Του Γιώργου Λεκάκη
Ως ΕΚΘΕΜΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ το
υπουργείο Πολιτισμού επέλεξε από το Αρχαιολογικό Μουσείο Αλεξανδρούπολης ένα
ανθρωπόμορφο σφαιρικό αγγείο, που χρονολογείται στο β’ μισό 6ης χιλιετίας
π.Χ.!
Βρέθηκε τοποθετημένο σε ρηχό
λάκκο, στο δυτικό τμήμα του νεολιθικού οικισμού της Μάκρης [σ.σ.: νομου Έβρου
Θράκης].
Έως τώρα ο Δήμος
Αλεξανδρούπολης έλεγε ότι, «σύμφωνα με τις διεξαχθείσες αρχαιολογικές ανασκαφές,
η περιοχή της Μάκρης φέρεται να κατοικήθηκε ήδη από την νεολιθική περίοδο (3000
π.Χ.)».(*) – γνωστό το Σπήλαιο του Κύκλωπα, δύο αιθουσών, στην περιοχή, όπου η
Εθνική Αρχαιολογική Υπηρεσία ξεκίνησε ανασκαφές το… 1988 (αρχικά με τον Γ. Μπακαλάκη),
οι οποίες δεν έχουν ολοκληρωθεί μέχρι σήμερα… Αλλά οι εντόπιοι δείχνουν ακόμη με
καμάρι – και καλά κάνουν – τον «θρόνο του Κύκλωπος», όπου στρογγυλοκάθησε νικητής ο βασιλιάς της Ιθάκης Οδυσσέας ενώ δίπλα δυτικότερα είναι
το «Οδύσσειον ρείθρον».
Ανακαλύφθηκε ένας σημαντικός
για την επιστήμη νεολιθικός οικισμός (4500 – 3000 π.Χ.) με υπολείμματα δαπέδων
κατοικιών, πλίθινους τοίχους, ενισχυμένους με πασσάλους, φούρνοι, και τρεις
νεολιθικές ταφές κάτω από τα δάπεδα των κατοικιών. Ο κεντρικός χώρος κάθε
σπιτιού είναι ένα πήλινο δάπεδο, χώρος αποθήκευσης αγγείων και αποθήκη. Συνέχισε
να κατοικείται από πρωτοθρακικούς ελληνικούς πληθυσμούς κατά την Εποχή του
Χαλκού (3000 – 1050 π.Χ.) και η ζωή συνεχίσθηκε και κατά την Πρώιμη Εποχή του
Σιδήρου (1050 – 650 π.Χ.), όταν γύρω στο 1000 π.Χ. ιδρύθηκε εδώ ένας μικρός
θρακικός οικισμός, η αρχαία θρακική πόλις Τέμπυρα με οχυρωμένο εμπορικό σταθμό, κατασκευασμένο
από Έλληνες αποίκους.
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για την ΑΡΧΑΙΑ ΘΡΑΚΗ, ΕΔΩ.
Από αυτόν ανακαλύφθηκαν ερείπια δύο κτηρίων, αποθηκών, τμήμα
τείχους ρωμαϊκών χρόνων, φρεάτια, τοίχοι και κατοικίες. Γύρω του υπάρχουν όψιμα
κτίσματα από πελεκητή πέτρα – σκαλοπάτια, κόγχες, δεξαμενές, και ένας πύργος
παρατήρησης.
Στο χωριό έχουν βρεθεί και απομεινάρια
τειχών και λοιπών κτισμάτων της βυζαντινής περιόδου, βυζαντινές οχυρώσεις, εκκλησίες του 10ου και
12ου αιώνα, ερείπια οθωμανικής περιόδου (λουτρά / χαμάμ), και μπεκτασήδων.
Απ’ όλα αυτά, το υπουργείο
Πολιτισμού, στην επίσημη ιστοσελίδα του, για την Μάκρη Έβρου αναφέρει μόνον τον…
σιδηροδρομικό σταθμό του χωριού…
ΠΗΓΗ: Γ. Λεκάκης “Σύγχρονης Ελλάδος περιήγησις”. ΥΠΠΟΑ, ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 16.1.2023.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
– Δήμος Αλεξανδρούπολης(*) «Μνημεία»
www.alexpolis.gr.
– ΙΕΛ Θράκης – Θρακικός
Ηλεκτρονικός Θησαυρός «Ιστορία», www.xanthi.ilsp.gr.
– Σαμσάρης Δ. Κ. «Ιστορική γεωγραφία της Δυτικής Θράκης κατά την ρωμαϊκή αρχαιότητα», Θεσσαλονίκη, 2005.
– Τσουρδής Δημ. «Itinerarium
Antonini Augusti και Itinerarium Burdigalense: Οι οικισμοί στην αιγαιακή Θράκη
κατά την αυτοκρατορική εποχή (27 π.Χ. – 330 μ.Χ)». www.academia.edu 2020.
