Δεν έχουν τελειωμό οι
δυσάρεστες ειδήσεις στην περιοχή Θεσσαλίας.
Πριν από λίγο έπεσε το
ιστορικό γεφύρι της Σαρακίνας.
ΔΕΙΤΕ βίντεο με την γέφυρα
από ψηλά ΕΔΩ.
ΠΗΓΗ: Ν. Γκιάτας (Μούρης), ΝΕΑ
των ΣΤΑΓΩΝ, 7.9.2023. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 8.9.2023.
γεφύρι
στηριγμένο σε ένα μετέωρο
Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΛΕΚΑΚΗ
Στον δρόμο
Τρικκάλων – Μετεώρων κι άλλα μετέωρα βράχια είναι διασκορπισμένα στην πεδιάδα.
Βέβαια χαμηλότερα. Άλλα όχι λιγότερης σημασίας ιστορικά. Σε ένα λ.χ. στην
Θεόπετρα, εντός σπηλαίου, ευρέθη η αρχαιοτέρα κατοίκηση στην Θεσσαλία, που
ανάγεται στα 70.000 χρόνια πριν από σήμερα και θα είναι επισκέψιμο σε 10 μήνες.
Αλλά στ’
αριστερά του παραπάνω δρόμου, ευρίσκεται ένα χωριό, που στην βιασύνη του ο
κόσμος, δεν το προσέχει καν. Είναι η Σαρακίνα, σε ένα πεδινό υψόμετρο 180 μ. Για
το χωριό αυτό δεν θα βρείτε και πολλά πράγματα, ούτε καν στις εγκυκλοπαίδειες.
Οικίσθηκε από Έλληνες που ήλθαν από την Σαρακήνα της Βιζύης Ανατολικής Θράκης, η οποία
είναι κτισμένη επί της αρχαίας ελληνικής πόλεως Σεργέντιον και από την οποία
σώζεται η φημισμένη Ι.Μ. Αγ. Παρασκευής. Η Σαρακίνα Καλαμπάκας, όμως, αυξητικές
τάσεις πληθυσμού:
– από 357 κατ. το 1928, ανήλθαν
– σε 519 το 1971, ενώ
– το 1991
απεγράφησαν 460, σημαντικά περισσότεροι από την δεκαετία του 1920,
αφού ο
κόσμος βλέπει πως μπορεί να κατοικεί μέσ’ στην ησυχία εδώ και να εργάζεται σε
Τρίκκαλα ή Καλαμπάκα, που ελάχιστα απέχουν.
Εισερχόμενοι
στο χωριό, με τα ωραία τριαντάφυλλα, δεν μπορεί να μη μας κινήσει το ενδιαφέρον
ο μεγάλος μαύρος βράχος, ξαδέρφι των βράχων των Μετεώρων. Βρίσκεται στα δεξιά
μας, ενώ ο δρόμος κάνει μια στροφή αριστερά προς Μεγάρχη. Λίγο πριν την νέα
γέφυρα, ασφάλτινος δρόμος δεξιά οδηγεί προς τ’ αριστερά του μετεωροβράχου. Σε
αυτήν την τεράστια πέτρα είναι θεμελιωμένο το ένα πόδι (το αριστερό ακρόβαθρο)
του περίφημου πέτρινου γεφυριού της Σαρακίνας, γι’ αυτό οι βλάχοι της περιοχής
το ξέρουν ως «Γεφύρι της Πέτρας», κι αυτό είναι που την καθιστά μοναδική!
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΠΕΡΙ ΓΕΦΥΡΙΩΝ, ΕΔΩ.
Το γεφύρι
εξακολουθεί να εξυπηρετεί την συγκοινωνία Σαρακίνας – Δρίβας, ενώ η σημαντικότητά
του γίνεται αντιληπτή εάν αναλογισθεί κανείς πως εκτίσθη για να υπερσκελίζεται
ο – αδιάβατος τον χειμώνα – Πηνειός και να επιτυγχάνεται η επικοινωνία με τα
χωριά του Ασπροποτάμου και της Ηπείρου!
Το γεφύρι
εκτίσθη επιμελεία του αγίου Βησσαρίωνος, μητροπολίτη Λαρίσης, περί το 1520, ο
οποίος θεωρείται ο «γεφυροποιός» της Θεσσαλίας. Με εράνους που έκαμε, μάζευε
χρήματα και έκτιζε γεφύρια, να επικοινωνήσουν ασφαλέστερα τα γύρω χωριά.[1] Αρχικώς δε ήταν εξάτοξο!
Αυτό το γεφύρι
πέρασαν στρατιές και στρατιές, αλλά και κερατζήδες και στρατοκόποι, έως ότου
μια μεγάλη νεροκατεβασιά του αφέντη Πηνειού, περί το 1810, έριξε κάτω το 2ο
μεσόβαθρο και τα δυο εκάτερωθεν αυτού τόξα. Έτσι η επικοινωνία των χωριών που
αυτό φρόντιζε σταμάτησε για πολλά χρόνια! (Πρέπει να χαθεί κάτι για να
καταλάβουμε την αξία του!).
Την
ανακατασκευή του ανέλαβε ο – μόλις 30χρονος τότε – αρχιμάστορας Κώστας Μπέκας[2], από τα Πράμαντα
Ιωαννίνων, το 1855. Πάνω στο αναστηλωμένο γεφύρι εδόθη η μάχη της 7ης
Απριλίου 1878, όπου επαναστατήσαντες οι οπλαρχηγοί Κουκουράβας, Χοστέβας και
Πασχάλης, νίκησαν τα οθωμανικά στρατεύματα, και έριξαν πολλούς Τούρκους στο
ποτάμι, που πνίγηκαν… Το 1881 πέρασε από εδώ ο βασιλιάς Γεώργιος Α΄, ενώ ο Ν.
Σχινάς, που πέρασε το 1886 στο – δυστυχώς μη ακόμη αποδελτιωμένο – οδοιπορικό
του την μετράει 118,35 μ. μήκος και 3 μ. πλάτος.
Στις αρχές
του αιώνα, προσετέθη και ένας πυργίσκος, εντός του οποίου τοποθετήθηκε
σταθμηγράφος.
Το 1970
χωρίς πολλή-πολλή σκέψη το γεφύρι τσιμεντοστρώθηκε και διαπλατύνθηκε (έγινε 5,2
μ. με την προσθήκη πεζοδρομίων), ενώ εξακολουθεί πολύτοξο.
Το Γεφύρι
της Πέτρας της Σαρακίνας είναι ένα από τα αξιολογώτερα αρχιτεκτονικά μνημεία τέχνης
ολόκληρου του νομού Τρικκάλων! Αξίζει μια στάση σε αυτήν την ελληνική
λεπτομέρεια, βιαστικέ ταξειδιώτη της εθνικής οδού…
ΠΗΓΗ: Γ. Λεκάκης, στήλη του «Ελληνικές λεπτομέρειες», στο περιοδικό «Ελληνικό Πανόραμα», τ. Νοεμβρίου 2006. Γ. Λεκάκης «Σύγχρονης Ελλάδος περιήγησις» (απόσπ.). ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 1.12.2006.
[1] Έκτισε επίσης, την γέφυρα του Κοράκου (1514 – 1515) στον Ασπροπόταμο, της
Πόρτας στον Πορταϊκό, κ.ά. Ο λαός μας αυτές τις τρεις γέφυρες τις έχει
τραγουδήσει ως «τρεις αδερφάδες».
[2] Πρόκειται γι’ αυτόν που έκτισε και τα γεφύρια της Καλεντίνης, του
Σαρανταπόρου και της Πλάκας (το 1866).
