Το ιερόν του Ποσειδώνος της αρχαίας
Θάσου είναι από εκείνους τους αρχαιολογικούς χώρους που τους βρίσκεις μόνο εάν
περιπλανηθείς λίγο περισσότερο στα σοκάκια της σύγχρονης πόλεως.
Το εντοπίζεις παίρνοντας κατεύθυνση βορείως της αρχαίας Αγοράς και μπαίνοντας στο δρομάκι πίσω από το
κτήριο του «Καλογερικού»…
Σήμερα, από αυτό το άγνωστο αρχαίο ιερό, είναι ορατό μόνον το δυτικό μισό του επειδή στο υπόλοιπο έχουν φυτρώσει θάμνοι και δενδράκια όπως φαίνεται και από την φωτογραφία.
Τοποθετημένο ανάμεσα στις δυο παραλιακές πύλες του αρχαίου τείχους, αυτής του Ερμού και της Θεάς με το Άρμα,
σε αφήνει έκπληκτο την στιγμή που το αντικρύζεις από το μέγεθος του, καθ’ ότι
διαγράφει ένα ακανόνιστο τετράπλευρο διαστάσεων 48,5 μ. x 33 μ.!
 |
| Κάτοψη του Ιερού του Ποσειδώνος, όπου φαίνονται και τα δωμάτια των συνεστιάσεων. |
Για το ιερό απειροελάχιστες
αναφορές υπάρχουν ακόμη και στο διαδίκτυο.
Στην κύρια είσοδο του ιερού του Ποσειδώνα στην Θάσο βρέθηκε βωμός της Επιλιμενίας Ήρας, με την ακόλουθη
επιγραφή στο γείσο του, η οποία απαγόρευε να θυσιάζεται αίγα (κατσίκα) στην
θεά:
Ἥρῃ Ἐπιλιμενίῃ αἶγα ου θέμις
(IG XII Sυppl.409)
Στο ιερόν του Ποσειδώνος στην
Θάσο, και πιο συγκεκριμένα στον βωμό της Επιλιμενίας Ήρας κάποιοι θέλησαν να
βγάλουν το μένος τους… Σε κάθε αρχαίο ιερό, ναό, ή μνημείο στο νησί φυσά μια έκδηλη αδιαφορία και αναισθησία… Νοιώθεις ότι από αγγαρεία και προχειρότητα συμβαίνουν έστω και τα ελάχιστα από τους φορείς… Μακροσκελής η λίστα… Οι φωτογραφίες φανερώνουν την λιθαρπαγή και βεβήλωση του βωμού στην πορεία του χρόνου.
Οι Ποσειδωνιαστές της Θάσου
Κατά τις ημιτελείς ανασκαφές
του Ιερού του Ποσειδώνος στην Θάσο εμφανίσθηκε μια σειρά δωματίων (οίκων) με εισόδους που σαν δομή, όπως και στο ιερό του Ηρακλέους, παραπέμπει σε χώρους
εστίασης (εστιατόρια) με αρκετές κλίνες.
Εκεί τελούνταν οι χειμερινές
εορτές του Ποσειδώνος οι οποίες, κατά την γνωστή παράδοση στα νησιά του Αιγαίου, ήταν ιδιαίτερα συντροφικές.[1]
Μια επιγραφή ελληνιστικών
χρόνων μαρτυρά την ύπαρξη Ποσειδωνιαστών που τελούσαν κοινά γεύματα.
Αναμφίβολα αυτά τα δωμάτια χρησίμευαν ως χώροι για τις συνεστιάσεις τους.
 |
| Το ζεύγος Αμφιτρίτη – Ποσειδώνας στην Θάσο.
Φωτογραφία: Αρχαιολογικό Μουσείο Θάσου.
|
Δυο πανομοιότυπα ανάγλυφα:
1ον) Ο Ποσειδών ημίγυμνος που απευθύνει καλωσόρισμα στηριζόμενο σε τρίαινα, που έχει χαθεί, και την Αμφιτρίτη επάνω σε δελφίνι, βρέθηκαν πολύ κοντά στο ιερό του Ποσειδώνος της Θάσου από όπου αναμφισβήτητα προέρχονται.
Η Αμφιτρίτη, ήταν μία από τις
ωραιότερες Νηρηίδες. Η ομορφιά της είχε ενθουσιάσει τον Ποσειδώνα, που σύμφωνα
με τον μύθο την πολιορκούσε χωρίς αποτέλεσμα για πολύ καιρό. Εκείνη για να
αποφύγει την πίεση και τον γάμο, κατέφυγε τελικά στον Άτλαντα. Ο Ποσειδών όμως
έστειλε προς αναζήτησή της ένα δελφίνι, που την βρήκε και την έφερε συναινούσα πίσω, όπως δείχνει και το ανάγλυφο.
2ον) Σε άλλο, η Αφροδίτη καθισμένη στην
ράχη ενός δελφινιού, ενώ στην ουρά του κρατιέται παιχνιδιάρικα ένας μικρός Έρως.
Το μικρό αυτό σύμπλεγμα βρέθηκε ως ανάθημα στο ιερό του Ποσειδώνος της αρχαίας
Θάσου όπου γνωρίζουμε ότι λατρευόταν και η Αφροδίτη με το προσωνύμιο Πελαγία. Σήμερα αποτελεί ένα από τα πιο όμορφα εκθέματα του Αρχαιολογικού Μουσείου της Θάσου.
Ολοκληρωμένη αναπαράσταση
μέσω αντιγράφου, όπου φαίνεται το χέρι της Αφροδίτης, που λείπει από το πρωτότυπο,
να κρατά ψηλά το ιμάτιο της, που θα ανέμιζε, δείχνοντας την γρήγορη κίνηση πάνω
στην θάλασσα.
Απέναντι από το μουσείο
υπάρχει κατάστημα λαϊκής τέχνης που πουλά αποκλειστικώς (πανελλαδικώς) πίστα
αντίγραφα του Κούρου της Θάσου και της Αφροδίτης…
ΠΗΓΗ: Προγόνων Γῆ, ΑΡΧΕΙΟΝ
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 21.6.2022.
[1] Ο Στράβων αναφέρει τα μεγάλα εστιατόρια της Τήνου στο
ιερό του Ποσειδώνα, ενώ στην Δήλο είναι γνωστές οι δαπάνες για τα Ποσίδεια.
