μάλιστα η πρώτη επαφή του
Κώστα Σπυροπουλου με την ιστορία του οινοποιού Βασίλη Παπανικολάου έγινε ύστερα
από συζήτηση με τον Νώντα Σπυρόπουλο στα αρχεία του οποίου βρέθηκε μία παλιά
εφημερίδα η οποία ανέφερε κάποια στοιχεία της ιστορίας. Στην συνέχεια ο
σκηνοθέτης και ερευνητής είχε μία συζήτηση με τον Γιάννη Τσέλεπο όπου η ιστορία
της οικογένειας Παπανικολάου άρχισε να ξετυλίγεται.
Όταν η έρευνα ωρίμασε, και
τα δύο κτήματα βοήθησαν στην παραγωγή της ταινίας. Δεν είναι τυχαίο ότι πολλές
σκηνές της ταινίας έχουν γυριστεί στα δύο κτήματα.
Έτσι όταν η ταινία
ετοιμάστηκε, εγώ και ο Άρης Τσέλεπος, σε μία συζήτηση μας, είπαμε ότι κάτι θα
πρέπει να κάνουμε γι’ αυτό. Όχι μόνο για να βοηθήσουμε την ίδια την ταινία,
αλλά κυρίως για να επισφραγίσουμε την κοινή μας λογική ότι μόνο μέσα από
συνέργειες μπορεί το ελληνικό κρασί να πάει μπροστά ιδίως στις αγορές του
εξωτερικού. Αν δείτε στις περισσότερες φημισμένες ΠΟΠ περιοχές της Ευρώπης,
γνωρίζουμε κυρίως την περιοχή για παράδειγμα: Bordeaux, Chianti και λιγότερο τα
οινοποιεία που οινοποιούν εκεί. Άρα για να γίνει γνωστή η περιοχή της
Μαντινείας θα πρέπει να δουλευτεί συλλογικά και με συνέργειες. Την ίδια άποψη,
την έχει κατά καιρούς διατυπώσει και ένας σημαντικός άνθρωπος του κρασιού στην
Ελλάδα ο Ντίνος Στεργίδης, και ομολογώ ότι ταυτίζομαι πλήρως.
ΠΗΓΗ: grapemag.
ΠΗΓΗ: STUDIO new star art cinema, ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 6.10.2023.
…………………………………………………………………
ΣΧΟΛΙΟ Γ. Λεκάκη:
(*) Ας σημειωθεί πως η τεχνογνωσία της οινοποιήσεως από την αρχαία Ελλάδα μεταφέρθηκε στην Ιταλία και από εκεί στην Γαλατία > Γαλλία. Η συγκεκριμένη, από την Καμπανία Μακεδονίας στην Καμπανία Ιταλίας και είτα στην Καμπανία Γαλλίας, εξ ης το όνομα σαμπάνια. Άλλωστε στην Μακεδονία ανακαλύφθηκε το αρχαιότερο κρασί του κόσμου – ΔΙΑΒΑΣΤΕ το ΕΔΩ.
…………………………………………………………………
