Του Γιώργου Λεκάκη
Στο Σπήλαιο Nachcharini είναι
δυστυχώς η μοναδική ανασκαφική τοποθεσία της πρώιμης νεολιθικής εποχής στα ψηλά
βουνά του βορειοανατολικού Λιβάνου… Ευρίσκεται σε υψόμετρο 2.100 μ.! Στα όρη Αντιλίβανου,
κοντά στα σύνορα Λιβάνου – Συρίας….
Οστά ζώων, και πελεκητά
πέτρινα εργαλεία, μικροτρύπανα (για να τρυπήσουν πέτρινες χάντρες-κοσμήματα),
κ.ά. που συλλέχθηκαν από το σπήλαιο Ναχαρίνι του Λιβάνου, την δεκαετία του 1970
(1972 – 1974), χρονολογήθηκαν με ραδιοάνθρακα, ηλικίας 10.000 χρόνων (8500 π.Χ.
– 7700 π.Χ.) — μια περίοδος γνωστή ως προ-κεραμική νεολιθική Α (PPNA, 8.000 –
10.000 χρόνων).
Αν και οι ανασκαφές στην
τοποθεσία σταμάτησαν το 1975, και το σπήλαιο είχε λεηλατηθεί, στην αρχή του
εμφυλίου πολέμου του Λιβάνου, η εκ νέου ανάλυση του υλικού που είχε ανακαλυφθεί
προηγουμένως από τους αρχαιολόγους Stephen Rhodes, Edward Banning και Michael
Chazan έδειξε ότι το σπήλαιο χρησιμοποιήθηκε ως χώρος κυνηγών-τροφοσυλεκτών (Natufian
και Khiamian). Χρησιμοποιήθηκε δε περιοδικά, για δύο περίπου αιώνες.
Ενώ οι άνθρωποι εκείνη την
εποχή είχαν αρχίσει να καλλιεργούν την γη βασίζονταν επίσης στο κυνήγι για ένα
σημαντικό μέρος της διατροφής τους.
Ο κ. Rhodes εξήγησε ότι οι
κυνηγοί, που ζούσαν σε οικισμούς στην κοιλάδα του Ιορδάνη,
χρησιμοποιούσαν τον σπήλαιο ως καταυλισμό, σε βραχυπρόθεσμη βάση, καθώς άρχισαν
να κτίζουν ήδη κατοικίες από πλίνθους και να καλλιεργούν στην κοιλάδα. Τελικά, λένε, αυτοί οι κυνηγοί μπορεί να
εξημέρωσαν τα άγρια πρόβατα της περιοχής.
ΠΗΓΗ: St. Rhodes, E. B. Banning, M.
Chazan «Mugharat an-Nachcharini: A specialized sheep-hunting camp reveals
high-altitude habitats in the earliest Neolithic of the Central Levant», https://doi.org/10.1371/journal.pone.0227276, PLOS, 22.1.2020. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 23.1.2020. Και «U of T
anthropologists confirm existence of prehistoric sheep-hunting camp in Lebanon»,
Πανεπιστήμιο του Τορόντο, U of T news.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
– Akkermans P. M. M. G., Schwartz Gl. M. «The Archaeology of Syria: From
Complex Hunter-Gatherers to Early Urban Societies (c.16,000-300 BC)», εκδ. Cambridge University Press, 2003.
– Borrell F., Ibáñez J. J., Molist M. «Stone Tools in Transition: From
Hunter-Gatherers to Farming Societies in the Near East», στο Servei de Publicacions de la Universitat Autònoma de
Barcelona, 2014.
– Ofer Bar-Yosef, François Raymond Valla «The Natufian culture in the
Levant»,στο International Monographs in Prehistory, 1991.
– Simmons Al. H. «The Neolithic Revolution in the Near East: Transforming
the Human Landscape», εκδ. University of
Arizona Press, 2011.
