Του Γιώργου Λεκάκη
Ένα ειδώλιο – πιθανόν της Μητέρας-Θεάς
– που φιλοτεχνήθηκε από ανθρώπους του νεολιθικού πολιτισμού Yarmukian[1], πριν από περίπου 8.000 χρόνια, απεκαλύφθη στα Υψίπεδα του Γκολάν.
Συνολικά σε 20 τοποθεσίες έχουν
βρεθεί τέχνεργα του πολιτισμού Yarmukian, σε θέσεις και περιοχές που σήμερα
ανήκουν στο Ισραήλ, την Δυτική Όχθη, την Ιορδανία και τον Λίβανο.[2]
Η κ. Anna Eirikh-Rose, της
Ισραηλινής Αρχής Αρχαιοτήτων, είπε ότι οι Yarmukians που ζούσαν στον οικισμό
όπου αποκαλύφθηκε το ειδώλιο, φιλοτεχνούσαν αγγεία σε μεγάλη κλίμακα. Αυτό το
καθιστό ειδώλιο, που βρέθηκε σε δύο κομμάτια, δίπλα στον τοίχο μιας κατοικίας,
είχε μήκος περίπου 20,3 εκατ.!
«Αυτό είναι ένα από τα
μεγαλύτερα δείγματα αυτού του τύπου ειδώλων που βρέθηκαν ποτέ», εξήγησε. Έχουν
βρεθεί περίπου 163 τέτοια ειδώλια στην περιοχή. «Πρόκειται για μια μεγαλόσωμη
καθιστή γυναίκα με μεγάλους γοφούς, ένα μοναδικό μυτερό καπέλο, μεγάλη μύτη και
μάτια, που είναι γνωστά ως ‘coffee-bean’ / μάτια σχήματος κόκκου καφέ! Το ένα
χέρι είναι τοποθετημένο στο ισχίο της και το άλλο κάτω από το στήθος της. Τα
μάτια μπορεί στην πραγματικότητα να αντιπροσωπεύουν πυρήνες σιταριού ή
κριθαριού», πρόσθεσε. Οπότε έτσι, το ειδώλιο αντιπροσωπεύει μια θεά της γονιμότητας
της γης…
Η κ. Eirikh-Rose και οι
συνεργάτες της θα αναλύσουν τον πηλό που χρησιμοποιήθηκε για την κατασκευή του
ειδωλίου και θα προσπαθήσουν να προσδιορίσουν πώς χρησιμοποιήθηκε. «Αυτό είναι
ένα μεγάλο ερώτημα προς μελέτη – η ανάπτυξη των θρησκευτικών πεποιθήσεων και
του πολιτισμού αυτού», κατέληξε, ο οποίος άκμασε περίπου 6400 – 6000 π.Χ.
ΠΗΓΗ: JUDITH SUDILOVSKY “8,000-year-old Yarmukian ‘Mother Goddess’ figurine uncovered at Sha’ar HaGolan”, The Jerusalem Post, 7.7.2022. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 8.7.2022.
[1] Ο πολιτισμός Yarmukian, δεν είναι εθνικός πολιτισμός, αλλά επήρε το όνομά του από τον
ποταμό Γιαρμούκ / Yarmuk, ο οποίος ρέει κοντά στη Sha’ar HaGolan, κοντά στο
Kibbutz Sha’ar HaGolan, στους πρόποδες των υψωμάτων του Γκολάν. Συνυπήρχε παράλληλα
με τον πολιτισμό Lodian ή Jericho IX και τον πολιτισμό Nizzanim στα νότια.
[2] Στο Ισραήλ: Αζωρέα / Hazorea (Κοιλάδα Jezreel),
Τελ Αβίβ, Hamadiya, Munhata (κοιλάδα
Ιορδάνη), Nahal Betzet II, Nahal Zehora II (κοιλάδα Jezreel),
Nahal Zippori 3
(Δυτική Γαλιλαία), Tel Kabri, Tel Megiddo (κοιλάδα Jezreel),
Tel Qishyon / Qishion / Kishion / Tel Kishon κοντά
στο όρος Θαβώρ / Tabor (Κάτω Γαλιλαία).
Στην Ιορδανία: Ain Ghazal, Ain Rahub, Jebel Abu Thawwab, Wadi Shueib.
Στον Λίβανο: Βύβλος.
Στην Δυτική Όχθη: Tel Far‘ah /
Φαρά (Σαμαριά), σπήλαιο Wadi Murabba‘at (έρημος Ιουδαίας), σπήλαιο Wadi Qanah / Κανά (Δυτική Σαμαριά).
